Εμπόριο παιδιών – Εκατομμύρια ορφανά σε όλο τον κόσμο πέφτουν θύματα κάθε μορφής κακοποίησης στα ιδρύματα

Σε άμεση δράση για την προστασία των παιδιών που μεγαλώνουν σε ορφανοτροφεία από το trafficking και την εκμετάλλευση καλεί έκθεση φιλανθρωπικής οργάνωσης.

Η διεθνής φιλανθρωπική οργάνωση Lumos, που εστιάζει τη δράση της στην προστασία των παιδιών, εκτιμά ότι 5,4 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο μεγαλώνουν σε ιδρύματα που δεν καλύπτουν τις ανάγκες τους και παραβιάζουν τα δικαιώματά τους. Στα ιδρύματα αυτά, τα παιδιά εκτίθενται σε πολλαπλές μορφές εκμετάλλευσης και κακοποίησης, αναφέρει η οργάνωση.

Η έκθεση είναι η πρώτη που καταφέρνει να εντοπίσει παγκόσμια μοτίβα στο trafficking που συνδέεται με ιδρύματα, βάσει στοιχείων από 84 οργανώσεις σε 45 χώρες του κόσμου.

Άθλιες συνθήκες διαβίωσης και «ευρηματικές» μορφές κακοποίησης

Υπογραμμίζει τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης, αλλά και εξαναγκαστικής εργασίας, ενώ αναφέρει και περιπτώσεις στις οποίες τα παιδιά αναγκάζονταν να ψυχαγωγήσουν ξένους δωρητές, προκειμένου τα ιδρύματα να εξασφαλίσουν επιπλέον χρηματοδότηση.

Κάποιες φορές τα παιδιά αφήνονταν να ζουν υποσιτισμένα και σε συνθήκες συνωστισμού και βρωμιάς, προκειμένου να προσελκύσουν περισσότερους συγκινημένους δωρητές και εθελοντές.

Η Lumos εντόπισε και περιπτώσεις ιδρυμάτων που λειτουργούσαν ως προμηθευτές παιδιών σε κακοποιητές που μπορούσαν να τα πάρουν μαζί τους ανεπίβλεπτοι επί ολόκληρες ώρες ή και ημέρες πριν τα επιστρέψουν στο ορφανοτροφείο.

Η φιλανθρωπική οργάνωση σημειώνει ότι πολλά ευάλωτα παιδιά εισάγονται στα ιδρύματα με παραποιημένα έγγραφα ταυτοποίησης, όπως πιστοποιητικά θανάτου των γονιών τους ή έγγραφα που στοιχειοθετούν εγκατάλειψη και «εκπαιδεύονται να προσποιούνται τα ορφανά μπροστά στους εθελοντές και σε άλλους επισκέπτες».

Σοκαριστικά στοιχεία από όλο τον κόσμο

Στη συνέχεια, διακινούνται από τα ίδια τα ιδρύματα σε άλλες μορφές εκμετάλλευσης, μεταξύ των οποίων η σεξεργασία και ο εξαναγκασμός στην επαιτεία.

Στη Γκάνα, τα παιδιά-θύματα trafficking υπόκεινται σε ορισμένες από τις σκληρότερες μορφές κακοποίησης, με ορισμένα από αυτά να πωλούνται από τα ιδρύματα σε φυτείες κακάο και ορυχεία.

Στην Καμπότζη, ορισμένοι ιδιοκτήτες ορφανοτροφείων διαπιστώθηκε ότι αγόραζαν ευάλωτα παιδιά από φτωχές οικογένειες, προκειμένου στη συνέχεια να τα παρουσιάσουν σε δωρητές με σκοπό το κέρδος.

Η έκθεση διαπίστωσε επίσης ότι το εμπόριο παιδιών ήταν πιο διαδεδομένο σε χώρες με ανεπτυγμένη τουριστική βιομηχανία.

Στην Ουγκάντα, ο αριθμός των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα έχει αυξηθεί από περίπου 1.000 στα τέλη της δεκαετίας του ’90 στα σημερινά 55.000, ενώ στην Καμπότζη, ο αριθμός των ιδρυμάτων περίθαλψης σε ειδικό χώρο διαμονής σημείωσε αύξηση κατά 75% στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας – παρά τη ραγδαία μείωση των ορφανών και στις δυο χώρες.

Τα περισσότερα ιδρύματα αναπτύσσονται σε σημεία έντονου τουριστικού ενδιαφέροντος.

Στη διάρκεια του 2017, περισσότερα από 100 παιδιά αποπειράθηκαν να δραπετεύσουν από ορφανοτροφείο της Γουατεμάλας όπου βίωναν κακοποίηση, όμως οι αστυνομικές αρχές τα ανάγκασαν να επιστρέψουν. Στη συνέχεια, το ίδρυμα τους επέβαλε εγκλεισμό στα δωμάτιά τους.

