Ένα σύγχρονο νυφοπάζαρο ανηλίκων στην Αμερική

Πλείστες όσες διεθνείς συμβάσεις αναγνωρίζουν τους καταναγκαστικούς γάμους ως κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μορφή έμφυλης βίας.

Βάσει δε των δεδομένων, αλλά και των στερεοτύπων, όταν μιλά κανείς για αυτό το φαινόμενο, η σκέψη των περισσότερων πηγαίνει αυτομάτως σε υπανάπτυκτες χώρες της Αφρικής και κράτη με σκληροπυρηνικά ισλαμικά καθεστώτα.

Όχι όμως και στην υπερδύναμη των ΗΠΑ, πατρίδα του «αμερικανικού ονείρου» και προβαλλόμενων ως «φάρο» των δημοκρατικών αξιών και των ατομικών ελευθεριών.

Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι άλλη.

Τόσο, ώστε η υπογραφή νόμου, την περασμένη Πέμπτη, από τον Δημοκρατικό κυβερνήτη της Βόρειας Καρολίνας, Ρόι Κούπερ, με τον οποίο αυξήθηκε στην αμερικανική πολιτεία το όριο ηλικίας γάμου από τα 14 στα 16 έτη, να χαρακτηρίζεται «θετική» είδηση στις Ηνωμένες Πολιτείες… 

Πηγή: unchainedatlast.org

«Μαύρο» ιστορικό

Εδώ και χρόνια, η Βόρεια Καρολίνα ήταν ένας από τους πλέον δημοφιλείς προορισμούς στα νοτιοδυτικά των ΗΠΑ για όσους ενήλικες ήθελαν να παντρευτούν ανηλίκους.

Οι γύρω πολιτείες είχαν ήδη αυξήσει τα ηλικιακά όρια. Μέχρι που και αυτή προχώρησε στο μέτρο, ανεβάζοντας όμως τον «πήχη» μόλις στα 16.

Η αύξηση του ορίου, η οποία τέθηκε αυτομάτως σε ισχύ, δεν ακυρώνει τους προηγούμενους γάμους.

Ο νέος νόμος απαιτεί για τους ανηλίκους άνω των 16 ετών να λάβουν γονική άδεια ή έγκριση δικαστή για να παντρευτούν, βάζοντας ανώτατο όριο ηλικιακής διαφοράς μεταξύ των μελλόνυμφων τα 4 έτη.

Το μέτρο ισχύει για αγόρια και κορίτσια -αν και η «πλάστιγγα» των καταναγκαστικών γάμων γέρνει σαφώς στην πλευρά των θηλυκών ανήλικων θυμάτων.

«Αυτή η νομοθεσία είναι ένα σημαντικό βήμα προς τον τερματισμό των παιδικών γάμων στη Βόρεια Καρολίνα και τη θέσπιση μεγαλύτερης προστασίας για τα παιδιά», διακήρυξε ο κυβερνήτης Κούπερ.

«Αν και δεν ανεβάζει την ηλικία γάμου στα 18», προσέθεσε, «καθιστά την πολιτεία μας ένα ασφαλέστερο μέρος για τους ανηλίκους».

Φυσικά, πολλοί -νομικοί, ειδικοί και οργανώσεις- διαφωνούν.

Ακόμη κι έτσι, εξηγούν, η πρακτική αποτελεί μία ξεδιάντροπη, νομότυπη συγκάλυψη για πολλές περιπτώσεις βιασμών ανηλίκων, με τους θύτες να παντρεύονται τα θύματά τους για να αποφύγουν τη φυλακή.

Πρακτική, στην οποία κάνουν συχνά τα στραβά μάτια γονείς, αλλά και δικαστές, κυρίως σε συντηρητικές πολιτείες των ΗΠΑ, βάσει μιας αυθαίρετης, πλην διάχυτης αντίληψης ότι ο γάμος είναι προς το συμφέρον των ανηλίκων, προστατεύοντάς τους -υποτίθεται- από τον κοινωνικό στιγματισμό.

Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα θύματα των καταναγκαστικών γάμων γίνονται μετέπειτα και θύματα ενδοοικογενειακής βίας… 

Συνήθης πρακτική

Δυστυχώς, η Βόρεια Καρολίνα δεν αποτελεί στις ΗΠΑ την εξαίρεση, αλλά μάλλον τον κανόνα.

Απουσία νομικού πλαισίου σε ομοσπονδιακό επίπεδο, μόλις έξι από τις πενήντα αμερικανικές πολιτείες απαγορεύουν σήμερα τους καταναγκαστικούς γάμους ανηλίκων: το Ντελάγουερ, το Νιου Τζέρσεϊ, η Πενσυλβάνια, η Μινεσότα, το Ρόουντ Άιλαντ και η Νέα Υόρκη.

Περισσότερες από 20 πολιτείες επιτρέπουν τον γάμο ενήλικων και με παιδιά ηλικία 16 ετών και άνω.

Στην Αλάσκα, οι καταναγκαστικοί γάμοι ακόμη επιτρέπονται, νόμιμα, από την άγουρη ηλικία των 14 ετών.

Εννέα πολιτείες δεν έχουν θεσμοθετήσει καν όριο ηλικίας, αρκούμενες στην γνωμοδότηση κηδεμόνων ή και δικαστών.

Το αποτέλεσμα, καταγγέλλει με πρόσφατη έκθεσή της η ΜΚΟ Unchained At Last, είναι παιδιά, ηλικίας ακόμη και μόλις δέκα ετών (!), να παντρεύονται νόμιμα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σχεδόν 300.000 ανήλικοι, αναφέρει, εξαναγκάστηκαν από το 2000 έως το 2018 σε αυτήν την νομότυπη, πλην επαίσχυντη πρακτική.

Όχι τυχαία, το 86% εξ αυτών ήταν κορίτσια.

Σε μία ακόμη πιο εξοργιστική πραγματικότητα στις ΗΠΑ, τα θύματα των καταναγκαστικών γάμων δεν έχουν καν το δικαίωμα να υποβάλουν αίτηση διαζυγίου ή προσφυγής σε περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας, μέχρι και την ενηλικίωσή τους. 

Πολιτική συνενοχή

Παρά τις τεκμηριωμένες αρνητικές συνέπειες των πρόωρων γάμων για τα ανήλικα θύματα -σωματικές και ψυχικές, στην προοπτική εκπαίδευσης και στη μετέπειτα ομαλή ένταξή τους στην κοινωνία- πολλοί Αμερικανοί νομοθέτες αντιδρούν στην καθολική απαγόρευση των παιδικών γάμων.

Αρκετοί «κρύβονται» πίσω από τις συνταγματικές διατάξεις περί θρησκευτικών ελευθεριών, μιας και το νοσηρό φαινόμενο είναι συχνό στις τάξεις θρησκευτικών μειονοτήτων.

Οι περισσότεροι, φοβούμενοι το πολιτικό κόστος και τη δυσαρέσκεια της συντηρητικής βάσης των ψηφοφόρων τους -μεγάλο μέρος των οποίων αντιτίθεται κάθετα στις αμβλώσεις- υποστηρίζουν ότι ο γάμος, ακόμη και με έναν κατά πολύ μεγαλύτερο ενήλικα, είναι η καλύτερη λύση για εφήβους σε εγκυμοσύνη.
Κατά τα λοιπά, όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει αναλάβει από το 2016 τα «ηνία» στην προσπάθεια προώθησης διεθνώς -σε συντονισμό με τις αμερικανικές USAID, Peace Corps και Millennium Challenge Corporation- της προώθησης της λεγόμενης Παγκόσμιας Στρατηγικής των ΗΠΑ για την Ενίσχυση των Έφηβων Κοριτσιών.

Μεταξύ των διακηρυγμένων στόχων της είναι ο τερματισμός των καταναγκαστικών γάμων, κάτω των 18 ετών, εκτός αμερικανικών συνόρων.