Η Βρετανία εξέλεξε τον πρώτο της Εργατικό πρωθυπουργό μετά από 14 χρόνια, με συντριπτική νίκη του κόμματος της μέχρι χθες αξιωματικής αντιπολίτευσης κατά τις βουλευτικές εκλογές της 4ης Ιουλίου.
Ο Κιρ Στάρμερ αναλαμβάνει την κορυφαία κυβερνητική θέση της χώρας από τον Ρίσι Σούκαν, με το κεντροαριστερό κόμμα του να συγκεντρώνει 412 εκ των 650 εδρών στη νέα Βουλή των Κοινοτήτων.
Ο Στάρμερ, 61 ετών, είχε μια ταχεία πολιτική άνοδο μετά την είσοδό του στο βρετανικό κοινοβούλιο πριν από λιγότερο από μια δεκαετία. Πολλοί Βρετανοίμ ωστλισιμ εξακολουθούν να γνωρίζουν ελάχιστα για τον άνθρωπο που εξελέγη ως ο υποψήφιος της αλλαγής για τη χώρα.
Δικηγόρος με ειδίκευση στα ανθρώπινα δικαιώματα που έγινε πολιτικός
Ο Στάρμερ γεννήθηκε το 1962 στο Λονδίνο από πατέρα που εργαζόταν ως κατασκευαστής εργαλείων και μητέρα που εργαζόταν ως νοσοκόμα.
Ο 61χρονος πολιτικός ανέφερε συχνά το ξεκίνημά του από μια οικογένεια χαμηλού εισοδήματος ως σημείο σύνδεσης με τους Βρετανούς ψηφοφόρους και αναφέρει συχνά ότι η δια βίου μάχη της μητέρας του με μια σοβαρή ασθένεια του χάρισε μια βαθιά ευγνωμοσύνη για την Εθνική Υπηρεσία Υγείας (NHS) του Ηνωμένου Βασιλείου.
Play Video
Ο Στάρμερ ήταν ο πρώτος στην οικογένειά του που πήγε στο πανεπιστήμιο, σπουδάζοντας νομικά στο Πανεπιστήμιο του Λιντς. Μετά από μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ο Στάρμερ άρχισε να εργάζεται ως δικηγόρος το 1987, αναλαμβάνοντας υποθέσεις υψηλού προφίλ, μεταξύ των οποίων μία με αντίπαλο τη Shell, μια άλλη ενάντια στην McDonald's, καθώς και μία σχετική με το κλείσιμο ορυχείων από την Συντηρητική τότε πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Μάργκαρετ Θάτσερ.
Ο Στάρμερ υπηρέτησε επίσης ως σύμβουλος ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια της συμφωνίας-ορόσημο της Μεγάλης Παρασκευής για τη Βόρεια Ιρλανδία υπό τον Εργατικό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ.
Το 2008, έναν χρόνο αφότου παντρεύτηκε τη σύζυγό του, Βικτώρια, ο Στάρμερ έγινε διευθυντής εισαγγελίας, τιθέμενος επικεφαλής της Εισαγγελικής Υπηρεσίας του Στέμματος του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Στάρμερ εχρίσθη ιππότης το 2014 για τις υπηρεσίες του στην ποινική Δικαιοσύνη και εξελέγη στο κοινοβούλιο την επόμενη χρονιά, υπηρετώντας ως σκιώδης υπουργός Μετανάστευσης και υπουργός Brexit του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος.
Το 2020, εξελέγη ηγέτης των Εργατικών και υποκίνησε μια σημαντική αναμόρφωση του κόμματος μετά την παραίτηση του ριζοσπάστη αρισρερού Τζέρεμι Κόρμπιν, ο οποίος οδήγησε την παράταξη σε μια καταστροφική ήττα στις εκλογές του 2019.
Υπέρ των επιχειρήσεων, των μεταρρυθμίσεων και της ΕΕ
Στην προεκλογική του εκστρατεία το 2024, ο Στάρμερ προέβαλε το όραμα μιας "δεκαετίας εθνικής ανανέωσης" για τη χώρα μετά από εκείνο που οι Εργατικοί περιέγραφαν ως χρόνια περικοπών δαπανών και πτώσης του βιοτικού επιπέδου υπό τους Τόρις.
