ΙΣΤΟΡΙΑ
Οι πρώτοι Έλληνες στη «Γη της Επαγγελίας»
Μετά από ένα μεγάλο, κουραστικό ταξίδι στη θάλασσα, κάτω από εξαιρετικά ανθυγιεινές συνθήκες, οι επιβάτες έβλεπαν για πρώτη φορά το Άγαλμα της Ελευθερίας. Για αρκετούς, η αναμονή είχε πλέον τελειώσει
SHARE:
11 Απριλίου 1890…Οι πρώτοι Έλληνες Μετανάστες φτάνουν στο νησί Έλις, ανοιχτά του Μανχάταν. Η ώρα για να ακουμπήσουν την «Γη της Επαγγελίας», έχει φτάσει!
Το νησί Έλις (Ellis Island), στ' ανοιχτά του Μανχάταν, υπήρξε ο κύριος σταθμός υποδοχής των μεταναστών που έφταναν στην Αμερική, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, από τα τέλη του 19ου αιώνα και κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ου.
Έως τις αρχές του 17ου αιώνα το νησί ονομαζόταν Γκαλ. Στις 12 Ιουλίου του 1603 ο κυβερνήτης του Νέου Άμστερνταμ (μετέπειτα Νέας Υόρκης) το αγόρασε από τους Ινδιάνους και το μετονόμασε σε Όιστερ Άιλαντ. Κατόπιν, μετονομάστηκε σε Έλις Άιλαντ και μετατράπηκε σε σταθμό υποδοχής.
Εγκαινιάστηκε την 1η Ιανουαρίου του 1892 και ως τις 12 Νοεμβρίου του 1954, οπότε έκλεισε, υποδέχθηκε πάνω από 20 εκατομμύρια μετανάστες απ' όλο τον κόσμο. Εκεί υποβάλλονταν σε ιατρικές εξετάσεις, προκειμένου να εγκριθεί η είσοδός τους στις ΗΠΑ. Οι περισσότεροι απ' αυτούς που έπαιρναν την πολυπόθητη άδεια, εγκαθίσταντο -τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια- στη Νέα Υόρκη και το Νιου Τζέρσεϊ.
Από το 1924 χρησιμοποιήθηκε μόνο για κρατουμένους και πρόσφυγες. Η υποδοχή των συνηθισμένων μεταναστών γινόταν σε άλλους σταθμούς.
Κατά κάποιο τρόπο, το Έλις Άιλαντ λειτούργησε και ως μία κολυμπήθρα, καθώς πολλοί άνθρωποι απέκτησαν εκεί ένα νέο όνομα. Λέγεται πως αν κάποιος από τους υπαλλήλους δεν μπορούσε να εκφέρει το όνομα ενός μετανάστη, το άλλαζε κατά προσέγγιση σε κάτι πιο σύντομο και απλό. Ιδιαίτερα, αν ο νεοφερμένος δεν ήξερε να γράφει και να διαβάζει Αγγλικά.
Όταν το νησί άνοιξε τις πύλες του, μια μεγάλη αλλαγή άρχισε να πραγματοποιείται στον τομέα της μετανάστευσης στην Αμερική. Οι αφίξεις από τη βόρεια και τη δυτική Ευρώπη (τη Γερμανία, την Ιρλανδία, την Βρετανία και τις σκανδιναβικές χώρες) αραίωσαν και όλο και περισσότεροι μετανάστες προέρχονταν από τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Μεταξύ της νέας αυτής γενιάς ήταν πολλοί Εβραίοι, Ιταλοί, Έλληνες, Πολωνοί, Ούγγροι, Τσέχοι, Σέρβοι, Σλοβάκοι, αλλά και πολλοί μη-Ευρωπαίοι από τη Συρία, την Τουρκία και την Αρμενία. Όλοι ήλπιζαν για μια καλύτερη ζωή στη «Γη της Επαγγελίας», μακριά από τον πόλεμο, την πείνα και τις διώξεις.
Μετά από ένα μεγάλο, κουραστικό ταξίδι στη θάλασσα, κάτω από εξαιρετικά ανθυγιεινές συνθήκες, οι επιβάτες έβλεπαν για πρώτη φορά το Άγαλμα της Ελευθερίας. Για αρκετούς, η αναμονή είχε πλέον τελειώσει. Όσοι είχαν εισιτήρια της πρώτης και της δεύτερης θέσης, είχαν εξεταστεί ήδη μέσα στο καράβι και ήταν ελεύθεροι να ξεκινήσουν την ζωή τους στην Αμερική. Μοναδική προϋπόθεση για να τους επιτραπεί η είσοδος, ήταν να κουβαλούν μαζί τους 25 δολάρια, ώστε να δείξουν ότι μπορούν να επιβιώσουν μέχρι να βρουν δουλειά. Οι ταξιδιώτες της τρίτης θέσης ωστόσο, οι οποίοι ήταν και οι μοναδικοί που ουσιαστικά ονομάζονταν μετανάστες, έβαζαν τα πράγματά τους σε βάρκες και μεταφέρονταν στο νησί Ellis, με σκοπό να υποβληθούν σε νομικό και ιατρικό έλεγχο.
