Παγκόσμιο σοκ έχει προκαλέσει η μεγάλη φωτιά που για 8,5 ώρες κατέκαιγε την Παναγία των Παρισίων καταστρέφοντας ένα μεγάλο κομμάτι του καθεδρικού ναού με ιστορία αιώνων.
Τα ξημερώματα της Τρίτης η πυροσβεστική υπηρεσία της γαλλικής πρωτεύουσας ανακοίνωσε ότι κατάφερε να θέσει υπό έλεγχο τη φωτιά.
Οι πυροσβέστες μπόρεσαν να σώσουν την πέτρινη κτιριακή δομή και τα δύο κωδωνοστάσια, αποτρέποντας την κατάρρευσή τους.
Η φωτιά που ξέσπασε στις 18:50 χθες Δευτέρα 15 Απριλίου στο εσωτερικό του ναού - πιθανότατα εξαιτίας μίας σπίθας από τις εργασίες συντήρησης - εξαπλώθηκε αστραπιαία στην οροφή του γοτθικού κτιρίου που ανεγέρθηκε πριν από οκτώ αιώνες και πλέον, φθάνοντας στο βέλος της, που κατέρρευσε, ακολουθούμενο από ουσιαστικά όλη τη στέγη.
Μέσα σε σχεδόν δύο ώρες η οροφή και το εμβληματικό κωδωνοστάσιο – σαν βέλος – του καθεδρικού ναού κατέρρευσαν ενώ οι εικόνες έκαναν τον γύρο του κόσμου, προκαλώντας τεράστιο σοκ.
Ενώ οι φλόγες συνέχιζαν να κατακαίνε τον ναό όλο το βράδυ, πυροσβέστες μάχονταν για να αποτρέψουν την κατάρρευση του ενός κωδωνοστασίου του, ενώ προσπαθούσαν να περισώσουν όσα περισσότερα θρησκευτικά κειμήλια και -ανεκτίμητης αξίας- έργα τέχνης ήταν δυνατόν. Ένας πυροσβέστης τραυματίστηκε βαριά. Πρόκειται για το μοναδικό θύμα της πυρκαγιάς που έχει αναφερθεί μέχρι τώρα.
«Το χειρότερο αποφεύχθηκε, έστω κι αν η μάχη δεν έχει ακόμη κερδηθεί τελείως», είπε ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μετά τα μεσάνυχτα [τοπική ώρα] σε δημοσιογράφους, καθώς πυροσβέστες συνέχιζαν τις προσπάθειές τους για να αποφευχθεί η κατάρρευση κι άλλων τμημάτων του ναού και να σβήσουν τελείως τις φλόγες.
Ο Μακρόν δεσμεύθηκε ότι ξεκινά εκστρατεία για την ανοικοδόμηση του ναού,καλώντας τα «σπουδαιότερα ταλέντα» στη Γαλλία και πέραν αυτής να συμβάλλουν στην αποκατάσταση του παρισινού μνημείου.
«Θα ανοικοδομήσουμε τη Νοτρ Νταμ μαζί», τόνισε ο Μακρόν, που εμφανώς δυσκολευόταν να συγκρατήσει τα συναισθήματά του, υποσχόμενος ότι αυτό θα είναι «το έργο μας τα χρόνια που θα έλθουν».
Ο επικεφαλής της πυροσβεστικής του Παρισιού Ζαν-Κλοντ Γκαλέ διαβεβαίωσε ότι η βασική δομή του κτιρίου σώθηκε από την καταστροφή.
Αποσβολωμένοι, παριζιάνοι, τουρίστες- καθολικοί, άθεοι, μουσουλμάνοι- αδυνατούσαν να πάρουν τα μάτια τους από το θέαμα της πύρινης κόλασης στην Παναγία των Παρισίων, στο Ιλ ντε λα Σιτέ, στο κέντρο της γαλλικής πρωτεύουσας. Κάποιοι έψαλλαν το Χαίρε Μαρία, άλλοι προσεύχονταν γονατιστοί. Έβρεχε στάχτη.
Ηγέτες κρατών σε όλο τον κόσμο εξέφρασαν σοκ αλλά και τη συμπαράστασή τους στους Γάλλους.
Οι πυροσβέστες χρειάστηκε να δώσουν μάχη με τον καπνό και με το λιωμένο μολύβι που έσταζε στην προσπάθειά τους να σώσουν κάποιους από τους θησαυρούς μέσα στη Νοτρ Νταμ.
Η μεγάλη πυρκαγιά εκδηλώθηκε το απόγευμα της Δευτέρας, πέντε ή έξι λεπτά μετά την ολοκλήρωση των εργασιών από τα συνεργεία ανακαίνισης. Οι εργάτες αποχώρησαν στις 18:45 (τοπική ώρα) και γύρω στις 18:50 ή 18:51, άρχισαν να βγαίνουν καπνοί από τον γοτθικού τύπου ναό.
