H Βarbie είναι μια κούκλα μόδας που κατασκευάστηκε από την αμερικανική εταιρεία παιχνιδιών, Mattel και ξεκίνησε να παράγεται στις 9 Μαρτίου του 1959. Η Αμερικανίδα επιχειρηματίας Ρουθ Χάντλερ χρησιμοποίησε τη γερμανική κούκλα Bild Lilli, ως πηγή έμπνευσης, για τη δημιουργία της. Η Barbie είναι η πιο διάσημη κούκλα του κόσμου, με πωλήσεις που ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο τεμάχια.
Η ιστορία της Μπάρμπι ξεκινά στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 στις ΗΠΑ, όταν η αμερικανίδα επιχειρηματίας Ρουθ Χάντλερ (1916-2002) παρατήρησε ότι η κόρη της Μπάρμπαρα έπαιζε με χάρτινες κούκλες και διασκέδαζε δίνοντάς τους ρόλους ενήλικων γυναικών, σε μία εποχή που οι κούκλες αναπαριστούσαν μόνο μορφές νηπίων. Έτσι, της δημιουργήθηκε η ιδέα για την κατασκευή μιας ενήλικης κούκλας, που θα κάλυπτε ένα κενό στην αγορά. Η ιδέα της άρεσε στον σύζυγό της Έλιοτ, συνιδρυτή της εταιρείας παιγνιδιών Ματέλ.
Επίσης αφορμή για την κατασκευή της Μπάρμπι δόθηκε κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού της στην Ευρώπη. Η Ρουθ Χάντλερ ανακάλυψε στη Γερμανία μία ενήλικη κούκλα με το όνομα Μπιλντ Λίλι (Bild Lilli) και ήταν ό,τι ακριβώς ζητούσε για τη δική της δημιουργία. Αγόρασε τρία κομμάτια. Το ένα το χάρισε στην κόρη της και τα άλλα δύο πήγαν κατευθείαν στο δημιουργικό τμήμα της Ματέλ. Η γερμανίδα Λίλι βασιζόταν σ’ ένα δημοφιλή χαρακτήρα κόμικς, που είχε σχεδιάσει ο Ράινχαρντ Μπόιτιν για τη μεγάλης κυκλοφορίας λαϊκή εφημερίδα Μπιλντ (Bild). Η Λίλι κυκλοφόρησε ως κούκλα για ενήλικες το 1955, αλλά γνώρισε μεγάλη επιτυχία μεταξύ των νεαρών κοριτσιών.
Μετά την επιστροφή της στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Χάντλερ, επαναδιατύπωσε το σχεδιασμό της κούκλας (με τη βοήθεια του μηχανικού Τζακ Ράυαν) και στην κούκλα δόθηκε το όνομα Barbie από την κόρη της Ρουθ, Μπάρμπαρα. Η κούκλα έκανε το ντεμπούτο της στο American International Toy Fair, στη Νέα Υόρκη, στις 9 Μαρτίου 1959. Η ημερομηνία αυτή χρησιμοποιείται επίσημα ως τα γενέθλια της διάσημης κούκλας. Η εταιρεία Mattel απέκτησε τα δικαιώματα της Bild Lilli το 1964 και σταμάτησε την παραγωγή της. Η πρώτη κούκλα Barbie φορούσε ένα μαύρο και άσπρο ριγέ μαγιώ και τα μαλλιά της ήταν αλογοουρά. Ήταν διαθέσιμη είτε με ξανθά είτε με μαύρα μαλλιά. Tα ρούχα της ήταν σχεδιασμένα από τον σχεδιαστή μόδας Σάρλοτ Τζώνσον, της εταιρείας Mattel. Oι πρώτες κούκλες Barbie είχαν κατασκευαστεί στην Ιαπωνία, με τα ρούχα τους ραμμένα στο χέρι από τους Ιάπωνες.
Το 1964, όταν η νέα κούκλα είχε παγιώσει τη θέση της στην αγορά, η Ματέλ εξαγόρασε τα δικαιώματα της γερμανίδας Λίλι και σταμάτησε την κατασκευή της, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στην Μπάρμπι. Γύρω από την Μπάρμπι στήθηκε από την αρχή σχεδόν της κυκλοφορίας της μία ολόκληρη βιομηχανία, που απέφερε πακτωλό χρημάτων στη Ματέλ: ποικιλία ρούχων και αξεσουάρ για την κούκλα, κούκλες με φίλους και φίλες της Μπάρμπι, βιβλία, ταινίες και βιντεοπαιχνίδια με ηρωίδα την Μπάρμπι.
