Το τηλεσκόπιο James Webb ανοίγει το δρόμο για σημαντικές διαστημικές ανακαλύψεις!

Οι εντυπωσιακές φωτογραφίες του διαστημικού τηλεσκοπίου Τζέιμς Γουέμπ (JWST) άνοιξαν ένα νέο κεφάλαιο στην εξερεύνηση του σύμπαντος, αλλά οι αστρονόμοι δηλώνουν ότι τις σημαντικές ανακαλύψεις που μπορεί να κάνει δεν τις έχει φανταστεί ανθρώπινος νους.

Μακρινοί γαλαξίες που έχουν συγκρουστεί, γιγάντιοι εξωπλανήτες που σχηματίστηκαν από αέρια, αλλά και συστήματα αστέρων που πεθαίνουν αποτελούν τα πρώτα διαστημικά σώματα που εντόπισε το τηλεσκόπιο, η κατασκευή του οποίου κόστισε αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια.

Το τηλεσκόπιο είναι εκατό φορές πιο ευαίσθητο από τον προκάτοχό του, το Διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ που εκτοξεύτηκε πριν από τριάντα χρόνια και είναι ακόμη επιχειρησιακό.

«Κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι μπορεί ακόμη να στείλει το JWST. Αλλά, είμαι σίγουρος ότι θα έχουμε πολλές εκπλήξεις», δήλωσε ο Ρενέ Ντουγιόν, σημαντικός ερευνητής για ένα από τα συνδυαστικά όργανα του τηλεσκοπίου, της συσκευής λήψης υπέρυθρων φωτογραφιών (Near-Infrared Imager), αλλά και του φασματογράφου (Slitless Spectrograph) στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA που βρίσκεται στο Μέριλαντ, όπου και έγινε η παρουσίαση των πρώτων έγχρωμων φωτογραφιών του τηλεσκοπίου.

Με το τηλεσκόπιο Γουέμπ να έχει τεθεί σε λειτουργία επτά μήνες μετά από την εκτόξευσή του τον Δεκέμβριο, οι αστρονόμοι προετοιμάζονται για «κάτι που βρίσκεται εκεί έξω, το οποίο ποτέ δεν είχαμε υποθέσει ότι θα ήταν εκεί», δήλωσε ο Τζον Μάθερ, αστροφυσικός της NASA που έχει τιμηθεί με το Βραβείο Νόμπελ, με την έρευνά του στη δεκαετία του ‘90 να έχει βοηθήσει στην εδραίωση της θεωρίας της “Μεγάλης Έκρηξης” για τη δημιουργία του σύμπαντος.

Η βαθύτερη φωτογραφία του Σύμπαντος που έχει τραβηχτεί ποτέ

Τη Δευτέρα (ξημερώματα Τρίτης στην Ελλάδα) σε εκδήλωση στο Λευκό Οίκο, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν παρουσίασε την πρώτη από τις φωτογραφίες του τηλεσκοπίου.

It's here–the deepest, sharpest infrared view of the universe to date: Webb's First Deep Field.

Previewed by @POTUS on July 11, it shows galaxies once invisible to us. The full set of @NASAWebb's first full-color images & data will be revealed July 12: https://t.co/63zxpNDi4I pic.twitter.com/zAr7YoFZ8C

— NASA (@NASA) July 11, 2022

Η πρώτη εικόνα είναι μια ματιά στα βάθη του Σύμπαντος σε υπέρυθρο φως. Το πανίσχυρο τηλεσκόπιο εστίασε σε ένα πολύ μικρό κομμάτι του ουρανού όπου βρίσκεται το σμήνος γαλαξιών SMACS 0723.

Κάθε φωτεινό σημάδι από τα χιλιάδες στη φωτογραφία είναι ένας γαλαξίας σε πολύ μακρινή απόσταση. Κάποιοι είναι από τους πιο αμυδρούς που έχουμε παρατηρήσει ποτέ, άρα τους βλέπουμε από μια εποχή που το Σύμπαν ήταν ακόμη «νεογέννητο». Είναι η πιο καθαρή και λεπτομερής φωτογραφία που έχουμε από το πρώιμο σύμπαν. 

Λεπτομέρειες για τη γέννηση και τον θάνατο ενός αστεριού

Το απόγευμα της Τρίτης (ώρα Ελλάδας) και νέες φωτογραφίες, οι οποίες μας μετέφεραν στα βάθη του Σύμπαντος. Οι συγκεκριμένες εικόνες, μαζί με τα λοιπά ευρήματα του διαστημικού τηλεσκοπίου θεωρείται, σύμφωνα με τους ειδικούς, ότι «θα αλλάξουν για πάντα τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε το Σύμπαν».

«Κάθε εικόνα είναι και μια νέα ανακάλυψη», σχολίασε ο διευθυντής της NASA Μπιλ Νέλσον. «Η καθεμιά από αυτές θα δώσει στην ανθρωπότητα μια άποψη του σύμπαντος, την οποία δεν είχαμε δει ποτέ στο παρελθόν».

Η πιο εντυπωσιακή, ίσως, εικόνα που παρουσίασε η NASA από το τηλεσκόπιο James Webb έχει τίτλο «Ένα αστέρι γεννιέται» και δείχνει στο προσκήνιο το Carina Nebula (Νεφέλωμα της Τρόπιδος), το οποίο βρίσκεται 6.500-10.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη, ενώ στο παρασκήνιο διακρίνονται αστέρια, στα πρώιμα στάδια του σχηματισμού τους. 
 

Μια άλλη, από τις νέες φωτογραφίες που λάνσαρε σήμερα, η NASA παρουσιάζει το πλανητικό νεφέλωμα του Νότιου Δακτυλίου: πρόκειται για τμήματα σκόνης και αερίων που αποβάλλονται από «ετοιμοθάνατους» αστέρες οι οποίοι μοιάζουν με τον Ήλιο.
 

Άλλη εικόνα παρουσιάζει μια ομάδα πέντε γαλαξιών που εμφανίζονται κοντά ο ένας στον άλλον στον ουρανό: δύο στη μέση, ένας προς τα πάνω, ένας πάνω αριστερά και ένας προς τα κάτω. Στην εικόνα, οι γαλαξίες είναι μεγαλύτεροι σε σχέση με τους εκατοντάδες πολύ μικρότερους (πιο απομακρυσμένους) γαλαξίες, που διακρίνονται στο βάθος. Και οι πέντε γαλαξίες έχουν φωτεινούς λευκούς πυρήνες. 
 

Ένα γκρουπ από πέντε γαλαξίες, περιτριγυρισμένους από νέφη αερίου και σκόνης, παρουσιάζει και η εικόνα με τίτλο «Stephan’s Quintet», από το διαστημικό τηλεσκόπιο. Τέσσερις από τους πέντε βρίσκονται στο κέντρο της εικόνας, ενώ άλλος ένας είναι λίγο πιο απομακρυσμένος στα αριστερά, χωρίς να αλληλεπιδρά μαζί τους. 
 

Το τελευταίο κοσμικό αντικείμενο που παρουσιάστηκε σήμερα ήταν ένας εξωπλανήτης, δηλαδή ένας πλανήτης σε τροχιά γύρω από ένα άλλο άστρο, εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Ο εξωπλανήτης αυτός δεν «φωτογραφήθηκε» αλλά αναλύθηκε μέσω φασματογράφου, μια τεχνική που χρησιμοποιείται για να εξακριβωθεί η χημική σύσταση ενός τόσο μακρινού αντικειμένου. Στην περίπτωση αυτή, ο γιγαντιαίος πλανήτης WASP-96b αποτελείται ουσιαστικά από αέρια.