O πρωθυπουργός που αυτοκτόνησε την 12η μέρα της γερμανικής εισβολής!

Ο Αλέξανδρος Γ. Κορυζής ή Κοριζής ήταν Έλληνας νομικός, οικονομολόγος και πρωθυπουργός της χώρας για μόνο 80 ημέρες, από τον θάνατο του Ιωάννη Μεταξά μέχρι και την 12η ημέρα από της γερμανικής εισβολής.

Χαρακτηρίστηκε πρωθυπουργός του 2ου ΟΧΙ της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

“Χθες την 4ην απογευματινήν ώραν απεβίωσεν αιφνιδίως ο πρόεδρος της Κυβερνήσεως Αλέξανδρος Κορυζής. (…)Ο θάνατός του επήλθεν αιφνιδίως, ευθύς μετά το μεσημβρινόν υπουργικόν συμβούλιον, και ως ήτο επόμενον, το θλιβερόν άγγελμα, διατρέξαν αμέσως την πρωτεύουσαν, εβύθισεν εις λύπην την κοινήν γνώμην, η οποία με τόσην εκτίμησην περιέβαλλε τον αείμνηστον Κορυζήν ιδίως διά την λαμπράν παρ’αυτού διαχείρισιν των τυχών της χώρας κατά το τελευταίο τρίμηνον.” Εφημερίδα «Το Ελεύθερον Βήμα», 19 Απριλίου 1941.

Ήταν γιος του Γεωργίου Κορυζή, παλαίμαχου πολιτικού που διετέλεσε βουλευτής Τροιζηνίας και δήμαρχος Πόρου, εγγονός του Σταματίου Κορυζή (1815-1898), πληρεξούσιου βουλευτή Τροιζηνίας και δισέγγονος του Γεωργίου Κορυζή, αγωνιστή του 1821. Η μητέρα του, Αικατερίνη, το γένος Αθανασίου Μισυρλή, κατάγονταν από την Πύλο και ήταν ανιψιά του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου. Ο Κορυζής πέρασε τα πρώτα παιδικά του χρόνια στον Πόρο. Στα επτά του χρόνια έμεινε ορφανός από μητέρα, γεγονός που είχε αρνητική επίδραση στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του.

Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1901-1905) και σε πολύ νεαρή ηλικία διορίστηκε το 1903 στη Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, όπου σημείωσε ταχεία άνοδο στην ιεραρχία, υπηρετώντας κυρίως στην Επιθεώρηση και στο τμήμα Οργάνωσης. Από το 1915 συνέβαλε στην οργάνωση κλάδου αγροτικής πίστης στην Εθνική Τράπεζα, από την απόσπαση του οποίου προήλθε αργότερα η Αγροτική Τράπεζα (1929) της οποίας διετέλεσε πρώτος πρόεδρος του διοικητικού της Συμβουλίου.Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913, αρχικά ως έφεδρος ανθυπολοχαγός του πυροβολικού, και στη συνέχεια, αποφοιτώντας της σχετικής σχολής, έφεδρος υπολοχαγός πυροβολικού, όταν και στο τέλος, (1914), παρασημοφορήθηκε με τον Αργυρό Σταυρό του Τάγματος του Σωτήρος και με άλλα αναμνηστικά μετάλλια από τον Βασιλέα Κωνσταντίνο Α΄.

Μετά τη λήξη των πολέμων ανέλαβε τμηματάρχης της ΕΤΕ και το 1919 γενικός επιθεωρητής. Από τη θέση αυτή, επί κυβερνήσεως Ε. Βενιζέλου, υπήρξε οικονομικός σύμβουλος του Υπάτου Αρμοστή στη Σμύρνη, Α. Στεργιάδη, την περίοδο 1919-1920 ιδρύοντας παράλληλα το υποκατάστημα της ΕΤΕ Σμύρνης. Αργότερα συνέβαλε στην ίδρυση του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού, (ΑΣΟ), του οποίου διετέλεσε πρώτος πρόεδρος (1925-28).

Στις 12 Μαΐου του 1928 ανέλαβε υποδιοικητής της ΕΤΕ μετά την παραίτηση του Εμμ. Τσουδερού προκειμένου εκείνος εκλεγεί και διορισθεί υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Την εποχή εκείνη κατ΄ εντολή της τότε κυβέρνησης ο Α. Κορυζής συνέταξε το σχέδιο νόμου για τη δημιουργία του Ανωτάτου Οικονομικού Συμβουλίου που αποτέλεσε στην ουσία και τον πρώτο συντονιστικό οικονομικό δημόσιο φορέα της Ελλάδας στην οικονομική πολιτική.

Μετά την αυθημερόν καταστολή του κινήματος του Ν. Πλαστήρα, (6 Μαρτίου 1933) όπου και ανέλαβε για λίγες ημέρες η κυβέρνηση Α. Οθωναίου, ο Α. Κορυζής διορίστηκε υπουργός Οικονομικών (6-10 Μαρτίου 1933) και στη συνέχεια επανήλθε στη θέση του.

Τη επομένη της επιβολής του δικτατορικού καθεστώτος του Μεταξά (4 Αυγούστου 1936)), στις 5 Αυγούστου του 1936, διορίστηκε υπουργός Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως όπου και παρέμεινε στη θέση αυτή επί τρία σχεδόν συνεχή χρόνια (ως τις 12 Ιουλίου 1939), όταν υπέβαλε παραίτηση, η οποία έγινε δεκτή.

