Antonov AN-225: Μπορεί το μεγαλύτερο αεροπλάνο του κόσμου να πετάξει ξανά;

Οι εικόνες του κατεστραμμένου Antonov AN-225 αποτελούν πλέον μια κακή ανάμνηση για τους λάτρεις της αεροπορίας σε όλο τον κόσμο. Αρχικά κατασκευάστηκε για να υποστηρίξει το σοβιετικό πρόγραμμα διαστημικών λεωφορείων της δεκαετίας του 1980, αλλά απέκτησε μια «δεύτερη ζωή» μετά τον Ψυχρό Πόλεμο ως το μεγαλύτερο μεταφορικό μέσο φορτίου στον κόσμο, πριν καταστραφεί στα τέλη Φεβρουαρίου στη βάση του, το αεροδρόμιο Χοστομέλ κοντά στο Κίεβο.

«Το όνειρο δεν θα πεθάνει ποτέ», έγραψε στο Twitter η εταιρεία Antonov, αναφερόμενη στο παρατσούκλι του αεροπλάνου «Mriya», που σημαίνει «όνειρο» στα ουκρανικά. Η αλληλεγγύη ξεχύθηκε από κάθε γωνιά του κόσμου.

Μπορεί όμως το AN-225 να πετάξει ξανά;
Για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα απαιτείται καταρχάς η εκτίμηση των ζημιών που υπέστη το αεροσκάφος.

Ο Vasco Cotovio του CNN είδε τα συντρίμμια από κοντά, όταν επισκέφθηκε το αεροδρόμιο Χοστομέλ στις αρχές Απριλίου, μαζί με άλλους δημοσιογράφους του CNN και την ουκρανική εθνική αστυνομία.

«Το Χοστομέλ ήταν το σκηνικό έντονων μαχών μεταξύ ρωσικών και ουκρανικών δυνάμεων από πολύ νωρίς στον πόλεμο», λέει.

«Οι δυνάμεις της Μόσχας προσπάθησαν να καταλάβουν το αεροδρόμιο για να το χρησιμοποιήσουν ως προωθημένη επιχειρησιακή θέση στην οποία θα μπορούσαν να μεταφέρουν με πτήσεις επιπλέον χερσαίες μονάδες. Για να το πετύχουν αυτό, πραγματοποίησαν αεροπορική επίθεση με επιθετικά ελικόπτερα. Φάνηκε να έχουν κάποια αρχική επιτυχία, αλλά η ουκρανική απάντηση ήταν πολύ γρήγορη, χτυπώντας το αεροδρόμιο γρήγορα -για να αποτρέψουν κάθε είδους προσγείωση», αναφέρει επίσης ο ίδιος.

Ποια η κατάσταση του αεροπλάνου
Η κατάσταση του αεροπλάνου δεν άφηνε αμφιβολίες σχετικά με τη δυνατότητα επισκευής του, όπως γράφει το CNN.

«Το ρύγχος του αεροπλάνου καταστράφηκε εντελώς, φαίνεται ότι έγινε στόχος άμεσου χτυπήματος πυροβολικού», λέει ο Cotovio.

«Επιπλέον, υπήρχαν εκτεταμένες ζημιές στις πτέρυγες και σε ορισμένες από τις μηχανές. Το τμήμα της ουράς γλίτωσε από μεγάλα χτυπήματα και έχει μερικές τρύπες που προκλήθηκαν είτε από θραύσματα είτε από σφαίρες. Αν δεν υπήρχε το άμεσο χτύπημα στο ρύγχος, το ΑΝ-225 θα μπορούσε να επισκευαστεί» αναφέρει, προσθέτοντας ότι η περιοχή γύρω από το αεροπλάνο ήταν γεμάτη από χρησιμοποιημένα πυρομαχικά, εξουδετερωμένα ρωσικά τανκς και φορτηγά και κατεστραμμένα τεθωρακισμένα οχήματα.

Ο Andrii Sovenko, μηχανικός και ειδικός σε θέματα αεροπορίας με έδρα το Κίεβο, ο οποίος εργάζεται για την εταιρεία Antonov από το 1987 και έχει πετάξει με το AN-225 ως μέλος του τεχνικού πληρώματος, συνέταξε έναν λεπτομερή κατάλογο των ζημιών, εξετάζοντας μεγάλο αριθμό βίντεο και φωτογραφιών των συντριμμιών (το προσωπικό της Antonov δεν επιτρέπεται ακόμη να επιστρέψει στο Χοστομέλ για λόγους ασφαλείας).

