Τα γεγονότα μιλάνε μόνα τους. Η ΕΕ δεν φαίνεται να έχει καταλήξει σε σχέση με την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία κι αυτός είναι ένας σοβαρός λόγος που ο Ερντογάν γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων του τις ευρωπαϊκές συστάσεις. Αντίθετα τα σήματα που εκπέμπει είναι πολεμικού χαρακτήρα. Η Άγκυρα εξέδωσε νέα Navtex στη θάλασσα της Κύπρου, προκαλώντας την έκδοση αντίθετης Navtex από τη Λευκωσία.
 

Ο Τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι δήλωσε ωμά: «Η Ελλάδα θέλει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια. Αν αυτό δεν είναι λόγος πολέμου, τότε τι είναι;» Το γεγονός ότι η επέκταση αποτελεί σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο κυριαρχικό δικαίωμα κάθε παράκτιου κράτους που ασκείται μονομερώς, δεν έχει σημασία για το καθεστώς Ερντογάν, το οποίο δείχνει με όλους του τρόπους ότι επιδιώκει να σπρώξει τα πράγματα σε μία πολεμική σύγκρουση.

Απευθυνόμενος στους Ευρωπαίους, ο Οκτάι δήλωσε ότι η ΕΕ «να μην περιμένει ότι η Άγκυρα θα υποχωρήσει… Δεν θα εγκαταλείψουμε τα δικαιώματα μας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο». Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών απάντησε εύστοχα («σε κάθε περίπτωση, η άσκηση δικαιωμάτων κυριαρχίας της Ελλάδας δεν υπόκειται σε καμίας μορφής τουρκική αρνησικυρία»), αλλά έχει αποδειχτεί πως η επίκληση του διεθνούς δικαίου δεν έχει πια σημασία.

Στην πρόσφατη άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών, η ΕΕ εξέφρασε φραστική αλληλεγγύη και έδωσε μία ακόμα προθεσμία στην Άγκυρα να σταματήσει τις επιθετικές κινήσεις της και να επανέλθει στο τραπέζι του διαλόγου. Η προαναφερθείσα έμπρακτη απάντηση που έλαβε δεν αφήνει καμια αμφιβολία για τις τουρκικές προθέσεις.

Στην Αθήνα ελπίζουν πως στη ειδική σύνοδο κορυφής (24-25 Σεπτεμβρίου), θα ληφθεί επιτέλους απόφαση για επιβολή επώδυνων κυρώσεων στην Τουρκία, παρότι η Γερμανία και ορισμένες ακόμα χώρες, όπως π.χ. η Ισπανία, κάνουν ό,τι μπορούν για να το αποτρέψουν.

Τα προσχήματα, ωστόσο, έχουν πέσει, γεγονός που φέρνει σε δύσκολη θέση όσες κυβερνήσεις εγείρουν εμπόδια. Στην πραγματικότητα, στην υπόθεση αυτή κρίνεται και η ήδη τραυματισμένη αξιοπιστία της ΕΕ, η οποία σπεύδει να επιβάλει κυρώσεις στη Λευκορωσία, όπως έχει πράξει και για τη Ρωσία, αλλά αφήνει παντελώς ακάλυπτες δύο χώρες-μέλη της.

Κρίσιμη η Σύνοδος Κορυφής

Ελληνικές διπλωματικές πηγές εκφράζουν τον φόβο ότι στις τέσσερις εβδομάδες που μεσολαβούν μέχρι την σύνοδο κορυφής, δεν αποκλείεται η Άγκυρα να μεθοδεύσει κάποιο θερμό επεισόδιο για να δημιουργήσει τετελεσμένο με σκοπό να σύρει με τους δικούς της όρους την Αθήνα σε εφ’ όλης της ύλης διαπραγματεύσεις με σκοπό τη νομιμοποίηση των τουρκικών μονομερών επεκτατικών διεκδικήσεων.

Σε συντονισμό με το Βερολίνο, πάντως, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ έχει μέχρι τώρα κινηθεί περισσότερο σαν ατζέντης της Τουρκίας παρά ως ανώτατος κοινοτικός παράγοντας που έχει αποστολή να προστατεύει τα κράτη-μέλη. Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, στο άτυπο Συμβούλιο δέχθηκε έντονες επικρίσεις και όχι μόνο από την ελληνική και κυπριακή πλευρά για την αρχική λίστα που προφορικά παρουσίασε.

Οι ίδιες διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι θα είναι καταστροφικό εάν στην ειδική σύνοδο κορυφής δεν αποφασιστεί η επιβολή κυρώσεων, επειδή μετά η Γερμανία θα αρχίσει να μπαίνει σε προεκλογική περίοδο, οπότε και τα κόμματα θα προσαρμόσουν τη ρητορική τους για να προσελκύσουν εκλογικά τους πολλούς τουρκικής καταγωγής ψηφοφόρους.