Σημειώνεται ότι κατά την υπουργία του αυτή η προσφορά του κρίθηκε ιδιαίτερα σημαντική ιδιαίτερα σε νομοθετικές ρυθμίσεις θεμάτων που απευθύνονταν στη λαϊκή βάση και αφορούσαν διοικητικό τομέα και κοινωνικής πρόνοιας τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό χώρο π.χ. νοσοκομείων και κοινωνικών κέντρων.

Στη συνέχεια στις 9 Αυγούστου του ίδιου έτους διορίστηκε διοικητής της ΕΤΕ, μετά τον θάνατο του προκατόχου της θέσης αυτής Ι. Δροσοπούλου. Με τον θάνατο του Μεταξά, τον Ιανουάριο του 1941 και διαρκούντος του πολέμου, ο Βασιλεύς Γεώργιος Β΄ τον επέλεξε και τού ανέθεσε απευθείας την πρωθυπουργία της Ελλάδας (29 Ιανουαρίου 1941), αποκλείοντας έτσι τους πρωτοκλασάτους υπουργούς του μεταξικού καθεστώτος και όχι μόνο.

Σημειώνεται ότι την εποχή του διορισμού του ήταν εκτός πολιτικής σκηνής, πλην όμως η ακεραιότητα του χαρακτήρα του, η προσωπικότητά του και το ήθος του, για τα οποία έχαιρε μεγάλης εκτίμησης απ΄ όλες τις πολιτικές παρατάξεις, συνέβαλαν ιδιαίτερα στην βασιλική επιλογή και προτίμησή του από τους πρωτοκλασάτους του Ι. Μεταξά.

Ο Α. Κορυζής αποδεχθείς τον διορισμό ανέλαβε πρωθυπουργός καθώς και πρόεδρος του υπουργικού Συμβουλίου, υπουργός Εξωτερικών, υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, υπουργός Στρατιωτικών, Ναυτικών και Αεροπορίας καλύπτοντας έτσι όλες τις υπουργικές θέσεις του Ι. Μεταξά, χωρίς βεβαίως για λόγους σκοπιμότητας να προβεί σε αλλαγές του υπουργικού συμβουλίου. Το δε μήνυμά του προς τον ελληνικό λαό υπήρξε ιστορικό, κατά το οποίο και είχε πλήρη αντίληψη του "Γολγοθά" που αναλάμβανε και που θα κατέληγε σε θυσία.

Στις 18 Απριλίου, δώδεκα ημέρες μετά την έναρξη της γερμανικής εισβολής, και ενώ μαίνονταν οι μάχες ο Κορυζής συμμετείχε σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου,στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία .Αυτού ακολούθησε κατ' ιδίαν συνομιλία με τον βασιλέα Γεώργιο. Το τι ειπώθηκε ακριβώς σ' αυτή τη συνομιλία δεν έγινε ποτέ γνωστό, αν και εικάζεται ότι οι δύο άνδρες μπορεί να διαφώνησαν ως προς την συνέχιση του αγώνα με ενδεχόμενη μετακίνηση της ελληνικής κυβέρνησης στην Κρήτη, ή την αγγλοκρατούμενη Κύπρο. Πάντως, ο Κορυζής εξήλθε συντετριμμένος από τη συνάντησή του με τον Βασιλέα με κατεύθυνση την οικία του στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας.

Ο Βασιλεύς ανησυχώντας για τον Κορυζή, που πολύ πιθανόν κάτι να είχε υπονοήσει στο λόγο του, έστειλε τον διάδοχο Παύλο στην οικία του. Φθάνοντας ο Παύλος και καθ' ον χρόνο μιλούσε στην είσοδο της πρωθυπουργικής κατοικίας με την σύζυγο του Κορυζή, ακούστηκαν δύο πυροβολισμοί από τον πρώτο όροφο. Ο Κορυζής είχε αυτοκτονήσει με δύο σφαίρες στην καρδιακή χώρα.Ήταν μόλις 56 ετών!

Στις 19 Απριλίου 1941 όλες οι Αθηναϊκές εφημερίδες δημοσιεύουν με πηχυαίους τίτλους την είδηση του «αιφνίδιου θανάτου» του Πρωθυπουργού Κορυζή. Περί αυτοκτονίας ουδείς λόγος. Η χώρα διέρχεται κρίσιμες ώρες. Ο ελληνο –ιταλικός πόλεμος από τη μια πλευρά, η από ώρα σε ώρα γερμανική εισβολή από την άλλη. Η επίσημη παραδοχή του γεγονότος της αυτοχειρίας του Πρωθυπουργού θα ενέσπειρε υποψίες, θα δημιουργούσε πανικό σε μια κρίσιμη φάση, με βαρύτατες συνέπειες για την τύχη της χώρας.

Ο Κορυζής ήταν σύζυγος της Ελισάβετ Τσιτσάρα, με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά: την Αικατερίνη, την Ελένη (Λένα, «Κυρία επί των Τιμών» της βασίλισσας Φρειδερίκης), την Ειρήνη (Ρένα, σύζυγος του εφοπλιστή Στρατή Ανδρεάδη) και τον Γεώργιο (απεβ. 1999). Τα παιδιά του δώρισαν το πατρικό τους σπίτι στον Πόρο για να γίνει αρχαιολογικό μουσείο.

ΠΗΓΕΣ: 

Wikipedia.gr

Sanshmera.gr

AthensVoive.gr