Τι αποκαλύπτει η ανάλυση DNA για τον πληθυσμό της καφέ αρκούδας σε Πίνδο, Σπέτσες και Ροδόπη

Ο συνολικός πληθυσμός της καφέ αρκούδας στα τρία εθνικά πάρκα της χώρας, σε Πίνδο, Σπέτσες και Ροδόπη, το 2020-2021 βρέθηκε να αποτελείται από 485 άτομα και υπάρχει σημαντική γενετική ποικιλότητα και στις τρεις περιοχές. Πρόκειται για τα βασικά συμπεράσματα της γενετικής ανάλυσης που πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Κτηνιατρικής (Εργαστήριο Μικροβιολογίας και Παρασιτολογίας) και το Τμήμα Δημόσιας και Ενιαίας Υγείας (Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, την Περιβαλλοντική Οργάνωση Καλλιστώ, το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών και το Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης.

Ειδικότερα στο πλαίσιο του προγράμματος «Improving human-bear coexistence in 4 National Parks of South Europe» (ARCPROM), ανιχνεύθηκαν και μελετήθηκαν 10 ειδικοί για την καφέ αρκούδα μικροδορυφορικοί δείκτες με στόχο την εκτίμηση της κατανομής του πληθυσμού στις περιοχές της Πίνδου, των Πρεσπών και της Ροδόπης. Στόχος ήταν επίσης η εκτίμηση της γενετικής ποικιλομορφίας της καφέ αρκούδας που διαβιεί στην Ελλάδα και η διερεύνηση της πιθανής γενετικής σύνδεσης των αρκούδων μεταξύ των τριών περιοχών. Στη γενετική ανάλυση χρησιμοποιήθηκαν δείγματα τριχών καφέ αρκούδας που συλλέχθηκαν κατά τα έτη 2020-2021 με τη μέθοδο των τριχοπαγίδων, σύμφωνα με τη δραστηριότητα των αρκούδων που είχε παρατηρηθεί στο διάστημα αυτό.

Συνολικά συλλέχθηκαν και αναλύθηκαν 472 δείγματα: 96 από το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, 170 από το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου και 206 από το Εθνικό Πάρκο Ροδόπης. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα, ο πληθυσμός της Πίνδου είναι γενετικά διακριτός, ενώ οι αντίστοιχοι πληθυσμοί Πρεσπών και Ροδόπης παρουσιάζουν αμοιβαίες επικαλύψεις.

Επιπλέον, στην Ροδόπη και στις Πρέσπες υπάρχει υψηλός βαθμός ενδογαμίας γεγονός που μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει στη μείωση της γενετικής ποικιλότητας του πληθυσμού. Στην Πίνδο, φαίνεται πιο σταθερός ο πληθυσμός σε σχέση με τον πληθυσμό της Ροδόπης και των Πρεσπών, οι οποίοι φαίνονται πιο ευάλωτοι.

Μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η επ. καθηγήτρια του Τμήματος Δημόσιας και Ενιαίας Υγείας, Μαρία Σάτρα και ο καθηγητής του Τμήματος Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χαράλαμπος Μπιλλίνης, τονίζουν πως μέσω της επανάληψης της δράσης που πραγματοποιείται μέσα στο 2023 και χρησιμοποιώντας την ίδια μεθοδολογία, θα εξαχθούν ασφαλέστερα συμπεράσματα τόσο για τα γενετικά χαρακτηριστικά όσο και για τις δράσεις διατήρησης και διαχείρισης της καφέ αρκούδας στην Ελλάδα.