Οι γιατροί δούλευαν ανά ομάδες των δύο και χρησιμοποιούσαν το σύστημα των «έξι δευτερολέπτων». Τότε υπήρχε η άποψη ότι ένας έμπειρος ειδικός μπορούσε σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα να διαπιστώσει μόνο με το βλέμμα την κατάσταση της υγείας του ταξιδιώτη και να διαγνώσει από αναιμία μέχρι κιρσούς. Αν όλα ήταν καλά, όπως συνέβη στις περισσότερες περιπτώσεις, οι μετανάστες έπαιρναν την πολυπόθητη άδεια και έβρισκαν κατοικία, τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια, στη Νέα Υόρκη και το Νιου Τζέρσεϊ. Πάνω στο νησί, πολλοί αποκτούσαν καινούρια ονόματα, καθώς αν κάποιος υπάλληλος δεν μπορούσε να εκφέρει το όνομα κάποιου, το μετέτρεπε σε κάτι πιο απλό και σύντομο. Η πρώτη μετανάστρια που πέρασε από το νησί Ellis ήταν η Annie Moore, ένα 15χρονο κοριτσάκι από το Cork της Ιρλανδίας. Πήρε από τους υπαλλήλους ένα κομμάτι χρυσό αξίας 10 δολαρίων, το μεγαλύτερο ποσό που είχε αποκτήσει στην μέχρι τότε ζωή της. Όταν υπήρχαν ενδείξεις ασθενείας, οι γιατροί έγραφαν με κιμωλία πάνω στο πανοφόρι ένα γράμμα και έστελναν τον εξεταζόμενο για επιπλέον έλεγχο. Το γράμμα ήταν διαφορετικό ανάλογα με το μέρος που οι γιατροί εντόπισαν την «ανωμαλία», για παράδειγμα Ν για το λαιμό, H για την καρδιά, Χ για παράνοια και πνευματικές ασθένειες και CT για το τράχωμα, μια πολύ κοινή ασθένεια του ματιού, ειδικά σε όσους προέρχονταν από την νοτιοανατολική Ευρώπη. Αν και οι πιο εξονυχιστικές εξετάσεις έβγαζαν τον εκάστοτε μετανάστη άρρωστο, τότε του απαγορευόταν η είσοδος στις ΗΠΑ και επέστρεφε στη χώρα του. Πολλοί παρέμεναν στο νησί πάνω από μία εβδομάδα, μέχρι να ακούσουν την ετυμηγορία για την περίπτωσή τους. Οι έγκυες γυναίκες κρατούνταν στο νησί, ώστε να μην γεννήσουν στην Αμερική και παιδιά τους να μην πάρουν υπηκοότητα. Πάνω από 350 παιδιά γεννήθηκαν στο νησί και 3.500 πέθαναν, μέχρι να αποφασιστεί αν θα φύγουν ή όχι.
Στο διάστημα 1892 έως 1924, πάνω από μισό εκατομμύριο Έλληνες βρέθηκαν στο νησί Ellis και υπολογίζεται πως σχεδόν οι μισοί, επέστρεψαν κάποια στιγμή μόνιμα στην Ελλάδα. Οι Αμερικανοί δεν τους έτρεφαν ιδιαίτερη συμπάθεια. Τους φώναζαν «λιγδιάρηδες» («greaseballs») και «βρωμοέλληνες» («dirty Greeks»). Στον Νότο, οι Έλληνες βρέθηκαν στο στόχαστρο της Κου-Κλουξ-Κλαν, ενώ οι νόμοι που ψηφίζονταν για τους μαύρους ίσχυαν και για τους ίδιους, καθώς δεν θεωρούνταν «λευκοί».
Από το 1924 μέχρι το κλείσιμό του, το 1954, το νησί Ellis έπαψε να υποδέχεται μετανάστες. Με αλλαγές στη νομοθεσία, οι μετανάστες ελέγχονταν πριν φύγουν από τη χώρα τους από το Προξενείο. Από τότε, το Ellis χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο κράτησης για εγκληματίες και για ανεπιθύμητους μετανάστες, των οποίων η άδεια είχε λήξει. Δεν υπάρχουν αρχεία μεταξύ 1924-1954. Από το 1965, το νησί είναι μέρος του Εθνικού Μνημείου του Αγάλματος της Ελευθερίας και πλέον στις εγκαταστάσεις του νησιού λειτουργεί μουσείο.
ΠΗΓΕΣ:
Sanshmera.gr
