ΚΟΣΜΟΣ
Ο πόλεμος απειλεί τα fish and chips
Το παραδοσιακό βρετανικό φαγητό κινδυνεύει από τις μεγάλες ανατιμήσεις
Στο Hooked Fish and Chips του δυτικού Λονδίνου ο Μπάλι Σινγκ καταβάλλει προσπάθειες να κρατήσει ενεργή την επιχείρησή του και μία βρετανική παράδοση, ενώ οι τιμές για τα ψάρια, τις πατάτες και το μαγειρικό λάδι, ακόμα και το αλεύρι για το κουρκούτι που χρησιμοποιείται στη συνταγή, έχουν σημειώσει άνοδο. Ο Σινγκ και οι άλλοι συνάδελφοί του στο Ηνωμένο Βασίλειο, που διατηρούσαν ακμάζουσες επιχειρήσεις με τηγανητά ψάρια και πατατάκια σε άλλες εποχές, καλούνται να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές συνέπειες του πολέμου της Ουκρανίας, της πανδημίας του κορωνοϊού και της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση. «Οι τιμές των ψαριών έχουν αυξηθεί με τρόπο εκβιαστικό, όπως και οι τιμές του πετρελαίου, αλλά και όλα όσα πουλάμε σε όλο το φάσμα έχουν αυξηθεί», δήλωσε ο Σινγκ στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόιτερς. Κι ενώ κάποτε ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον είχε υποσχεθεί, κρατώντας τηγανητά ψάρια και πατατάκια στο χέρια, ότι θα επαναφέρει την παράδοση σε κανονικές συνθήκες μετά την πανδημία, τα πράγματα άλλαξαν. Η ενίσχυση των τιμών κλονίζει τη βρετανική οικονομία. Το ένα τρίτο των καταστημάτων με ψάρια και τσιπς κινδυνεύει να καταρρεύσει φέτος λόγω της «τέλειας καταιγίδας» με τις πιέσεις στις τιμές, σύμφωνα με την εταιρεία παρακολούθησης του αξιόχρεου των επιχειρήσεων, Company Debt. Σε μόλις ένα χρόνο, οι τιμές για τα αγαπημένα ψάρια της Βρετανίας, τον μπακαλιάρο και τον εγκλεφίνο (είδος μπακαλιάρου), αυξήθηκαν κατά 75%, για το ηλιέλαιο κατά 60% και για το αλεύρι κατά 40%, δήλωσε η Company Debt.
Ο πληθωρισμός έφτασε στα ανώτατα επίπεδα των τελευταίων 40 ετών, στο 9% τον Απρίλιο και προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω. Ο μπακαλιάρος και τα πατατάκια στο μαγαζί του Μπάλι Σινγκ κοστίζει τώρα 9,50 λίρες σε σύγκριση με τις 7,95 λίρες πριν από ένα χρόνο – εάν όλο το κόστος μετακυλίετο στους καταναλωτές η τιμή θα ήταν σχεδόν 11 λίρες. «Δυσκολευόμαστε να διατηρήσουμε τις τιμές μας λογικές και ανταγωνιστικές σε σύγκριση με άλλα εστιατόρια γρήγορου φαγητού της περιοχής, ενώ στην πραγματικότητα έχουμε δει μείωση στις πωλήσεις ψαριών και στους πελάτες», λέει ο Σινγκ. Τα τηγανητά ψάρια και τα πατατάκια έχουν θρέψει εκατομμύρια ανθρώπους από τότε που εφευρέθηκε ο συνδυασμός πριν από 160 χρόνια.
Ορισμένες από τις πρόσφατες δυσκολίες ξεκίνησαν μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε., δήλωσε η εταιρεία τράτας απομακρυσμένων υδάτων UK Fisheries. Εκτιμά ότι η ποσότητα του αρκτικού μπακαλιάρου που επιτρέπεται να αλιεύσει η Βρετανία το 2022 μειώθηκε περίπου στο 40% των επιπέδων όταν ήταν μέλος της Ε.Ε. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ενίσχυσε τις τιμές των καυσίμων και της ηλεκτρικής ενέργειας, αυξάνοντας περαιτέρω το κόστος της αλίευσης και του τηγανίσματος των ψαριών. Ο πόλεμος εκτίναξε, επίσης, τις τιμές μαγειρικού λαδιού, λιπασμάτων και αλεύρου. Επιπροσθέτως, μπακαλιάρος και εγκλεφίνος προέρχονται από τη Θάλασσα Μπάρεντς, βόρεια της Νορβηγίας και της Ρωσίας, και ο πόλεμος οξύνει την αβεβαιότητα σχετικά με αυτές τις προμήθειες.
Και σαν να μην έφθανε αυτό, τον Μάρτιο η βρετανική κυβέρνηση κατέταξε τα ρωσικά λευκά ψάρια μεταξύ των αγαθών που θα επιβληθούν δασμοί 35% ως μέρος των κυρώσεων – προς το παρόν διερευνάται ο αντίκτυπος μιας τέτοιας κίνησης. Τέλος, το ηλιέλαιο είναι το βασικό γεωργικό προϊόν που εισάγει το Ηνωμένο Βασίλειο από την Ουκρανία, και η κυβέρνηση διατείνεται πως αναζητεί εναλλακτικές με διαφορετικά φυτικά έλαια, όπως εκείνο της ελαιοκράμβης από την Αυστραλία, όπου η συγκομιδή ήταν πλούσια.