Γερμανία: Σε κρίση οι "μικροί" εταίροι του κυβερνητικού συνασπισμού

Η αναβολή της ψήφισης του προϋπολογισμού του 2024  -ένα εξαιρετικά ασυνήθιστο γεγονός-, μετά την απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου που έκρινε αντισυνταγματική τη χρήση για το Ταμείο Κλίματος και Μετασχηματισμού κονδυλίων ύψους 60 δισεκατομμυρίων ευρώ που αρχικά προορίζονταν για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, επιβεβαίωσε απλώς την κρίση στο εσωτερικό του κυβερνητικού συνασπισμού. Φιλελεύθεροι (FDP) και Πράσινοι αντιμετωπίζουν ήδη και τα δικά τους προβλήματα, τα οποία απειλούν τη σταθερότητα της κυβέρνησης.

Περισσότερα από 500 μέλη του FDP, τα οποία έχουν συστήσει ομάδα με όνομα «Τερματίζουμε τον φωτεινό σηματοδότη»,  ζητούν με επιστολή τους προς την ηγεσία του κόμματος την αποχώρηση από τον συνασπισμό «φωτεινού σηματοδότη» και εισηγούνται τη διεξαγωγή εσωτερικού δημοψηφίσματος, προκειμένου να τοποθετηθούν σχετικά τα μέλη. Σύμφωνα με το καταστατικό του κόμματος, η ηγεσία είναι υποχρεωμένη να οργανώσει το δημοψήφισμα, με ερώτημα: «Πρέπει το FDP να αποχωρήσει από τον κυβερνητικό συνασπισμό;». Η απάντηση μπορεί να είναι «ναι» ή «όχι». Το καταστατικό προβλέπει πάντως και ότι «τα όργανα του κόμματος δεν δεσμεύονται στη λήψη των αποφάσεών τους από το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας», ωστόσο ενδεχόμενη σαφής τοποθέτηση υπέρ της εξόδου από την κυβέρνηση θα πυροδοτήσει σοβαρή εσωτερική αναταραχή στον μικρότερο από τους κυβερνητικούς εταίρους, μόλις στο μέσον της θητείας της κυβέρνησης.

Ο αντιπρόεδρος του FDP Βόλφγκανγκ Κουμπίκι τάχθηκε κατά της αποχώρησης από την κυβέρνηση και, σε συνέντευξή του στην Muenchner Merkur, δήλωσε ότι πιστεύει στην κοινή λογική των κομματικών του φίλων, «ότι δεν θα ψηφίσουν υπέρ της αποφυγής της ευθύνης», ενώ προειδοποίησε ότι μια υπερψήφιση του «όχι» θα οδηγήσει το FDP σε μια πολύ δύσκολη προεκλογική εκστρατεία. «Δεν κερδίζει κανείς εκλογές με το σύνθημα: Αποτύχαμε», είπε χαρακτηριστικά. Το κόμμα του δεν κατάφερε την είσοδό του στο τοπικό κοινοβούλιο στις πρόσφατες κρατιδιακές εκλογές της Βαυαρίας, ενώ στην Έσση κατόρθωσε μετά βίας να συγκεντρώσει το όριο του 5%. Έπειτα από τις δύο εκλογικές αποτυχίες, μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας του FDP στην Bundestag απηύθυναν ανοιχτή επιστολή προς την ηγεσία τους θέτοντας υπό αμφισβήτηση τον κυβερνητικό συνασπισμό. «Πρέπει επειγόντως να επανεξετάσουμε τους εταίρους μας», έγραφαν οι βουλευτές, σε ένα κείμενο που τιτλοφορείτο «Κλήση αφύπνισης για την ελευθερία» και απέδιδε στη συμμετοχή του κόμματος στην κυβέρνηση τα δυσάρεστα εκλογικά αποτελέσματα.

Ο Βόλφγκανγκ Κουμπίκι θεωρεί κυρίως τους Πράσινους υπεύθυνους για τις παραφωνίες της κυβέρνησης. Λίγο πριν από το Συνέδριό τους που αρχίζει σήμερα στην Καρλσρούη, ο αντιπρόεδρος του FDP τους κάλεσε να δείξουν «περισσότερο ρεαλισμό», κυρίως στο θέμα της μετανάστευσης. Ως «πρώτο μικρό βήμα μακριά από το συννεφάκι τους και στην κατεύθυνση μιας λογικής μεταναστευτικής πολιτικής, ας εγκρίνουν τη διακοπή της χρηματοδότησης ιδιωτικών επιχειρήσεων διάσωσης στη θάλασσα», είπε ο κ. Κουμπίκι στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa).

