Πολιτικές συνοχής ΕΕ: Ανταγωνιστικότητα, μεταναστευτικό και δημογραφικό οι προτεραιότητες

Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η διαχείριση του μεταναστευτικού και η αντιμετώπιση του δημογραφικού είναι οι τρεις άξονες στους οποίους πρέπει να δώσει έμφαση η ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής μετά το 2027, παράλληλα με την επέκταση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη χρηματοδότηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.

Αυτό επεσήμανε το βράδυ της Τετάρτης ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας στην ειδική εκδήλωση με θέμα «ΕΣΠΑ 2014-2020: Ισχυρό Αναπτυξιακό Αποτύπωμα για Όλους» που διοργάνωσε η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ.

Ο κ. Χατζηδάκης παρουσίασε τις ελληνικές θέσεις ενόψει της διαπραγμάτευσης που θα ξεκινήσει την άνοιξη του 2025 για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2028-2034 και την Πολιτική Συνοχής μετά το 2027, σημειώνοντας ότι σε μια εποχή αλλεπάλληλων κρίσεων, η ενίσχυση της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη. Όπως είπε, αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τους εξής τρόπους:

1. Μέσω της επέκτασης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. «Το Ταμείο Ανάκαμψης συμβάλλει καθοριστικά στην προστασία της ευημερίας των Ευρωπαίων πολιτών σε δύσκολα χρόνια. Δεν βλέπω, λοιπόν, κανέναν λόγο να αποχωριστούμε ένα αποτελεσματικό εργαλείο. Πολύ περισσότερο που οι δράσεις του είναι επικεντρωμένες στα ζητήματα της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, που θα εξακολουθήσουν, προφανώς, να είναι βασικές προτεραιότητες της Ε.Ε. τα αμέσως επόμενα χρόνια», επεσήμανε ο κ. Χατζηδάκης.

2. Μέσω της Πολιτικής Συνοχής η οποία θα πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στα ακόλουθα τρία ζητήματα:
Πρώτον, την ανταγωνιστικότητα. «Ο διεθνής ανταγωνισμός εντείνεται. Η Ευρώπη δεν μπορεί να αρκεστεί στο ρόλο του τουριστικού θερέτρου. Η λέξη-κλειδί, λοιπόν για την Ελλάδα και την Ευρώπη είναι η ανταγωνιστικότητα. Σε αυτόν τον στόχο μπορεί να συμβάλει και η πολιτική συνοχής της ΕΕ μέσω πόρων για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, την επανεκπαίδευση. Εννοώ την πραγματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Δηλαδή την πιστοποίηση, τους ελέγχους, το λεγόμενο payments by results. Πολιτικές όλες τις οποίες προωθήσαμε κατά τη θητεία μου στο Υπουργείο Εργασίας», σημείωσε ο υπουργός.

Δεύτερον, το μεταναστευτικό. «Παρά τα αλλεπάλληλα μεταναστευτικά ρεύματα που δέχθηκε τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη, μόλις το 2,1 % του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου διατέθηκε  για τη διαχείριση του μεταναστευτικού. Είναι αναγκαίο τα χρήματα που δίνονται για το σκοπό αυτό, να αυξηθούν. Διότι δεν μπορούμε να μιλάμε για κοινή μεταναστευτική πολιτική χωρίς να διατίθενται και οι αναγκαίοι πόροι», ανέφερε.

Τρίτον, το δημογραφικό που αποτελεί υπαρξιακό κίνδυνο για τα ασφαλιστικά συστήματα και την οικονομία κάθε χώρας της Ευρώπης. «Είναι γι’ αυτό ένας από τους τομείς στους οποίους πρέπει να δώσει προτεραιότητα η μελλοντική πολιτική συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με δράσεις που θα βοηθούν τις οικογένειες να κάνουν περισσότερα παιδιά. Όχι μόνο με επιδόματα. Αλλά, επίσης και με δράσεις όπως η διευκόλυνση των εργαζόμενων μητέρων και γενικότερα των εργαζόμενων γονέων, οι γονεϊκές άδειες, η ευελιξία στην εργασία, το ολοήμερο σχολείο», υπογράμμισε.

Ο κ. Χατζηδάκης εξέφρασε εξάλλου την ικανοποίησή του για την πλήρη απορρόφηση των κονδυλίων της περιόδου 2014-2020. «Αξιοποιήθηκε το σύνολο του προϋπολογισμού ύψους 23,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 5,3 δισ. ευρώ πήγαν στις περιφέρειες της χώρας. Ενώ πάνω από 10 δισ. ευρώ διατέθηκαν για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης. Κάθε ευρώ που επενδύθηκε, ήταν κέρδος για τη βιώσιμη ανάπτυξη, για τις θέσεις εργασίας, για τους κοινωνικά αδύναμους συμπολίτες μας», τόνισε.

«Τώρα, πρόσθεσε, έχουμε μπροστά μας τη μεγάλη πρόκληση του ΕΣΠΑ 2021-2027, για το οποίο η Ελλάδα ήταν πρώτη χώρα που έλαβε έγκριση. Με περισσότερα από 26 δισ. για πληθώρα δράσεων και προτεραιότητα στην περιφερειακή ανάπτυξη. Όπως είχαμε δεσμευθεί, οι Περιφέρειες έχουν το ένα τρίτο των πόρων του νέου ΕΣΠΑ». Όπως ανέφερε, οι επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από το τρέχον ΕΣΠΑ σε συνδυασμό με το Ταμείο Ανάκαμψης μπορούν να αλλάξουν το πρόσωπο της Ελλάδας, καθώς αποτελούν ένα πακέτο υπερδιπλάσιο από το Σχέδιο Μάρσαλ και αντιστοιχούν στην μεγαλύτερη κατά κεφαλήν ενίσχυση στην ΕΕ.