Από τη δεκαετία του ‘70 η Μπάρμπι άρχισε να διεθνοποιείται και να κατακτά τον κόσμο. Η Ματέλ παρουσίασε τη Μαύρη Μπάρμπι, την Ισπανόφωνη Μπάρμπι, την Ανατολίτισσα Μπάρμπι κ.ο.κ. Όμως, ο ανεξάρτητος χαρακτήρας της προκάλεσε τις συντηρητικές ισλαμικές κοινωνίες. Το 2003 η Σαουδική Αραβία χαρακτήρισε την εικόνα της Μπάρμπι «προσβλητική» για το Ισλάμ και απαγόρευσε την κυκλοφορία της. Ακολούθησαν κι άλλες συντηρητικές μουσουλμανικές χώρες. Πάντως, οι χώρες αυτές δεν έμειναν χωρίς την Μπάρμπι τους. Ένα πιστό αντίγραφό της κυκλοφορεί και γίνεται ανάρπαστο από τον κοριτσόκοσμο. Ονομάζεται Φούλα και είναι ντυμένη με ό,τι επιτάσσει το Ισλάμ (μαντήλα, μπούργκα και τα συναφή).
Το πλήρες όνομα της Μπάρμπι είναι Μπάρμπαρα Μίλισεντ Ρόμπερτς, σύμφωνα με τους βιογράφους της και τα αναρίθμητα βιβλία με ιστορίες της που έχουν κυκλοφορήσει. Οι γονείς της είναι ο Τζορτζ και η Μάργκαρετ Ρόμπερτς και κατάγεται από την πόλη Γουίλοους του Γουινσκόνσιν. Είναι απόφοιτος Λυκείου κι έχει μία χαλαρή ερωτική σχέση με τον νεαρό Κεν Κάρσον, που εμφανίστηκε ως κούκλα το 1961 και το μικρό του όνομα είναι δανεισμένο από τον γιο της οικογένειας Χάντλερ. Η Μπάρμπι είναι αρκετά ευκατάστατη. Στο σπίτι της έχει γύρω στα 40 ζώα (κατοικίδια και μη) και διαθέτει μία σειρά από ακριβά αυτοκίνητα. Έχει άδεια για κάθε κινούμενο όχημα και μπορεί με την ίδια άνεση να πιλοτάρει αυτοκίνητο, αεροπλάνο και διαστημόπλοιο. Όταν, όμως, η περίσταση το απαιτεί, εκτελεί και καθήκοντα αεροσυνοδού. Στόχος της Ματέλ είναι να δείξει ότι οι γυναίκες μπορούν να τα καταφέρουν σε κάθε τομέα της ζωής.
Το 1997 το σκανδιναβικό συγκρότημα Aqua κυκλοφόρησε το τραγούδι - παρωδία «Barbie Girl», με τολμηρούς στίχους. Η Ματέλ μήνυσε το συγκρότημα για δυσφήμιση, αλλά έχασε τη δίκη, καθώς το δικαστήριο έκρινε ότι η σάτιρα προστατεύεται από το αμερικάνικο Σύνταγμα.
Στην αμερικάνικη αργκό η λέξη Barbie απέκτησε υποτιμητική έννοια και χαρακτηρίζει τη «ρηχή» γυναίκα.
Η Ματέλ έχει υπολογίσει ότι υπάρχουν γύρω στους 100.000 συλλέκτες Μπάρμπι μόνο στις ΗΠΑ. Το 90% είναι γυναίκες κοντά στα 40 και το 45% από αυτές ξοδεύουν τουλάχιστον 1.000 δολάρια κάθε χρόνο για να εμπλουτίσουν τη συλλογή τους.
Η αυθεντική Μπάρμπι του 1959 κόστιζε 3 δολάρια, ενώ σε μία δημοπρασία το 2006 μία σπάνια Μπάρμπι του 1965 πουλήθηκε αντί 17.000 δολαρίων.
ΠΗΓΕΣ:
Wikipedia.gr
sansimera.gr
