Κρέας από… αέρα και «μενού» από απομεινάρια τροφίμων

Εάν πεις σε κάποιον ότι η μελλοντική τάση στα τρόφιμα είναι να τρώει… «αέρα κοπανιστό», μάλλον θα νομίζει ότι δεν θα τρώει τίποτα, διότι στην καλύτερη περίπτωση θα θέλει να κάνει δίαιτα και στη χειρότερη δεν θα έχει χρήματα ή δεν θα υπάρχει επάρκεια τροφίμων. Η αλήθεια όμως εν έτει 2022 είναι αρκετά διαφορετική. Εταιρείες πλέον, χρησιμοποιώντας μικροοργανισμούς μετατρέπουν διοξείδιο του άνθρακα σε πρωτεΐνη και καταφέρνουν να φτιάξουν κρέας με τη γεύση και την υφή του πραγματικού κρέατος, κάτι που θεωρητικά μπορεί να αποτελέσει λύση στην επισιτιστική κρίση, αλλά και να μειώσει την ατμοσφαιρική ρύπανση. Aλλες παρασκευάζουν ύφασμα από απόβλητα γάλακτος και άλλες μελάνι από τα καυσαέρια. Και τα παραπάνω δεν αφορούν σενάρια επιστημονικής φαντασίας, αλλά πράγματα που ήδη συμβαίνουν στο εξωτερικό και προβλέπεται ότι θα επεκταθούν τα επόμενα χρόνια υπαγορευόμενα από τις νέες καταναλωτικές τάσεις, κυρίως των νεότερων γενιών, που αποζητούν την επιστροφή στη φύση, σε συνδυασμό και όχι σε αντιπαράθεση με τις νέες τεχνολογίες.

Ορόσημο η πανδημία

«Ημασταν σε φυσιολογική κατάσταση για πολλά χρόνια. Το 2020 μας βρήκε μία κρίση για την οποία δεν είχαμε κανένα πλάνο. Πολλά άλλαξαν στη διάρκεια της πανδημίας», τόνισε χθες η δρ Μοργκέιν Γκέι που φέρει την ιδιότητα της μελλοντολόγου τροφίμων (food futurologist), μιλώντας στο Ζάππειο Μέγαρο σε εκδήλωση που διοργάνωσε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ) σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού.

Αναφερόμενη δε στο 2023 επεσήμανε ότι είναι το έτος που πρέπει να αναλύσουμε τι μας συνέβη το 2020, καθώς αυτό δεν έχει αναλυθεί ακόμη, και να δράσουμε άμεσα, καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια για τις βιομηχανίες να επενδύσουν μετά 3 ή 5 χρόνια.

«Πρέπει να δράσουν τώρα. Δεν υπάρχει επιλογή. To να κάνεις αυτά που έκανες τέσσερα χρόνια πριν, δεν θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Πρέπει να είναι διαφορετικό. Η ανθρωπότητα έχει αλλάξει», υπογράμμισε με έμφαση. «Στην πανδημία ανακαλύψαμε, αντικρίζοντας τις γεμάτες ντουλάπες μας, ότι έχουμε πολλά πράγματα που δεν τα χρειαζόμαστε. Σε λίγο καιρό θα πληρώνουμε για να απαλλαγούμε από τα πράγματά μας», πρόσθεσε.

Ποια είναι τα βασικά στοιχεία των νέων τάσεων; Πολύ μεγαλύτερη χρήση των φυσικών συστατικών, κυρίως στη συσκευασία, πλήρης αξιοποίηση της κυκλικής οικονομίας, συνδυασμός του παραδοσιακού με τις νέες τεχνολογίες, αποδοχή του μη τέλειου.

«Η μεγαλύτερη καινοτομία αυτή την εποχή στη Σίλικον Βάλεϊ είναι η Air Protein», υποστήριξε η δρ Γκέι, αναφερόμενη στην ομώνυμη startup η οποία παρασκευάζει «κρέας», μετατρέποντας σε πρωτεΐνη το διοξείδιο του άνθρακα που εκλύουν οι βιομηχανίες. Eτσι χρησιμοποιώντας ειδικούς βιοαντιδραστήρες μετατρέπει με τη βοήθεια μικροοργανισμών το διοξείδιο του άνθρακα σε πρωτεΐνη, η οποία στη συνέχεια παίρνει τη μορφή σκόνης και από αυτήν μπορεί να παρασκευαστεί «κρέας» ή ακόμη και «γιαούρτι».

Τρώγεται και η συσκευασία

Και μπορεί να γνωρίζαμε ότι από τα φύκια κατασκευάζεται ύφασμα, αλλά όχι και από τα απόβλητα που προκύπτουν από την επεξεργασία γάλακτος. Στη Γερμανία το έχει καταφέρει αυτό η μικροβιολόγος και σχεδιάστρια Ανκε Ντομάσκε, παρασκευάζοντας ύφασμα που μοιάζει με μετάξι χωρίς χρήση χημικών.

«Εστιατόρια φτιάχνουν φαγητό που προέρχεται από απομεινάρια τροφίμων. Σε άλλες χώρες, αντί τα νωπά λαχανικά και φρούτα να συσκευάζονται, χρησιμοποιούνται ειδικά μελάνια έτσι ώστε να αναγράφονται πάνω σε αυτά, π.χ. πάνω σε μια πατάτα, η χώρα προέλευσης και οι άλλες απαραίτητες ενδείξεις. Μείγματα για σούπα συσκευάζονται σε ζελατίνα η οποία αποτελεί και αυτή ένα από τα συστατικά του μείγματος και διαλύεται μέσα στο φαγητό», ανέφερε η Βρετανίδα ομιλήτρια, δίνοντας ορισμένα παραδείγματα των νέων τάσεων στο τρόφιμο και στη συσκευασία που αναμένεται να επικρατήσουν τα επόμενα χρόνια, τάσεις που υπαγορεύονται κυρίως από την Generation Z (γεννημένοι μεταξύ 1997 και 2012), η οποία αποτελεί και την κύρια γενιά καταναλωτών για τα επόμενα χρόνια.

Σε κυρίαρχη τάση εξελίσσεται επίσης το χειροποίητο, καθώς θεωρείται κάτι που υπηρετεί τη βιωσιμότητα σε σύγκριση με το βιομηχανοποιημένο προϊόν. Και πλέον το χειροποίητο δεν πωλείται σε πάγκους υπαίθριων αγορών, αλλά μέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων με τη χρήση εφαρμογών, συνδυάζοντας έτσι το παλιό με το νέο.

Ανθρωπιά στα… τρόφιμα

«Φέρτε την ανθρωπιά πίσω στην παραγωγή τροφίμων», κατέληξε η δρ Μοργκέιν Γκέι, απευθυνόμενη στα στελέχη της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων και των σούπερ μάρκετ που παρευρέθησαν στην εκδήλωση.