Φωτιά στη Χαβάη - Λέκκας: Τι είναι το «φαινόμενο της καμινάδας» που παρατηρήθηκε

Tους λόγους της σαρωτικής επέλασης της πυρκαγιάς στη Χαβάη, όπου η ιστορική παραθαλάσσια πόλη στο νησί Μάουι καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς και ο απολογισμός των νεκρών έφτανε στους 100 ως χθες Κυριακή (13/8), ανέλυσε ο Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών καταστροφών.

«Οι μορφολογικές συνθήκες σε αυτό το εξ ολοκλήρου ηφαιστειακό νησί, αλλά και οι συνθήκες που αναπτύσσεται η χλωρίδα στην επιφάνειά του δρομολογήσουν αυτή τη μεγάλη πυρκαγιά» εξήγησε ο καθηγητής μιλώντας στην ΕΡΤ και την εκπομπή «Συνδέσεις», όπου ανέλυσε το «φαινόμενο της καμινάδας» που αναπτύχθηκε μέσα στις συνεχείς χαραδρώσεις στην επιφάνεια του νησιού.

Όπως εξήγησε: «Το μέγεθος της καταστροφής είναι της τάξεως των 80 χιλιομέτρων επί 20 χιλιόμετρα. Αυτές είναι οι διαστάσεις του νησιού. Είναι ένα εξ ολοκλήρου ηφαιστειακό νησί, όπως και τα υπόλοιπα νησιά της Χαβάης. Λόγω της ηφαιστειότητας και λόγω των ηφαιστειακών πετρωμάτων έχουμε να κάνουμε με μια φοβερή βλάστηση στην περιοχή, ένα παραγωγικό νησί τόσο σε κάλυψη από δάσος όσο και σε λιβαδικές έκτασεις».

Εκείνο που υπογράμμισε ήταν ότι «η μορφή του νησιού, δηλαδή οι αλλεπάλληλοι κώνοι, οι ηφαιστειακή κώνοι οι οποίοι υπάρχουν στο νησί, αλλά και τα ρεύματα λάβας τα οποία είναι στερεοποιημένα και τα οποία δημιουργούν ιδιαίτερες μορφολογικές ασυνέχειες (δηλαδή δημιουργείται ένα φαινόμενο με συνεχείς χαραδρώσεις, οι οποίες όταν μπει μέσα η φωτιά έχουμε να κάνουμε με ταχύτητες οι οποίες φτάνουν και τα 120 χιλιόμετρα την ώρα (μέτωπο πυρκαγιάς)».

«Αυτές οι συνθήκες, οι μορφολογικές αλλά και οι συνθήκες που αναπτύσσεται η χλωρίδα στην επιφάνεια, δρομολογήσαν αυτή τη μεγάλη πυρκαγιά. Η Λαχάινα, η πόλη η οποία έχει τις μεγαλύτερες καταστροφές, αναπτύσσεται μέσα σε δύο ρεύματα λάβας, τα οποία ουσιαστικά ορίζουν μία μορφολογική ταπείνωση μέσα στην οποία αναπτύσσεται η πόλη. Δεξιά και αριστερά δεν μπορεί να διαφύγει κανείς εύκολα, γιατί είναι βουνά λάβας στερεοποιημένης λάβας, άρα εγκλωβίστηκαν μέσα σε αυτή την πεδιάδα, από την οποία δεν υπήρξε διέξοδος παρά μόνο προς την θάλασσα» συμπλήρωσε.

«Κανένας δεν μπορεί να σταματήσει το φαινόμενο της καμινάδας»

Σχετικά με το «φαινόμενο της καμινάδας» το οποίο «κανείς δεν μπορεί να σταματήσει», τόνισε: «Είναι αυτό που διαμορφώνει το ηφαιστειακό έδαφος. Δηλαδή οι αλλεπάλληλες ροές λάβας οι οποίες δημιουργούν χαραδρώσεις. Όταν μπει η φωτιά μέσα σε αυτή τη χαράδρα ουσιαστικά αναπτύσσεται, αυτό το φαινόμενο δηλαδή, είναι ένα φαινόμενο το οποίο δεν μπορεί να σταματήσει κανένας, γιατί αφενός είναι δύσβατη περιοχή και αφετέρου είναι σαν να έχουμε ένα τζάκι στο σπίτι και πάει να σβήσει κάποιος τη φωτιά στην καμινάδα».

Ωστόσο σημείωσε πως «οι αρχές αιφνιδιάστηκαν. Είναι ένα παράδειγμα η Χαβάη. Ενώ έχουν ένα τέλειο σύστημα για προειδοποίηση από τα ηφαίστεια, αυτό το σύστημα δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση καταστροφών όπως η φωτιά. Και εδώ είναι το θέμα της εναρμόνισης των επιχειρησιακών σχεδίων για κάθε κίνδυνο σε μία εποχή που εξελίσσεται η κλιματική κρίση».