Η Ευρώπη «θυσιάζει» τα δάση της για ενέργεια

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν εναποθέσει πολλά δισεκατομμύρια στην καύση ξυλείας για την παραγωγή πράσινης ενέργειας. Οι Times επισκέφθηκαν μια από τις παλαιότερες δασικές εκτάσεις της Γηραιάς Ηπείρου για να ανακαλύψουν το «κρυφό» κόστος αυτής της πρακτικής.

Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισε να επιδοτεί την καύση ξύλου πριν από μια δεκαετία, η απόφαση αυτή θεωρήθηκε ως μια ταχεία ενίσχυση των ανανεώσιμων καυσίμων καθώς και ως ένα κίνητρο ώστε τα νοικοκυριά και τα εργοστάσια να μειώσουν τη χρήση του άνθρακα και του αερίου. Η καύσιμη ύλη που παράγεται από κορμούς δέντρων παρουσιάστηκε ως ένας τρόπος να μετατραπεί το πριονίδι σε πράσινη ενέργεια.

Οι εν λόγω επιδοτήσεις έδωσαν περαιτέρω ώθηση σε μια αγορά που άνθιζε, με αποτέλεσμα το ξύλο να είναι πλέον η πιο διαδεδομένη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας στην Ευρώπη, πολύ περισσότερο από την αιολική και την ηλιακή.

Ο οικολογικός αντίκτυπος

Σήμερα, ωστόσο, καθώς η ζήτηση αυξάνεται εν μέσω της ενεργειακής κρίσης που ξέσπασε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ξεριζώνονται ολόκληρα δέντρα ώστε να αξιοποιηθούν ως πηγή ενέργειας. Παράλληλα, αυξάνονται τα στοιχεία που δείχνουν ότι η στροφή της Ευρώπης στην ξυλεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, δεν έχει αποδώσει καρπούς.

Δάση στη Φινλανδία και την Εσθονία, για παράδειγμα, που θεωρούνταν κάποτε ως σημεία – «κλειδιά» για τη μείωση των επιπέδων άνθρακα στην ατμόσφαιρα, έχουν πλέον υποστεί τόσες πολλές κοπές δέντρων που πλέον οι επιστήμονες τα θεωρούν ως πηγές εκπομπών άνθρακα.

Και ενώ τα ευρωπαϊκά κράτη μπορούν να ποντάρουν στην ξυλεία ως μέσο επίτευξης των στόχων τους για καθαρή ενέργεια, μια επιστημονική έρευνα της Ε.Ε. έδειξε πέρυσι ότι η καύση ξύλου απελευθερώνει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από ό,τι εάν η ενέργεια προερχόταν από ορυκτά καύσιμα.

«Ο κόσμος αγοράζει πέλλετ, πιστεύοντας ότι είναι μια βιώσιμη επιλογή, αλλά στην πραγματικότητα, αυτό οδηγεί στην καταστροφή των τελευταίων άγριων δασών της Ευρώπης», αναφέρει ο Ντέιβιντ Γκελ από την Υπηρεσία Περιβαλλοντικών Ερευνών με έδρα την Ουάσιγκτον.

Προς ευρωπαϊκή παρέμβαση

Η εν λόγω βιομηχανία έχει γίνει τόσο μεγάλη που οι ερευνητές δεν μπορούν πλέον να την παρακολουθήσουν. Επίσημη έρευνα της Ε.Ε. δεν μπόρεσε να ταυτοποιήσει την προέλευση 120 εκατομμυρίων μετρικών τόνων ξύλου που χρησιμοποιήθηκαν σε όλη την ήπειρο κατά το περασμένο έτος – ένα κενό μεγαλύτερο από ολόκληρη τη βιομηχανία ξυλείας της Φινλανδίας. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι το μεγαλύτερο μέρος χρησιμοποιήθηκε πιθανότατα για θέρμανση και ηλεκτρισμό.

Την επόμενη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει ένα νομοσχέδιο που θα καταργήσει τις περισσότερες επιδοτήσεις στη συγκεκριμένη βιομηχανία και θα απαγορεύσεις στις χώρες μέλη να καίνε ολόκληρα δέντρα ώστε να ανταποκριθούν στους ενεργειακούς τους στόχους. Μόνο η ενέργεια που προέρχεται από πριονίδι θα θεωρείται ανανεώσιμη, και θα μπορεί κατ’ επέκταση να στηριχθεί με επιδοτήσεις.

Ενστάσεις από χώρες της Ε.Ε.

Πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όμως, λένε ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να γίνουν τέτοιες μεταρρυθμίσεις σε μια τόσο σημαντική βιομηχανία ενέργειας, δεδομένης της κρίσης σε ό,τι αφορά τις προμήθειες ρωσικού αερίου και πετρελαίου.

Εσωτερικά έγγραφα δείχνουν ότι οι χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης δίνουν μάχη ώστε να διατηρηθούν οι επιδοτήσεις.

«Χρειαζόμαστε περισσότερες εσωτερικές πηγές ανανεώσιμης ενέργειας καθώς και να είμαστε αυτάρκεις», αναφέρει ο Φινλανδός υπουργός Γεωργίας και Δασοκομίας. Άντι Κουρβίνεν. «Θα στηρίξω πλήρως τη δασική ενέργεια».

Φωτογραφία από Joe από το Pixabay