Εκ δολάρια για ... μηδενικά εμβόλια στις ΗΠΑ

Όταν ο Φουάντ Ελ-Χίμπρι, ιδρυτής και επικεφαλής της φαρμακευτικής εταιρείας Emergent BioSolutions, βρεθεί ενώπιον μίας επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων για να δώσει εξηγήσεις για την καταστροφή εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου κατά του κορωνοϊού σε εργοστάσιο της στη Βαλτιμόρη, θα ελεγχθεί από βουλευτές με τους οποίους στο πρόσφατο παρελθόν είχε μία «κάπως στενή» σχέση σε πολιτικό επίπεδο, ενισχύοντας τον προεκλογικό τους αγώνα με χρηματοδοτήσεις δεκάδων χιλιάδων ευρώ.

Συγκεκριμένα, από το 2018, ο επικεφαλής της εταιρείας και η σύζυγος του, Νάνσι, έχουν προσφέρει τουλάχιστον 150.000 δολάρια σε οργανώσεις που συνδέονται με τον ανώτερο Ρεπουμπλικάνο της επιτροπής, τον βουλευτή της Λουιζιάνα, Στιβ Σκάλις, καθώς και στις διάφορες προεκλογικές του εκστρατείες κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος.

Περαιτέρω, τουλάχιστον δύο ακόμα μέλη της επιτροπής έλαβαν χρηματοδότηση από την εταιρεία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2020, η οποία τα τελευταία δέκα χρόνια έχει δώσει περίπου 1.4 εκατομμύριο δολάρια σε πολιτικούς τόσο των Ρεπουμπλικάνων όσο και των Δημοκρατικών.

Επίσης, ανεξαρτήτως του πλαισίου της εταιρείας του, ο Ελ-Χίμπρι και η σύζυγος του έχουν πραγματοποιήσει περαιτέρω δωρεές κατά τη διάρκεια του ίδιου χρονικού διαστήματος. Ανερχόμενες σε περίπου 800.000 δολάρια, οι περισσότερες από αυτές είχαν παραλήπτες εντός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (τοπικές οργανώσεις, υποψήφιοι).

Παρότι το «δούναι και λαβείν» είναι κάτι συνηθισμένο στην πολιτική πραγματικότητα της Ουάσιγκτον, με τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ επιχειρηματιών και πολιτικών να αποτελούν σταθερά του πολιτικού συστήματος, η περίπτωση της Emergent BioSolutions παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με την εταιρεία να έχει δημιουργήσει μία εξαιρετικά προσοδοφόρα αγορά γύρω από τον Λευκό Οίκο και το Καπιτώλιο, η οποία βασίζεται στα συμβόλαια που συνάπτει με την εκάστοτε αμερικάνικη κυβέρνηση, είτε κάνουν «κουμάντο» οι Ρεπουμπλικάνοι είτε οι Δημοκρατικοί.

628 εκατ. δολάρια για… μηδενικά εμβόλια
Η έλευση της πανδημίας και η ανάγκη μαζικού εμβολιασμού του πληθυσμού οδήγησε, όπως ήταν αναμενόμενο, στη σύναψη συμβολαίων-μαμούθ μεταξύ κυβερνήσεων και φαρμακευτικών εταιρειών, με την Emergent Biosolutions να μην μένει στην… απέξω και να μπαίνει και αυτή στην κούρσα των εμβολίων.

Παρότι όμως πήρε θέση στη «γραμμή εκκίνησης» της κούρσας, όχι απλώς δεν τερμάτισε, αλλά δεν ξεκίνησε και ποτέ. Μήνες μετά την περσινή σύναψη του συμβολαίου, η Emergent Biosolutions δεν έχει παραγάγει ούτε μία δόση του εμβολίου που να έχει εγκριθεί από τις ομοσπονδιακές αρχές των ΗΠΑ, ενώ έχει καταστρέψει 15 εκατ. δόσεις του εμβολίου της Johnson & Johnson που παρήγαγε σε εργοστάσιο της, καθότι δεν πληρούσαν τους ποιοτικούς ελέγχους και επομένως δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν.

Αιτία για την προβληματική παραγωγή των δόσεων στο εργοστάσιο της Βαλτιμόρης ήταν ο κατά λάθος συνδυασμός των συστατικών του εμβολίου της Johnson & Johnson με εκείνα του εμβολίου της AstraZeneca (δόσεις του οποίου είχε επίσης αναλάβει να παραγάγει η αμερικάνικη φαρμακευτική), ο οποίος και οδήγησε τις 15 εκατ. δόσεις  στον κάλαθο των αχρήστων.

Ευρείες και δαπανηρές πολιτικές διασυνδέσεις
Το γεγονός πως ένα τόσο μεγάλο ομοσπονδιακό κονδύλι δεν έχει ουσιαστικά αποδώσει τίποτα στον αγώνα κατά της πανδημίας, είναι λογικό να εγείρει πολλά ερωτήματα και να φέρει στο επίκεντρο της επικείμενης εξέτασης της επιτροπής και τις δοσοληψίες της εταιρείας με πολιτικούς αμφότερων των δύο μεγάλων αμερικανικών κομμάτων.

Οι μεν αναμένεται να ρίξουν τις ευθύνες στους δε για το πάρε-δώσε με την Emergent Biosolutions, το οποίο λάμβανε χώρα υπό όλες τις αμερικάνικες κυβερνήσεις των τελευταίων ετών.

Πράγματι, οι ευρείες πολιτικές διασυνδέσεις της εταιρείας με το πολιτικό σύστημα είναι ένα από τα πιο δυνατά επιχειρηματικά χαρτιά της, το οποίο αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στους κόλπους της, στους οποίους βρίσκονται αρκετοί πρώην ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι και από τα δύο κόμματα.

Οι διασυνδέσεις με το πολιτικό σύστημα γίνονται ακόμη πιο έντονες στις «στρατιές λομπίστων» της εταιρείας, πολλοί εκ των οποίων είναι πρώην μέλη του Κογκρέσου και βοηθοί πολιτικών τόσο των Ρεπουμπλικάνων όσο και των Δημοκρατικών.

Μάλιστα, η εταιρεία έχει ξοδέψει εξαιρετικά μεγάλα χρηματικά ποσά για να στήσει τα διάφορα λόμπι της, πολύ μεγαλύτερα από αυτά που έχουν δαπανήσει αντίστοιχες εταιρείες βιοτεχνολογίας.

Συγκεκριμένα, η Emergent Biosolutions έχει ξοδέψει κατά μέσο όρο τρία εκατομμύρια δολάρια ετησίως κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, όσα δηλαδή έχει ξοδέψει και η AstraZeneca, τα ετήσια έσοδα της οποίας είναι βέβαια 17 φορές μεγαλύτερα. Όσον αφορά τη φετινή χρονιά, έχει ήδη ξοδέψει 1.47 εκατ. δολάρια για να επανδρώσει τις ομάδες πίεσης της και αυτά μόλις στο πρώτο τρίμηνο του 2021.