Ενας στους τέσσερις ανθρώπους ίσως να μην εμβολιαστεί πριν από το 2022

Φεύγει αυτή η χρονιά και στη Δύση, ο περισσότερος κόσμος, μαζεμένος στο γιορτινό τραπέζι την παραμονή των Χριστουγέννων, θα ευχηθεί να φύγει η πανδημία και να μην ζήσει ποτέ κανείς τέτοια ανασφάλεια, φόβο και θάνατο.

Τα ποτήρια με το κρασί, τη μπίρα, τη σαμπάνια θα τσουγκρίσουν στην υγεία της προσμονής του εμβολίου, που τόσο πολύ όλοι περιμένουν σαν το καλύτερο δώρο της νέας χρονιάς. Και όχι άδικα. Ήρθαν όλα τα πάνω κάτω.

Σε πόσες και πόσες χώρες άνθρωποι δεν έχασαν τις δουλειές τους. Νέκρωσαν καταστήματα, ερήμωσαν δρόμοι, καθηλώθηκαν αεροπλάνα, σιώπησαν πλοία, χάθηκαν ζωές. Καταβαραθρώθηκε η οικονομία από τη μικρότερη μέχρι τη μεγαλύτερη κλίμακα, όμως η ανθρώπινη αντίδραση μπροστά στο φόνο του αφανισμού, του μαζικού αφανισμού, δημιούργησε χάρη στην επιστήμη μία σειρά εμβολίων που υπόσχονται ανοσία από την πανδημία. 

Ήδη πολλές χώρες στον αναπτυγμένο κόσμο έχουν φροντίσει να εξασφαλίσουν εκατομμύρια δόσεις κάποιου από τα ελπιδοφόρα εμβόλια και προετοιμάζονται μεθοδικά ώστε μόλις φθάσει η στιγμή, στις αρχές της επόμενης χρονιάς, να ξεκινήσουν τον εμβολιασμό του πληθυσμού τους.

Σε κάποια κράτη μάλιστα, όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, τα εμβόλια έφθασαν ήδη από τα εργοστάσια παρασκευής τους, και γοργά ξεκίνησε ο εμβολιασμός. Ο ενθουσιασμός και η ελπίδα φάνηκε να είναι διάχυτη και ακούστηκε ότι ακόμα και ο Αη Βασίλης έκανε το εμβόλιο ώστε να φθάσει σε όλα τα σπίτια του κόσμου εγκαίρως και να δώσει τα δώρα του στα μικρά παιδιά.

Όμως σε ποια παιδιά και σε ποια σπίτια θα φτάσει φέτος ο Άγιος. Η παράδοση μάς λέει θα πάει παντού αλλά οι επιστήμονες λένε πως η γνώριμη φιγούρα του δεν θα ξεπροβάλλει σε κάθε σπίτι του κόσμου, δεν θα υπάρχουν το 2021 παιδιά που θα αγγίξουν τα δώρα του, ούτε οι γονείς τους.

Κι  αυτό γιατί οι άνθρωποι που ζουν σε κόσμους μακρινούς, φτωχότερους, που το φαγητό τους εξαρτάται από τη διάθεση του καιρού, από τη γενναιοδωρία της Γης, από τη φιλανθρωπία των λαών στη Δύση και τον Βορρά, το εμβόλιο θα ήταν το καλύτερο δώρο. Και ο Αη βασίλης, λένε οι επιστήμονες, δεν θα μπορέσει να τους το προσφέρει την Πρωτοχρονιά απλόχερα γιατί το κόστος του είναι μεγάλο και το απόθεμα μικρό. 

Ο χρόνος πιέζει και οι ανάγκες για τον αναπτυγμένο κόσμο, την ατμομηχανή του μεγάλου τρένου που κάνει τον κόσμο να γυρίζει, είναι μεγαλύτερες. Έτσι, δισεκατομμύρια άνθρωποι στα τελευταία βαγόνια θα πρέπει να περιμένουν ακόμη ένα χρόνο για να μπορέσουν να εμβολιαστούν. Είναι ακριβά τα εμβόλια, κοστίζουν πολλά πιάτα φαγητά, ποιος θα μπορούσε να τα αγοράσει;

Οι ερευνητές λοιπόν μας είπαν ότι σχεδόν ένας στους τέσσερις ανθρώπους παγκοσμίως ενδέχεται να μην έχει εμβολιαστεί κατά του νέου κορωνοϊού πριν από το 2022.