«Η ευρωπαϊκή Πολιτική Συνοχής είναι θεμέλιος λίθος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Κοιτώντας προς το μέλλον, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρέπει να προσαρμοστεί στις ανάγκες των καιρών. Και θα το πετύχει αυτό αν είναι φιλόδοξη, αν κάνει περισσότερα, αν της δοθούν περισσότερα μέσα», κατέληξε ο κ. Χατζηδάκης.

Ο Ν. Παπαθανάσης

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, υπογράμμισε, το μετρήσιμο αποτέλεσμα από την πλήρη και διαφανή αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ 2014-2020, καθώς και το ισχυρό αποτύπωμα των έργων που υλοποιήθηκαν στην ελληνική οικονομία και την κοινωνία, αναφέροντας συγκεκριμένα παραδείγματα δράσεων που χρηματοδοτήθηκαν.

«Με πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020, ενισχύθηκαν περισσότερες από 483.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 60.700 ήταν νέες ή νεοσύστατες. Δηλαδή, 2 στις 3 ελληνικές επιχειρήσεις έλαβαν χρηματοδοτική ενίσχυση από πόρους του ΕΣΠΑ, για να συνεχίσουν ή να ξεκινήσουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.

Στηρίχθηκε στην πράξη η απασχόληση, με πόρους που, μαζί με τη μόχλευση,  ξεπέρασαν τα 14 δισ. ευρώ.
Απέκτησαν πρόσβαση σε ευρυζωνικά δίκτυα και υψηλές ταχύτητες, δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά. Χρηματοδοτήθηκαν το Σύστημα Ενημέρωσης και Εξυπηρέτησης Πολιτών 1555 ΕΦΚΑ, η Ενοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων TAXIS-TAXISnet, ο Ευρωπαϊκός αριθμός 112 για έκτακτες ανάγκες, το Εθνικό Δίκτυο Δημόσιας Διοίκησης –ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ.

Αναβαθμίστηκαν ενεργειακά δημόσια κτίρια, με αποτέλεσμα την αξιοσημείωτη μείωση της ετήσιας κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας, αλλά και χιλιάδες νοικοκυριά, μέσω του «Εξοικονομώ κατ΄οίκον». Υλοποιήθηκαν δεκάδες έργα διαχείρισης αποβλήτων και βελτιωμένης επεξεργασίας λυμάτων.

Ενισχύθηκαν οι καθαρές αστικές μεταφορές, επεκτάθηκε το Μετρό και κεντρικοί αυτοκινητόδρομοι, ενώ ξεκίνησαν νέοι. Δημιουργήθηκαν ή και βελτιώθηκαν υποδομές σε λιμάνια και περιφερειακά αεροδρόμια, κυρίως σε νησιά. Διασυνδέθηκε ηλεκτρικά η Κρήτη με την Αττική και την Πελοπόννησο.

Κατασκευάστηκαν νέες πτέρυγες σε νοσοκομεία, σύγχρονες υποδομές με ανανεωμένο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, καθώς και σύγχρονες σχολικές μονάδες.

Υλοποιήθηκαν μια σειρά από δράσεις βιώσιμης και ποιοτικής απασχόλησης για εκατοντάδες χιλιάδες νέους, ανέργους, αλλά και ελεύθερους επαγγελματίες. Υποστηρίχθηκαν δομές για κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, χάρη στις οποίες έχουν επωφεληθεί περισσότερα από 1 εκ. άτομα.

Με πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες ωφελήθηκαν από μέτρα δασικής πυροπροστασίας και έργα αντιπλημμυρικής προστασίας. Ενώ, προστατεύτηκαν και αναδείχθηκαν δεκάδες χώροι Πολιτισμού.

Την προγραμματική Περίοδο ΕΣΠΑ 2014-2020 πραγματοποιήθηκαν  έργα διαχρονικά, έργα και δράσεις που οδηγούν την Ελλάδα σε ένα καλύτερο μέλλον, όλο και πιο κοντά στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Στοχευμένα και μεθοδικά, συνεχίζουμε με το ΕΣΠΑ 2021-2027, εντείνοντας τις προσπάθειες για απλοποίηση των διαδικασιών. Αξιοποιούμε κάθε ευρώ, με στόχο μια σύγχρονη και ανταγωνιστική Ελλάδα», κατέληξε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκαν δύο θεματικές συζητήσεις για την επιχειρηματικότητα και τις δεξιότητες και την κοινωνική συνοχή με τη συμμετοχή της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκης Κεραμέως και της Υπουργού Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφίας Ζαχαράκη, καθώς και υψηλόβαθμων στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης και ωφελούμενων των έργων ΕΣΠΑ.

Την εκδήλωση έκλεισε ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος, ο οποίος, συνοψίζοντας τις τοποθετήσεις, υπογράμμισε την αυξημένη σημασία της Πολιτικής Συνοχής απέναντι στις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ευρωπαϊκές περιφέρειες, επισημαίνοντας ότι δεν μπορεί να υπάρξει Ενωμένη Ευρώπη χωρίς το «πνεύμα» της Πολιτικής Συνοχής που επιβάλλει κοινές ευρωπαϊκές απαντήσεις στα ζητήματα της ισόρροπης τοπικής ανάπτυξης ως έμπρακτη έκφραση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.