Ενόψει του Συνεδρίου τους, οι Πράσινοι αντιμετωπίζουν όμως πολλά περισσότερα προβλήματα. Για «κρίση ταυτότητας» κάνει λόγο το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD και επισημαίνει ότι τα μέλη του κόμματος καλούνται να απαντήσουν αν έχει νόημα η συμμετοχή τους στην κυβέρνηση εφόσον δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα για τις «πράσινες» πολιτικές. «Ο μεγάλος συνασπισμός μας άφησε ένα τσουβάλι πέτρες», δήλωσε η συμπρόεδρος του κόμματος Ρικάρντα Λανγκ, αναφερόμενη στην κατάσταση της χώρας μετά τις εκλογές του 2021. «Δεν έλαβαν προληπτικά μέτρα εδώ και χρόνια και δεν έκαναν τη Γερμανία ανθεκτική στις κρίσεις», πρόσθεσε, με το βλέμμα και στην Έσση, όπου ο νικητής χριστιανοδημοκράτης (CDU)  επέλεξε, έπειτα από δέκα χρόνια συνεργασίας με τους Πράσινους, να συγκυβερνήσει στο εξής με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), θεωρώντας το πιο αξιόπιστο εταίρο. Ο αρχηγός του CDU Φρίντριχ Μερτς έχει ούτως ή άλλως εδώ και καιρό τους Πράσινους στο στόχαστρό του, κατηγορώντας τους για απροθυμία συμβιβασμού και μη ρεαλιστικές απόψεις. Αντιθέτως, στο εσωτερικό των Πρασίνων πληθαίνουν οι φωνές ότι το κόμμα έχει γίνει υπερβολικά ευέλικτο, προκειμένου να συμμετέχει σε κυβερνήσεις. Ενδεικτικό της αναταραχής στο εσωτερικό είναι και το γεγονός ότι κατατίθενται από τα μέλη όλο και περισσότερες προτάσεις ψηφισμάτων, ειδικά για το μεταναστευτικό. «Η ανήσυχη αναμονή γίνεται πλέον αισθητή παντού στη χώρα», παραδέχθηκε και ο «πράσινος» υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, αναφερόμενος στην κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που προκαλεί «τρύπα» 60 δισεκατομμυρίων ευρώ στον προϋπολογισμό. «Τα πράγματα στο κόμμα βράζουν», δήλωσε από την πλευρά της η συμπρόεδρος της Νεολαίας των Πρασίνων Καταρίνα Στόλα. Η Νεολαία, με ψήφισμά της, επιδιώκει να διασφαλίσει ότι η ηγεσία του κόμματος δεν θα δεχθεί αυστηροποίηση των κανόνων για το άσυλο και οι Πράσινοι απειλούνται με ένα ακόμη ρήγμα, μετά την κρίση που προκάλεσε πέρυσι ο συμβιβασμός για τον άνθρακα και την πυρηνική ενέργεια.

Η Ρικάρντα Λανγκ θεωρεί ότι το Συνέδριο αποτελεί καλή αφορμή για αυτοκριτική. «Θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί κάποιοι παραμένουν προκατειλημμένοι εναντίον μας. Δεν είμαστε κι εμείς εντελώς αθώοι ως προς αυτό», δήλωσε στον ιστότοπο t-online η συμπρόεδρος των Πρασίνων. Τόσο η ίδια όσο και ο συμπρόεδρός της Όμιντ Νουριπούρ είναι υποψήφιοι για επανεκλογή στην ηγεσία.

Οι δημοσκοπήσεις από την άλλη πλευρά καταγράφουν εδώ και καιρό τη δυσαρέσκεια των πολιτών προς την κυβέρνηση. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου INSA για λογαριασμό της εφημερίδας BILD, το 38% ζητά νέες εκλογές, ενώ μόλις ένας στους πέντε ερωτηθέντες τάσσεται υπέρ της διατήρησης του συνασπισμού «φωτεινού σηματοδότη». Ειδικά μεταξύ των ψηφοφόρων των Πρασίνων, το ποσοστό υπέρ της διάλυσης του συνασπισμού και της προκήρυξης νέων εκλογών είναι πολύ υψηλό, στο 60,5%.

Η BILD, σε αποκλειστικό ρεπορτάζ της, αναφέρει ακόμη ότι μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απευθύνθηκε σε ιδιαίτερα δραματικούς τόνους στην κοινοβουλευτική ομάδα της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU), προειδοποιώντας για τις συνέπειες της ετυμηγορίας και έκανε λόγο για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. «Κατά πάσα πιθανότητα, εμείς θα ηγηθούμε της επόμενης ομοσπονδιακής κυβέρνησης», φέρεται να δήλωσε ο κ. Σόιμπλε. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, ο αρχηγός του CDU Φρίντριχ Μερτς έχει ζητήσει από το κόμμα του μέχρι το καλοκαίρι να βρίσκεται σε κατάσταση ετοιμότητας για πιθανή «σούπερ εκλογική χρονιά». Μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, υπάρχουν κρατιδιακές εκλογές στη Θουριγγία, τη Σαξονία και το Βραδεμβούργο και σε αυτές, εκτιμά ο κ. Μερτς, δεν αποκλείεται να προστεθούν και ομοσπονδιακές εκλογές για την Bundestag.