Ένα πυκνό σύννεφο μαύρου καπνού υψώθηκε από το κτίριο, ενώ οι φλόγες πεταγόντουσαν πολλά μέτρα στον ουρανό, όπως φαίνεται σε πολλές φωτογραφίες και βίντεο που αναρτήθηκαν σε ιστοτόπους μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πιθανότατα η φωτιά να ξεκίνησε σε σημείο που διεξάγονταν εργασίες ανακαίνισης του κτιρίου των 850 χρόνων, το οποίο κινδύνευε να καταρρεύσει.
Για ατύχημα μιλούν οι εισαγγελείς
Οι εισαγγελείς που έχουν αναλάβει την έρευνα ανακοίνωσαν ότι σε πρώτη φάση αντιμετωπίζουν τη μεγάλη φωτιά στην Παναγία των Παρισιών ως ατύχημα.
Παράλληλα, ανακοίνωσαν ότι έχουν αποκλείσει το σενάριο του εμπρησμού, συμπεριλαμβανομένης και της εκδοχής της τρομοκρατικής ενέργειας.
Εξόν από τις καταστροφικές φλόγες, ο γοτθικός ναός της Παναγίας των Παρισίων έχει να αντιμετωπίσει πλέον και έναν άλλον κίνδυνο, το ίδιο το μέσο που καλείται να τη σώσει από τη φωτιά: το νερό. Αυτό επεσήμανε από την πρώτη στιγμή της είδησης για την πυρκαγιά στη "Νοτρ Νταμ" ο καθηγητής Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής και Αποκατάστασης Μνημείων και υποδιευθυντής του Ινστιτούτου Εθνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ισπανίας Χαβιέρ Ριβέρα Μπλάνκο, επικαλούμενος το προηγούμενο παράδειγμα του καθεδρικού ναού της Λιόν, ο αντίστοιχος ναός στη Νότιο Γαλλία σώθηκε το 1966 επειδή αποφεύχθηκε να κατασβεστεί η πυρκαγιά με τη χρήση νερού.
Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι προτιμότερο να αφεθούν τα ξύλινα και γύψινα δομικά στοιχεία στους υποστηρικτικούς αρμούς και στις αντηρίδες της "Νοτρ Νταμ" να καούν παρά να ρίξουν νερό στις νευρώσεις, διότι αυτές θα απορροφήσουν την υγρασία, αυξάνοντας έτσι το βάρος τους, με αποτέλεσμα να προκαλέσουν κατάρρευση όλου τού συνόλου. «Στη Λιόν συνέβη το ίδιο πριν πενήντα χρόνια. Οι ειδικοί έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου, αποφεύχθηκε να βρέξουμε τις πέτρες και ο Καθεδρικός σώθηκε».
Ο Ριβέρα Μπλάνκο υπενθύμισε πως ο παρισινός καθεδρικός ναός είχε αποκατασταθεί το 1830 από τον Εζέν Βιολέ-λε-Ντυκ, ο οποίος ανακατασκεύασε την οροφή και την κεντρική ακκίδα με κάλυμμα σχιστόλιθου που απομιμείτο την παλιά στέγη. «Καίγεται ο θόλος, ο οποίος είναι ένα από τα μέρη που αποκατέστησε ο Βιολέ -λε -Ντυκ και όπου μπορείτε να δείτε την ομάδα των γλυπτών που αναπαριστούν τους 12 Αποστόλους να αναλήπτονται στους ουρανούς και όπου ο ίδιος ο συντηρητής συμπεριέλαβε τον εαυτό του (ΣτΜ, στη μορφή του Αγίου Θωμά) επειδή ήταν εγωμανής», εξηγεί ο καθηγητής.
Σύμφωνα με τον ίδιο ειδικό, η αξία της Παναγίας των Παρισίων είναι «ανεκτίμητη». «Αναπαριστά την ταυτότητα των ίδιων των Γάλλων. Είναι ο Καθεδρικός των Βασιλέων της Γαλλίας, και μετά την Επανάσταση πέρασε στον ίδιον τον λαό. Είναι επίσης μία φανταστική κι αστείρευτη πηγή εσόδων, καθώς αποτελεί το μεγάλο πρότυπο του γαλλικού γοτθικού ρυθμού». Η Παναγία των Παρισίων αντάμα με τους Καθεδρικούς της Σαρτρ και της Λιόν συνιστούν το μεγάλο τρίγωνο της ευρωπαϊκής γοτθικής αρχιτεκτονικής.
Για τον Ριβέρα Μπλάνκο, η φωτιά ενδεχομένως θα βλάψει και τα βιτρό του ναού, που κατά το 60% τους είναι τα αυθεντικά από κτίσεώς του. «Η φωτιά θα λιώσει τον μόλυβδο που ενώνει τα γυαλιά, εάν δεν αναχαιτίζονται έγκαιρα οι φλόγες», τονίζει ο ίδιος ειδικός, προσθέτοντας πως εκείνο που κινδυνεύει περισσότερο είναι το κύριο κλίτος, που βρίσκεται στο κέντρο του κυρίως ναού, καθώς και το τμήμα που οδηγεί προς το εξωτερικό του». Σε αυτά τα τμήματα βρίσκονται πλήθος αγάλματα και αναγεννησιακοί πίνακες μεγάλης αξίας, επισημαίνει.
