Η Γαλλία και η πυρηνική ενέργεια: Προβλήματα και μελλοντικές προοπτικές

Είναι το παλιότερο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Γαλλία, που συνεχίζει να είναι σε πλήρη λειτουργία. Μετά από 40 χρόνια το εργοστάσιο στο Μπιζέ, στα ανατολικά της Λυών, έχει 2.000 εργαζομένους και προσφέρει το 7% της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας της Γαλλίας.

Σε 15 χρόνια, 2 από τους 4 αντιδραστήρες του θα κλείσουν. Αυτό δεν επαρκεί για τον Ζαν-Πιερ Κολέ, που είναι ενάντια στη χρήση πυρηνικής ενέργειας. Είναι μέλος της ένωσης «Απαλλαγείτε από τα πυρηνικά». Ζει κοντά στο εργοστάσιο, εδώ και πολλά χρόνια και ζητά την παύση λειτουργίας του: «Μας απασχολεί η υγεία μας. Το εργοστάσιο εκπέμπει ραδιενέργεια όλη την ώρα. Δεν τη βλέπουμε, γιατί είναι αόρατη. Και μετά υπάρχει το πρόβλημα των πυρηνικών αποβλήτων. Δεν υπάρχει σχεδιασμός για την ταφή τους. Μένουν για πάντα και δεν γνωρίζουμε πώς να τα επεξεργαστούμε».

Το 2019, η Αρχή Πυρηνικής Ασφάλειας έχει καταγράψει αδυναμίες σε σχέση με την ραδιενέργεια και τη διαχείριση σκουπιδιών. Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού της Γαλλίας απαντά ότι ελέγχει όλα τα θέματα και αν υπάρξει κίνδυνος θα κλείσει τα εργοστάσια. Πόσο όμως θα λειτουργεί ακόμη το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης;

Ο απεσταλμένος του Euronews, Γκιγιόμ Πετί μεταδίδει: «Οι 14 από τους συνολικά 57 πυρηνικούς αντιδραστήρες που λειτουργούν τώρα στη Γαλλία προβλέπεται ότι θα κλείσουν μέχρι το 2035. Ενώ τα τελευταία εργοστάσια παραγωγής ενέργειας που χρησιμοποιούν άνθρακα θα κλείσουν μέχρι το 2022. Ο στόχος της κυβέρνησης είναι να μειώσει το ποσοστό της πυρηνικής ενέργειας από 70 σε 50% και να αυξήσει το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο 40%. Είναι δέσμευση που έχουν κάνει δύο διαδοχικοί Πρόεδροι με αφορμή την καταστροφή της Φουκουσίμα το 2011, που σόκαρε την κοινή γνώμη».

Παρόλο που το πυρηνικό εργοστάσιο εκπέμπει λιγότερο CO2 σε σχέση με ένα εργοστάσιο που χρησιμοποιεί άνθρακα ή αέριο, είναι η ηλικία τους που προκαλεί μεγάλες ανησυχίες στον κόσμο που μένει κοντά στις εγκαταστάσεις τους, σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις: «Δίπλα στο πυρηνικό εργοστάσιο στο Μπιζέ, σε μια απόσταση 30 χλμ, ζουν πάνω ένα εκατομμύριο κάτοικοι. Εάν γίνει κάποιο ατύχημα, θα υπάρξει τεράστιος κίνδυνος όχι μόνο για τους Γάλλους, αλλά και για τις γειτονικές χώρες» εξηγεί ο Ροζέ Σποτς, υπεύθυνος της καμπάνιας κατά των πυρηνικών της Greenpeace.

Αλλά σε μακροχρόνια βάση, ποιες πηγές ενέργειας μπορούν να αντικαταστήσουν τα πυρηνικά εργοστάσια; Θα επαρκούν οι ανανεώσιμες πηγές; Ρωτήσαμε τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού της Γαλλίας. Η Καρίν ντε Μπουαζεσόν, διευθύντρια βιώσιμης ανάπτυξης εξηγεί: «Έχουμε έναν πολύ σημαντικό στόχο. Να αναπτύξουμε την ηλιακή και την αιολική ενέργεια. Όταν φτάσουμε να έχουμε ενέργεια 50% από πυρηνικά εργοστάσια και 50% από ανανεώσιμες πηγές, με μια ελεγχόμενη κατανάλωση, θα μπορούμε να ικανοποιούμε τις ανάγκες της Γαλλίας».

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειες έχουν τα πλεονεκτήματα και τους περιορισμούς τους: «Το κόστος έχει πέσει θεαματικά την τελευταία δεκαετία. Αλλά σε αντίθεση με την πυρηνική ενέργεια, δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, γιατί εξαρτώνται από τις κλιματικές συνθήκες» συμπληρώνει η Μπουαζεσόν.

Μια άλλη πηγή ανησυχίας είναι η μείωση των εξαγωγών ενέργειας που προέρχεται από πυρηνικά εργοστάσια. Η Γαλλία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη. Μερικοί ειδικοί πιστεύουν όμως ότι μια μεγάλη μείωση στην πυρηνική ενέργεια μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες: «Η κορύφωση της ενεργειακής κατανάλωσης στην Γαλλία είναι συνήθως το Φεβρουάριο, στις 7 το απόγευμα. Είναι νύχτα, οπότε δεν μπορούμε να βασιστούμε στην ηλιακή ενέργεια. Γι' αυτό χρησιμοποιούμε πυρηνική ενέργεια. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε αιολική ενέργεια, αλλά μπορεί να μην έχουμε καθόλου αέρα εκείνη την ημέρα. Άρα δεν θα μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε. Θα υπάρχουν περίοδοι με διαφορετικές πηγές ηλεκτρισμού. Όμως στο πέρασμα των ετών θα αντικαθιστούμε κυρίως τα εργοστάσια που χρησιμοποιούν αέριο» αναφέρει η Βαλερί Φοντόν, Γενική Διευθύντρια της Εταιρίας Πυρηνικής Ενέργειας της Γαλλίας.

Αυτό ενέχει τον κίνδυνο σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς να δούμε αύξηση των εκπομπών CO2. Όλα όμως εξαρτώνται από τι θα κάνουν και οι γειτονικές χώρες, καθώς όλοι είναι πλέον στενά συνδεδεμένοι μεταξύ τους στην Ευρώπη.