Πενήντα έξι κορίτσια, που είχαν τοποθετηθεί όλα μαζί σε ένα ασφυκτικά γεμάτο δωμάτιο, έβαλαν φωτιά για να τραβήξουν την προσοχή των εργαζόμενων στο γραφείο ακριβώς απ’ έξω. Οι εργαζόμενοι αδιαφόρησαν για την κατάσταση, με αποτέλεσμα τον θάνατο 41 κοριτσιών.

Τι συμβαίνει στη χώρα μας

Όσον αφορά την Ελλάδα, η οργάνωση αναφέρει ότι τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να μετατραπούν σε θύματα εμπορίας ανθρώπων όταν συμπληρώσουν τα 18 τους χρόνια και μεταφερθούν σε κέντρα υποδοχής ενηλίκων, χωρίς κάποια προστασία ή αφεθούν να τα βγάλουν πέρα μόνα τους. Όπως σημειώνει η οργάνωση, η πλήρης απουσία δικτύων υποστήριξης στην ελληνική κοινωνία, ως αποτέλεσμα του απομονωμένου από την κοινότητα περιβάλλοντος εντός του οποίου μεγαλώνουν, τα καθιστά ιδιαιτέρως ευάλωτα.

Επιπλέον, η Lumos σημειώνει ότι αν και τα κορίτσια-πρόσφυγες στην Ελλάδα κινδυνεύουν περισσότερο να πέσουν θύματα trafficking με σκοπό τη σεξουαλική τους εκμετάλλευση, δεν έχουν λείψει και οι αναφορές σεξουαλικής κακοποίησης αγοριών-προσφύγων, ακόμη και στο διάστημα που ακόμη υποτίθεται ότι προστατεύονταν ως ασυνόδευτοι ανήλικοι.

Ανάγκη για άμεση δράση

Το 2019, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αναγνώρισε τη σύνδεση μεταξύ ιδρυμάτων φροντίδας παιδιών και εμπορίας ανθρώπων, όμως η φιλανθρωπική οργάνωση τονίζει ότι ελάχιστα είναι τα παραδείγματα αποτελεσματικής αντιμετώπισης του προβλήματος.

Η Λίνα Γκίλενστεν, εκτελεστική διευθύντρια στοιχείων, υπεράσπισης και εκστρατειών της Lumos, δήλωσε στον Guardian: «Η έκθεση της Lumos δείχνει ότι τα ιδρύματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλά περιστατικά εκμετάλλευσης και κακοποίησης παιδιών σε όλο τον κόσμο. Ευάλωτα παιδιά εγκλωβίζονται σε περίπλοκα δίκτυα εμπορίας ανθρώπων που συνδέονται με τα ιδρύματα και εκτίθενται επανειλημμένα σε πολλαπλές μορφές κακοποίησης. Είναι καιρός να σπάσουμε αυτούς τους κύκλους της εκμετάλλευσης».

«Πολλοί άνθρωποι θα σοκαριστούν»

Η Παρόσα Τσάντραν, που ανήκει στη νομική ομάδα της οργάνωσης One Pump Court τόνισε μιλώντας στον Guardian: «Υποπτεύομαι ότι πολλοί άνθρωποι θα σοκαριστούν από την έκθεση. Ίσως αναγνωρίσουν τους εαυτούς τους στα πρόσωπα του εθελοντή με τις καλές προθέσεις, του γενναιόδωρου δωρητή που υποστήριζε ευάλωτα παιδιά μετά από μια ανθρωπιστική καταστροφή. Όταν διαβάσουν τι συνέβαινε, ίσως για πρώτη φορά συνειδητοποιήσουν ότι χωρίς τη θέλησή τους έπαιξαν κάποιο ρόλο στην ανάπτυξη ενός βλαβερού οικοσυστήματος εντός του οποίου τα παιδιά, τα περισσότερα εκ των οποίων είχαν τουλάχιστον έναν γονέα εν ζωή, λειτουργούν ως εμπορεύματα σε μια βιομηχανία κερδοφόρων ορφανοτροφείων».

Μέτρα για την προστασία των παιδιών

Η έκθεση προχωρά σε συστάσεις για το σπάσιμο του κύκλου της εκμετάλλευσης. Ανάμεσα σε αυτές και η ανακατεύθυνση της χρηματοδότησης από τα ορφανοτροφεία στις οικογένειες και τις υπηρεσίες που στηρίζονται στην κοινότητα, η καλύτερη συλλογή δεδομένων και η εισαγωγή νέας νομοθεσίας-πρότυπο που θα περιγράφει τα βήματα που πρέπει να κάνουν οι εθνικές κυβερνήσεις για να καταπολεμήσουν το πρόβλημα.

Η Lumos παροτρύνει τις εθνικές κυβερνήσεις να ενισχύσουν την εξειδικευμένη υποστήριξη των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα και να διασφαλίσουν ότι έχουν πρόσβαση σε ειδικούς και πληροφόρηση, ώστε να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους.

Με πληροφορίες από Guardian