Βρετανικό μουσείο: Ανεξέλεγκτες οι ηλεκτρονικές πωλήσεις αρχαιοτήτων

Σοκάρουν οι αποκαλύψεις για τις αρχαιότητες που κατ’ ευφημισμόν φυλάσσονται τόσα χρόνια στο Βρετανικό Μουσείο. Δημοσιογραφική έρευνα αποδεικνύει πως αντικείμενα από το μουσείο βγήκαν προς πώληση στο ebay ήδη από το 2016 με τιμή αφετηρίας μερικές δεκάδες λίρες, ενώ συγκεκριμένη καταγγελία για πώληση αρχαιότητας έχει γίνει εδω και τρία χρόνια.

Η Τέλεγκραφ δημοσίευσε φωτογραφία του δαχτυλιδιού ρωμαϊκής εποχής και την ηλεκτρονική σελίδα όπου πωλούνταν η πέτρα από όνυχα με τιμή εκκίνησης 40 λίρες το 2016, όταν η εκτίμηση ειδικού είναι μεταξύ 25.000 και 50.000 λιρών.

Η καταγγελία για την πώληση αντικειμένου του Βρετανικού Μουσείου σύμφωνα με την Τέλεγκραφ έγινε τον Ιούνιο του 2020.

Τον Ιούλιο του 2023 απολύθηκε ο Πίτερ Τζον Χιγκς, επιμελητής αρχαίων ελληνικών συλλογών του Μουσείου. Το μουσείο είπε ότι απέλυσε το άτομο που η εσωτερική έρευνα έδειξε υπεύθυνο και θα κινηθεί νομικά εναντίον του. Ωστόσο δεν έχει γίνει καμμία σύλληψη αν και η αστυνομική έρευνα είναι σε εξέλιξη.

Ο Πίτερ Μπλέκσλι, πρώην ερευνητής της Σκότλαντ Γιαρντ εξέφρασε την ανησυχία του ότι το Βρετανικό Μουσείο ήθελε να κρατήσει το όλο θέμα κρυφό. «Ανακάλυψαν ότι έλειπαν αντικείμενα μετά απέλυσαν τον υπάλληλο και μόνο μετά από αυτό ήρθε η αστυνομία στην δημόσια συζήτηση», παρατήρησε.

Σύμφωνα με τον ειδικό στην ανάκτηση κλεμμένων αρχαιοτήτων και αντικών Κρίστοφερ Μαρινέλλο η μόνη λύση είναι να δοθεί στη δημοσιότητα το συντομότερο δυνατό η λίστα με τα κλεμμένα. «Για να ανακτηθεί οτιδήποτε -και το λέω αυτό με 35 χρόνια εμπειρίας – δύο πράγματα πρέπει να γίνουν. Το θύμα πρέπει να συμπληρώσει έγγραφο με ότι έχει κλαπεί, και μετά το Εμπόριο Τέχνης πρέπει να ψάξει αναφερόμενο στο περιεχόμενο της λίστας», τόνισε.

Η Ελληνίδα Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, απαντώντας για το θέμα σε ερώτημα ξένου δημοσιογράφου δήλωσε: «Είναι εξαιρετικά λυπηρό και ιδιαίτερα σοβαρό το γεγονός, που πρόσφατα γνωστοποίησε το Βρετανικό Μουσείο. Το υπουργείο Πολιτισμού παρακολουθεί με πολύ μεγάλη προσοχή την εξέλιξη του θέματος».

Επίσης, η ανακοίνωση του διευθυντή Χαρτουϊκ Φίσερ πριν από μερικές εβδομάδες, ότι θα εγκαταλείψει τη θέση του φαίνεται ότι συνδέεται άμεσα με το σκάνδαλο της κλοπής, ενώ από τον επόμενο μήνα θα ανοίξει η διαδικασία.

Το σκάνδαλο του Βρετανικού Μουσείουγεννά ανησυχία για την ευκολία με την οποία οι αρχαιοκάπηλοι διοχετεύουν πολύτιμα αντικείμενα στη «μαύρη αγορά». Ένας από αυτούς, όπως απεδείχθη και στην περίπτωση του βρετανικού μουσείου, είναι το eBAY.  

Χρυσά νομίσματα, αμφορείς, ακόμα και αγάλματα, στις περισσότερες των περιπτώσεων, από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, μπορεί να εντοπίσει κάποιος στη γνωστή πλατφόρμα.

«Το εμπόριο των αρχαιοτήτων, συναγωνίζεται το εμπόριο των ναρκωτικών και όπλων παγκοσμίως. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι δεν υπάρχει ιδιωτικό μουσείο, ιδιωτική συλλογή ή μουσείο γενικά στον κόσμο που να έχει ειδικό βάρος, εάν δεν έχει ελληνικές αρχαιότητες καταλαβαίνουμε ότι σε αυτή την εξίσωση, το μεγαλύτερο ποσοστό είναι ελληνικών αρχαιοτήτων», σημειώνει ο ιδιωτικός ερευνητής Γιώργος Τσούκαλης.

Την έλλειψη ελέγχου των ηλεκτρονικών πωλήσεων επισημαίνει ο προγραμματιστής Δημήτρης Καρβούνης: «Μπορεί ο καθένας να ανεβάσει στο ebay μία δημοσίευση, σαν αγγελία, χωρίς να υπάρξει κάποιος άμεσος έλεγχος. Κάθε μέρα ανεβαίνουν γύρω στο 1,2 εκατομμύρια αγγελίες οπότε δεν μπορεί να είναι εφικτός ένας ανθρώπινος έλεγχος, με αποτέλεσμα για να ελέγξει κάποιος μία αγγελία, πρέπει να γίνει αναφορά από κάποιον χρήστη».

Οι τιμές των αρχαιοτήτων στη «μαύρη αγορά» του διαδικτύου μπορεί να ξεκινούν από λίγα δολάρια και να φτάνουν σε τεράστια ποσά. Οι αρχαιοκάπηλοι με διάφορες μεθοδεύσεις καλύπτουν τα ίχνη τους, αλλοιώνοντας ακόμα και επίσημα έγγραφα, για να εξαφανίσουν την παράνομη αγοραπωλησία.

«Τα πουλούν σε μία off shore εταιρεία, σε μία δεύτερη, σε μία τρίτη και τελικά τα παίρνει ο ίδιος αγοραστής και τα προωθεί, επομένως υπάρχει μεγάλος βαθμός δυσκολίας, και αν βρεθεί αυτός ο οποίος, θα πέσει στην αντίληψή του κάτι για να το καταγγείλει» εξηγεί ο κ. Τσούκαλης.

Πηγή: ΕΡΤ