Ο κορωνοϊός αφήνει εκατομμύρια Κινέζους άνεργους

Μετά από περισσότερο από ένα μήνα σε lockdown, ο Zeng Jialin θα μπορούσε επιτέλους να επιστρέψει στο εργοστάσιο ανταλλακτικών αυτοκινήτων της Σανγκάης όπου εργαζόταν. Ήταν έτοιμος να απελευθερωθεί από μια εγκατάσταση καραντίνας, αφού είχε αναρρώσει από τον κορωνοϊό, και ήταν απελπισμένος να αναπληρώσει τις πολλές μέρες των μισθών που είχε χάσει.

Αλλά την Τρίτη, την ημέρα που υποτίθεται ότι θα αποφυλακιζόταν, κάποιος στο πολυσύχναστο κέντρο απομόνωσης βρέθηκε και πάλι θετικός. Ο κύριος Zeng, 48 ετών, διατάχθηκε να περιμένει 14 ακόμη ημέρες σε καραντίνα.

«Έχω τρία παιδιά, στο κολέγιο, στο γυμνάσιο και στο δημοτικό. Η πίεση είναι τεράστια», είπε σε τηλεφωνική συνέντευξη με τους New York Times από την εγκατάσταση. Μεγάλο μέρος του μεροκάματός του των 30 δολαρίων τους είχε στηρίξει. «Χρωστάω χρήματα και στην τράπεζα, οπότε είμαι πολύ ανήσυχος».

Καθώς η Κίνα παλεύει με τις χειρότερες επιδημίες του κοροναϊού, η αδιάλλακτη αποφασιστικότητά της να εξαλείψει τις λοιμώξεις έχει αφήσει εκατομμύρια ανθρώπους ανίκανους να εργαστούν. Τα αυστηρά lockdown, που πλήττουν πόλη μετά από πόλη, έχουν αναγκάσει εργοστάσια και επιχειρήσεις να κλείσουν, μερικές φορές για εβδομάδες, μεταξύ άλλων σε ορισμένα από τα πιο σημαντικά οικονομικά κέντρα της χώρας.

Ποιοι έχουν πληγεί περισσότερο

Δύο είναι οι ομάδες έχουν πληγεί ιδιαίτερα σκληρά: οι μετανάστες εργάτες – τα περίπου 280 εκατομμύρια εργάτες που ταξιδεύουν από αγροτικές περιοχές σε πόλεις για να εργαστούν σε τομείς όπως η μεταποίηση και οι κατασκευές – και οι πρόσφατοι απόφοιτοι κολεγίων. Σχεδόν 11 εκατομμύρια φοιτητές, που αποτελεί ρεκόρ, αναμένεται να αποφοιτήσουν φέτος.

Η εκστρατεία της Κίνας κατά του ιού έχει επηρεάσει οικονομικά όλο τον κόσμο. Όμως, τα προβλήματα στην απασχόληση μπορεί να αφορούν ιδιαίτερα τους Κινέζους ηγέτες, οι οποίοι έχουν από καιρό αντλήσει μεγάλο μέρος της πολιτικής τους εξουσίας από την υπόσχεσή τους για οικονομική ευημερία. Καθώς τα lockdown έχουν εμποδίσει την ικανότητα των ανθρώπων να πληρώνουν ενοίκιο και να αγοράζουν τρόφιμα, πολλοί έχουν απογοητευτεί ολοένα και περισσότερο με τις πολιτικές των αρχών που σκοπό έχουν να εξαφανίσουν τον κοροναϊό. Μερικές φορές, η δυσαρέσκεια έχει ξεσπάσει σε σπάνιες διαμαρτυρίες. 

Ο Νο. 2 αξιωματούχος της Κίνας, Li Keqiang, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η κυβέρνηση θα κάνει το ασυνήθιστο βήμα να διανείμει επιδόματα διαβίωσης σε άνεργους μετανάστες εργάτες και να επιδοτεί εταιρείες που προσλαμβάνουν νέους.

«Ο νέος γύρος έξαρσης του κοροναϊού έπληξε πολύ σκληρά την απασχόληση», είπε ο Li στις 27 Απριλίου. «Πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να ενισχύσουμε τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ειδικά για βασικές ομάδες όπως οι απόφοιτοι κολεγίων».

Είναι δύσκολο να κρίνουμε το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος. Επισήμως, η αστική ανεργία, ο πρωταρχικός δείκτης της κυβέρνησης, αυξήθηκε μόλις 0,3% μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου, ακόμη και όταν τα lockdown παρέλυσαν τις οικονομικές μηχανές του Σεντζέν και της Σαγκάης.

