Πόλεμος στην Ουκρανία: Αύριο αποφασίζει η Δανία αν θα τερματίσει την «παράδοση» της στρατιωτικής ουδετερότητας

Οι Δανοί ψηφοφόροι θα αποφασίσουν αύριο αν η χώρα τους θα συμμετάσχει στην αμυντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα αποτέλεσμα υπέρ της στροφής της Δανίας θα κάνει τη χώρα την τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αντιστέκεται στη συμμετοχή σε αυτή την κοινή αμυντική πολιτική, καθώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αναγκάζει τις χώρες να επαναξιολογήσουν ριζικά την ασφάλειά τους.

Η Δανία είναι το μόνο κράτος μέλος της Ένωσης των 27 κρατών μελών που δεν ανήκει στην Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας, έχοντας εξασφαλίσει εξαιρέσεις από αυτήν και από το νόμισμα του ευρώ έπειτα από δημοψήφισμα το 1993 για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, το οποίο έθεσε τις βάσεις για τη σύγχρονη ΕΕ.

Εάν οι επικριτικοί προς την ΕΕ Δανοί ψηφίσουν υπέρ της κατάργησης της ρήτρας αυτοεξαίρεσης, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, αυτό θα σηματοδοτήσει άλλη μια σημαντική αλλαγή στην πολιτική για την Ευρώπη μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο.

Η Σουηδία και η Φινλανδία αποφάσισαν αυτόν τον μήνα να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Τόσο η Δανία όσο και η Γερμανία έχουν ήδη υποσχεθεί να αυξήσουν ραγδαία τις αμυντικές τους δαπάνες.

«Το ΝΑΤΟ θα παραμείνει φυσικά το πιο σημαντικό μας εργαλείο, αλλά η ΕΕ μας δίνει ένα άλλο εργαλείο για να διασφαλίσουμε την άμυνά μας στα ανατολικά», δήλωσε ο Μόγκενς Γιένσεν, εκπρόσωπος αρμόδιος για την άμυνα των κυβερνώντων Σοσιαλδημοκρατών.

Η Δανία είναι ιδρυτικό μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της συμμαχίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν επισημάνει ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική τους ασφάλεια.

Η συμμετοχή στην Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας θα επιτρέψει στη Δανία να συμμετάσχει σε κοινές στρατιωτικές επιχειρήσεις της ΕΕ, όπως αυτές στη Σομαλία, το Μαλί και τη Βοσνία.

Και ενώ η ΕΕ θα επωφεληθεί από την εκτεταμένη εμπειρία της Δανίας σε στρατιωτικές επιχειρήσεις ως μέρος του ΝΑΤΟ και άλλων συμμαχιών, μια θετική απάντηση στην αυριανή ψηφοφορία θα θεωρηθεί ως επί το πλείστον συμβολική νίκη στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με τον Κρίστιαν Σόμπι Κρίστενσεν, ερευνητή στο Κέντρο Στρατιωτικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.

«Η πολιτική σημασία θα υπερβεί τη στρατιωτική συνεισφορά», είπε ο Κρίστενσεν στο Reuters.

Μια μεγάλη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο συνιστά την κατάργηση της ρήτρας αυτοεξαίρεσης. Η αυριανή ψηφοφορία θα είναι η τρίτη τέτοια προσπάθεια από Δανούς βουλευτές να άρουν μία από τις εξαιρέσεις του 1993 μετά τις ψηφοφορίες για το ευρώ το 2000 και τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις το 2015, που και οι δύο απέτυχαν.

Προκαταρκτικές δημοσκοπήσεις έδειξαν σταθερό προβάδισμα για ένα αποτέλεσμα υπέρ της κατάργησης της ρήτρας αυτοεξαίρεσης (opt-out), με σχεδόν 48% υπέρ και 31% κατά.

Όσοι τάσσονται κατά της κατάργησης έχουν υποστηρίξει ότι η αμυντική συνεργασία της ΕΕ επιβαρύνεται από τη γραφειοκρατία και την αναποτελεσματική λήψη αποφάσεων, ενώ φοβούνται επίσης την προοπτική να πρέπει να συνεισφέρουν σε έναν πιθανό υπερεθνικό στρατό της ΕΕ.

Η ΕΕ δεν έχει σχέδια να δημιουργήσει έναν υπερεθνικό στρατό εντός της Ένωσης, αλλά αποφάσισε να σχηματίσει μια δύναμη ταχείας ανάπτυξης που θα αποτελείται από έως και 5.000 στρατιώτες.

Οι κάλπες ανοίγουν στις 09:00 αύριο πρωί ώρα Ελλάδας και θα κλείσουν στις 21:00 ώρα βράδυ Ελλάδας. Το αποτέλεσμα αναμένεται αργά το βράδυ.