Στο προεκλογικό μανιφέστο του κόμματος, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο μήνα, ο Στάρμερ εξέθετε μέτρα δαπανών για τη δημιουργία μιας νέας δημόσιας εταιρείας ενέργειας, τη μείωση του χρόνου αναμονής στο NHS, την κατασκευή νέων κατοικιών και την επανεθνικοποίηση των σιδηροδρομικών υπηρεσιών.
Τοποθέτησε ωστόσο τον εαυτό του ως σταθερά ταγμένο στο πλευρό των επιχειρήσεων, συνεχίζοντας την πολυετή "επίθεση γοητείας" του προς τους παραδοσιακά δεξιούς ψηφοφόρους με σχέδια για "δημιουργία πλούτου" και για ένα Εθνικό Ταμείο Πλούτου.
"Η οικονομική ανάπτυξη και η κοινωνική δικαιοσύνη πρέπει να βαδίζουν χέρι-χέρι", σημείωσε ο Στάρμερ στην εκδήλωση παρουσίασης του μανιφέστου.
Οι Εργατικοί έχουν σκιαγραφήσει πέντε μακροπρόθεσμες αποστολές με το που αναλάβουν την εξουσία: προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, επένδυση στην πράσινη ενέργεια, ανάταξη του NHS, δημιουργία ασφαλέστερων δρόμων και παροχή "ευκαιριών" μέσω μιας νέας ατζέντας δεξιοτήτων. Για να προωθήσει αυτούς τους στόχους, ο Στάρμερ σχεδιάζει μια ριζική αναδιάταξη των κυβερνητικών υπουργείων, ανέφεραν στελέχη των Εργατικών στους Financial Times.
Ο Στάρμερ, ο οποίος ψήφισε υπέρ της εκστρατείας του Bremain και όχι της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου για την ΕΕ το 2016, ενώ έχει επίσης δεσμευτεί να βελτιώσει την "αποτυχημένη" συμφωνία για τις σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ, μεταξύ άλλων σε τομείς όπως το εμπόριο, η έρευνα και η ασφάλεια. Ωστόσο, έχει επιμείνει ότι δεν υπάρχει περίπτωση η Βρετανία να επανέλθει στο μπλοκ των 27.
Πρόβλημα δημοφιλίας;
Παρά την ατζέντα αλλαγής που κομίζει, ο Στάρμερ θεωρείται από πολλούς ως τμήμα του κατεστημένου, χωρίς το χάρισμα άλλων πολιτικών ανδρών και γυναικών. Δημοσκόπηση του YouGov στις αρχές του τρέχοντος έτους τον κατέτασσε πίσω από τον λαϊκιστή δεξιό Νάιτζελ Φάρατζ, επικεφαλής του Reform UK όσον αφορά τη δημοτικότητα - και η αξιολόγησή του υποχωρούσε έτι περαιτέρω στους νεότερους ψηφοφόρους.
Οι επικριτές του αμφισβητούν επίσης τις βασικές αξίες του Στάρμερ - για παράδειγμα, την παραμονή στην ηγετική ομάδα του Κόρμπιν ακόμη και όταν ο τότε ηγέτης του κόμματος αντιμετώπιζε κατηγορίες για αντισημιτισμό στο εσωτερικό των Εργατικών. Ο Στάρμερ, αργότερα, απέκλεισε τον Κόρμπιν από το κόμμα. Άλλοι τον κατηγορούν ότι πρόδωσε την αριστερά φλερτάροντας με επιχειρηματίες και εγκαταλείποντας υποσχέσεις όπως η κατάργηση των πανεπιστημιακών διδάκτρων.
Μετά από μερικά χρόνια ανωμαλίας για τη βρετανική πολιτική ζωή, ωστόσο - με τρεις διαφορετικούς Συντηρητικούς πρωθυπουργούς μόνον μέσα στο 2022 - οι υποστηρικτές του Στάρμερ τον υπερασπίζονται ως ουδέτερη φιγούρα σταθερότητας μετά από μια περίοδο σημαντικής πολιτικής αναταραχής.