Οι πλουσιότερες χώρες, στις οποίες αναλογεί λιγότερο από το 15% του πληθυσμού του πλανήτη, έχουν δεσμεύσει το 51% των δόσεων των πιο υποσχόμενων εμβολίων. Τα κράτη με χαμηλότερα και μέσα εισοδήματα, από την άλλη, όπου ζει το υπόλοιπο 85% του πληθυσμού της υφηλίου, θα πρέπει να αρκεστούν στην εναπομείνασα ποσότητα, αναφέρει μελέτη που εκπόνησαν ερευνητές της σχολής Δημόσιας Υγείας Μπλούμπεργκ του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς των ΗΠΑ. 

Για να υπάρξει αποτελεσματική αντίδραση στην πανδημία, απαιτείται οι πλουσιότερες χώρες να «μοιραστούν» τα εμβόλια, να διασφαλίσουν τη «δίκαιη κατανομή των εμβολίων σε όλο τον κόσμο», υπογράμμισαν οι ερευνητές. «Η αβεβαιότητα για την παγκόσμια πρόσβαση στα εμβόλια οφείλεται όχι μόνο στο ότι οι κλινικές δοκιμές συνεχίζονται ακόμη, αλλά και στο ότι οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες που παράγουν τα εμβόλια δεν δείχνουν περισσότερη διαφάνεια» ως προς τις συμφωνίες που κλείνουν, πρόσθεσε οι επιστήμονες του φημισμένου πανεπιστημίου.

Οι παραγγελίες
Ως τη 15η Νοεμβρίου, τα κράτη με τα υψηλότερα εισοδήματα είχαν ήδη κάνει προπαραγγελίες 7,5 δισεκατομμυρίων δόσεων εμβολίων που παράγουν 13 φαρμακευτικές βιομηχανίες, σύμφωνα με τη μελέτη.

Ανάμεσα στις χώρες αυτές είναι η Ιαπωνία, η Αυστραλία και ο Καναδάς, οι τρεις τους έχουν κάνει προπαραγγελίες για πάνω από 1 δισεκατομμύριο δόσεις, μολονότι καταγράφουν ποσοστό μικρότερο από το 1% των ενεργών κρουσμάτων του νέου κορωνοϊού, επισήμαναν οι ερευνητές. 

Ακόμη κι αν οι μεγαλύτερες βιομηχανίες που κατασκευάζουν εμβόλια φθάσουν στο μέγιστο των παραγωγικών τους δυνατοτήτων, σχεδόν το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού ενδέχεται να μην έχει ανοσοποιηθεί προτού περάσει τουλάχιστον ένας χρόνος, αν όχι μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, προειδοποιούν οι ερευνητές.

Η οργάνωση People’s Vaccine Alliance έκρινε την περασμένη εβδομάδα ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες θα όφειλαν να μοιραστούν την τεχνολογία και την πνευματική ιδιοκτησία τους μέσω του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ώστε να μπορούν να παραχθούν περισσότερες δόσεις εμβολίων.

Ο μηχανισμός COVAX
Οι ερευνητές του Τζονς Χόπκινς θύμισαν πως ο μηχανισμός COVAX, το παγκόσμιο πρόγραμμα εμβολιασμού εναντίον του SARS-CoV-2 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μπορεί να διαδραματίσει καίριο ρόλο, εγγυώμενος δικαιότερη πρόσβαση στα εγκεκριμένα εμβόλια, αλλά ως αυτό το στάδιο έχει εξασφαλίσει 500 εκατομμύρια δόσεις, αριθμό υποτετραπλάσιο από τον στόχο του, που είναι να διανείμει τουλάχιστον 2 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων μέχρι το τέλος του 2021. 

Το πρόγραμμα, που αναγγέλθηκε τον Απρίλιο, έχει σκοπό να συγκεντρωθούν κεφάλαια από τις πλουσιότερες χώρες και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς προκειμένου να επιταχυνθεί η ανάπτυξη και η παραγωγή εμβολίων εναντίον του νέου κορονοϊού και να εξασφαλιστεί η διανομή τους με δίκαιο τρόπο σε όλο τον κόσμο.

Ως εδώ, έχει συγκεντρώσει τη μισή χρηματοδότηση που χρειάζεται, ενώ οι ΗΠΑ και η Ρωσία, χώρες κλειδιά στην ανάπτυξη και την παραγωγή εμβολίων, δεν έχουν ενταχθεί σ’ αυτό, επισημαίνεται στη μελέτη των ερευνητών του Τζονς Χόπκινς.