Οι μετανάστες της Κίνας

Ωστόσο, τα επίσημα στοιχεία για την ανεργία θεωρούνται ελλιπή καθώς δεν υπολογίζουν πολλούς μετανάστες εργάτες και επίσης υπολογίζουν τους ανθρώπους ως ανέργους μόνο εάν είναι σε θέση να αρχίσουν να εργάζονται εντός δύο εβδομάδων. Αυτό θα απέκλειε άτομα υπό εκτεταμένο lockdown ή τον αυξανόμενο αριθμό νέων που αναβάλλουν την αναζήτηση εργασίας.

Τα νέα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης υποδηλώνουν ότι το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό από ό,τι έχουν λένε αξιωματούχοι, δήλωσε ο Stephen Roach, πρώην πρόεδρος της Morgan Stanley Asia, τώρα ανώτερος συνεργάτης στο Jackson Institute for Global Affairs στο Πανεπιστήμιο Yale. Η κυβέρνηση είχε επίσης αυξήσει τα επιδόματα ανεργίας για μετανάστες εργαζόμενους πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση το 2008. 

Οι μετανάστες εργάτες της Κίνας, αν και αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας της χώρας, ανέκαθεν τα έβγαζαν πέρα δύσκολα. Έχουν πενιχρούς μισθούς και δεν έχουν σχεδόν καμία προστασία ή επιδόματα εργασίας, συνθήκες που επιδεινώθηκαν από την πανδημία.

Οι εργαζόμενοι συχνά ζουν σε κοιτώνες εταιρειών ή σε φθηνά προσωρινά καταλύματα, αλλά όταν τα εργοστάσια έκλεισαν, πολλοί δεν μπορούσαν πλέον να αντέξουν οικονομικά το ενοίκιο ή παγιδεύτηκαν στους χώρους εργασίας τους, σύμφωνα με κινεζικές ειδήσεις και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάποιοι κοιμόντουσαν κάτω από γέφυρες ή σε τηλεφωνικούς θαλάμους.

Ο Yang Jiwei, ένας 21χρονος από την επαρχία Anhui, εργαζόταν ως σερβιτόρος στη Σαγκάη όταν άρχισε το lockdown. To διαμέρισμά του, που μοιραζόταν με άλλα τέσσερα άτομα, δεν είχε προμήθειες κουζίνας, επομένως δεν μπορούσαν να μαγειρέψουν τα λίγα πακέτα λαχανικών και κρέατος που είχαν δώσει οι τοπικοί αξιωματούχοι. Έτρωγε μια μικρή ποσότητα από instant noodles.

«Δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα»

«Σηκώνομαι, τρώω και μετά επιστρέφω στο κρεβάτι», λέει Γιανγκ. «Εκτός από το φαγητό, δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα άλλο».

Οι εργαζόμενοι σε ντελίβερι, μερικοί από τους μόνους εργάτες που επιτρεπόταν να συνεχίσουν να εργάζονται, έπρεπε να επιλέξουν ανάμεσα στο να παραιτηθούν από το εισόδημα ή να διακινδυνεύσουν να αποκλειστούν από τα σπίτια τους. Άλλοι ανέλαβαν δουλειές υψηλού κινδύνου χτίζοντας ή στελέχωσαν εγκαταστάσεις καραντίνας, μόνο για να μολυνθούν οι ίδιοι.

Αξιωματούχοι στη Σανγκάη έχουν αναγνωρίσει ότι ο αριθμός των αστέγων έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια του lockdown. Οι τοπικές και κεντρικές αρχές έχουν υποσχεθεί στήριξη, αλλά παραμένουν πολλά ερωτήματα.

Οι υπάλληλοι γραφείου

Το πιο δυσεπίλυτο πρόβλημα φαίνεται να είναι η απασχόληση των υπαλλήλων γραφείου. Η αντίσταση στη Σανγκάη κατά του lockdown έχει τροφοδοτηθεί εν μέρει από τον μεγάλο πληθυσμό καλά μορφωμένων κατοίκων της, οι οποίοι είναι περισσότερο συνηθισμένοι να μιλούν ανοιχτά ακόμη και στο εξαιρετικά ελεγχόμενο περιβάλλον της χώρας. Στα τέλη Μαρτίου, κάτοικοι μιας μεσοαστικής κοινότητας συγκεντρώθηκαν έξω και φώναξαν: «Θέλουμε να φάμε, θέλουμε να δουλέψουμε!».

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι αυξανόμενες τάξεις αποφοίτων κολεγίων της χώρας. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ανησυχούν εδώ και χρόνια για το πώς θα εξασφαλίσουν επαρκή προσφορά θέσεων εργασίας για αυτούς. Αλλά η έλλειψη τους έχει γίνει ιδιαίτερα τρομερή φέτος.