Ισπανία: Αγανάκτηση για το θάνατο ανήλικου σε κέντρο κράτησης

Αγανακτισμένες εκκλήσεις για αναψηλάφηση της υπόθεσης έχει προκαλέσει η πρόσφατη δημοσίευση ενός ανατριχιαστικού βίντεο σχετικά με τις συνθήκες θανάτου ενός νεαρού Μαροκινού πέρυσι σε κέντρο κράτησης ανηλίκων στην Ισπανία, επεισόδιο που είχε τεθεί στο αρχείο ως «ατύχημα», ενώ πυκνώνουν οι αξιώσεις για να απαγορευθεί η μέθοδος της ακινητοποίησης με δεσμά.

Ο 18χρονος Ιλίας Ταχίρι εξέπνευσε την 1η Ιουλίου 2019 στο κέντρο κράτησης ανηλίκων στην Τιέρας ντε Όρια στην Ανδαλουσία, στη νότια Ισπανία, όπου εκρατείτο ήδη δύο μήνες.

Τον περασμένο Ιανουάριο ένας δικαστής έκρινε πως η υπόθεση έπρεπε να μπει στο αρχείο, χαρακτηρίζοντας τον θάνατο του Ταχίρι «ατύχημα». Μολαταύτα, οι εικόνες από το κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης του κέντρου, που δημοσιεύθηκαν στις αρχές Ιουνίου από την εφημερίδα El Pais, τεκμαίρουν πως ο έφηβος δεν είχε προβάλει κανενός είδους αντίσταση ώστε να δικαιολογείται η «μηχανική ακινητοποίησή του».

Στις εικόνες–που την αυθεντικότητά τους επιβεβαίωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο κι η διαχειρίστρια εταιρεία του κέντρου κράτησης Gisno–φαίνονται ευκρινώς οι εργαζόμενοι να τοποθετούν βίαια τον νεαρό σε ένα κρεββάτι μπρούμυτα. Κατόπιν τον ακινητοποιούν έξι εργαζόμενοι, με έναν εξ αυτών να γονατίζει πάνω στην πλάτη του για να σφίξει ένα λουρί γύρω από την πλάτη του, προτού αντιληφθεί ότι ο νεαρός δεν αναπνέει.

Λίγες ημέρες μετά την δημοσίευση του βίντεο, ο ισπανός Συνήγορος Δικαιωμάτων (του πολίτη) αξίωσε την απαγόρευση αυτής της πρακτικής ακινητοποίησης στα κέντρα ανηλίκων. Παράλληλα, στις 18 Ιουνίου, ο εισαγγελέας της Αλμερίας ζήτησε να ανοίξει και πάλι ο φάκελλος των ερευνών για τις συνθήκες θανάτου του Ταχίρι.

Όπως δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας από τους αδελφούς του Ιλίας, ο 22χρονος Ανάς Ταχίρι, «εάν δείτε το βίντεο δεν μπορείτε να πιστέψετε πως οφείλεται σε ατύχημα, όπως έκρινε ο δικαστής. Αυτό το βίντεο δείχνει πως τον σκότωσαν, πως είναι φόνος». Η οικογένειά του έχει ασκήσει έφεση στην αρχειοθέτηση της υπόθεσης.

Ο Ταχίρι είχε εισέλθει στην Ισπανία το 2017 κι είχε εγκλεισθεί στο κέντρο κράτησης ανηλίκων για «κάποια προβλήματα στους δρόμους», όπως δήλωσε ο αδελφός του. Μία ημέρα πριν από τον θάνατό του είχε δει τη μητέρα του, για πρώτη φορά μετά δύο μήνες, και της είχε πει πως υφίσταται απειλές και κακοποίηση.

«Ήθελε να του βρει έναν δικηγόρο για να τον βγάλει έξω επειδή είχε φθάσει στο σημείο να προτιμά να βρίσκεται στη φυλακή, παρά σε αυτό το κέντρο», τονίζει ο Ανάς, εξηγώντας πως ο αδελφός του βρισκόταν υπό ειδική επιτήρηση λόγω αυτοκτονικών τάσεων.

Από την πλευρά της Ginso, η διαχειρίστρια εταιρεία επιμένει πως η έρευνα κατέδειξε την «αναγκαιότητα και την ορθή εφαρμογή των μέτρων ακινητοποίησης» και πως οι εργαζόμενοι «τήρησαν επακριβώς τα πρωτόκολλα». Η τακτική αυτή αποτελεί «εξαίρεση», όμως χρησιμοποιείται με «τη μικρότερη απαιτούμενη βία».

Εντούτοις η Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ανδαλουσίας (APDHA) βεβαιώνει πως η μέθοδος αυτή είναι «συνηθισμένη πρακτική» σε πολλά κέντρα ανηλίκων.

Άλλοι δύο νέοι έχουν χάσει τη ζωή τους στην Ισπανία τα τελευταία χρόνια λόγω τέτοιων μεθόδων ακινητοποίησης, ο ένας στη Μαδρίτη το 2011 κι ένας άλλος στον ισπανικό θύλακο της Μελίγια το 2018.