Επιβεβαιώνει ότι το κεντρικό τμήμα της ατράκτου και το ρύγχος του αεροπλάνου -συμπεριλαμβανομένου του πιλοτηρίου και των χώρων ανάπαυσης του πληρώματος- έχουν καταστραφεί, αλλά είναι τα συστήματα και ο εξοπλισμός του αεροπλάνου που υπέστησαν τις πιο κρίσιμες ζημιές.

«Η αποκατάστασή τους θα είναι η πιο δύσκολη», λέει. «Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα περισσότερα από τα διάφορα ηλεκτρικά συστήματα, οι αντλίες και τα φίλτρα που χρησιμοποιούνται στο AN-225 είναι όλα από τη δεκαετία του 1980. Απλώς δεν κατασκευάζονται πλέον, οπότε είναι απίθανο να μπορέσουν να αποκατασταθούν ακριβώς όπως ήταν», λέει.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο άσχημα τα νέα: τμήματα των πτερύγων, συμπεριλαμβανομένων αεροδυναμικών επιφανειών, όπως πτερύγια και πηδάλια, φαίνεται να έχουν υποστεί μικρές ζημιές και θα μπορούσαν να διασωθούν.

 
Οι περισσότεροι από τους έξι κινητήρες φαίνονται επίσης άθικτοι και ολόκληρο το ουραίο τμήμα του αεροπλάνου επηρεάζεται μόνο από ζημιές από θραύσματα, αφήνοντάς το σε μία αποδεκτή κατάσταση.

«Δεν μπορεί να επισκευαστεί»
Πάντως, ο Sovenko, ο οποίος έγραψε ένα βιβλίο για την ιστορία της Antonov Airlines στο οποίο περιγράφει λεπτομερώς την εμπειρία του από την πτήση με το Mriya, συμφωνεί ότι το αεροπλάνο στο Χοστομέλ δεν μπορεί να επισκευαστεί.

«Είναι αδύνατο να μιλήσουμε για την επισκευή ή την αποκατάσταση αυτού του αεροσκάφους -μπορούμε να μιλήσουμε μόνο για την κατασκευή ενός άλλου Mriya, χρησιμοποιώντας μεμονωμένα εξαρτήματα που μπορούν να διασωθούν από τα συντρίμμια και συνδυάζοντάς τα με εκείνα που προορίζονταν, πίσω στη δεκαετία του 1980, για την κατασκευή ενός δεύτερου αεροσκάφους».

Νέο αεροσκάφος με κομμάτια του παλιού;

 
Ωστόσο, υπάρχει ένα βασικό πρόβλημα με την ιδέα της κατασκευής του αχρησιμοποίητου αεροσκάφους με ανακτήσιμα εξαρτήματα από αυτό του Χοστομέλ: και πάλι δεν θα φτάσει στο 100% των απαραίτητων εξαρτημάτων.

«Θα είναι αδύνατο να κατασκευάσουμε ακριβώς το ίδιο αεροσκάφος, με τον ίδιο ακριβώς σχεδιασμό και εξοπλισμό», λέει ο Sovenko. Αν αυτό συμβεί, η Antonov αντιμετωπίζει δύο εμπόδια: να κάνει τα νέα και τα παλιά εξαρτήματα να "συνεργαστούν" και ενδεχομένως να πρέπει να περάσει από επαναπιστοποίηση του αεροσκάφους, για να επιβεβαιώσει την αξιοπλοΐα του και τη συμμόρφωσή του με τους ισχύοντες κανονισμούς.

Η εταιρεία έχει εμπειρία με το πρώτο ζήτημα, έχοντας αναβαθμίσει πολλά από τα συστήματα του AN-225 με την πάροδο των ετών και αντικαθιστώντας την παλιά σοβιετική τεχνολογία με σύγχρονα ουκρανικά ισοδύναμα, αλλά μια πλήρης πιστοποίηση θα απαιτούσε χρόνο και θα αύξανε το κόστος.

Δυστυχώς, αυτό φαίνεται να είναι σχεδόν αναπόφευκτο: «Είναι άσκοπο να κατασκευάζεις σήμερα ένα αεροσκάφος με σχέδιο 40 ετών», προσθέτει ο Sovenko. «Είναι επίσης πολύ πιθανό να κριθεί σκόπιμο να γίνουν πρόσθετες αλλαγές στον σχεδιασμό του αεροσκάφους, με βάση την εμπειρία λειτουργίας του αρχικού».

Το AN-225 δεν σχεδιάστηκε ποτέ για τη μεταφορά εμπορικών φορτίων και προσαρμόστηκε για τη συγκεκριμένη εργασία μέσω εκτεταμένων εργασιών που πραγματοποίησε η Antonov στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Παρ' όλα αυτά, παρά την κολοσσιαία χωρητικότητά του, το αεροπλάνο παρέμενε άβολο στη λειτουργία του από την άποψη του πληρώματος.