Ψυχολογία: Δεν αντιλαμβάνονται όλοι εξίσου τον κίνδυνο από τον κορωνοϊό

Ο κορωνοϊός δεν φοβίζει τους ανθρώπους σε όλες τις χώρες το ίδιο. Μια νέα διεθνής δειγματοληπτική έρευνα που έγινε σε σχεδόν 7.000 άτομα σε δέκα χώρες (η Ελλάδα δεν περιλαμβανόταν), με στόχο να σφυγμομετρήσει τα επίπεδα ανησυχίας του κοινού εν μέσω πανδημίας, δείχνει ότι από όλους πιο φοβισμένοι είναι οι Βρετανοί, ενώ λιγότερο οι Νοτιοκορεάτες.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή κοινωνικής ψυχολογίας Σάντερ βαν ντερ Λίντεν, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα κινδύνου «Journal of Risk Research», αξιολόγησαν μέσω ερωτηματολογίων ανάμεσα στα μέσα Μαρτίου και στα μέσα Απριλίου πώς «βαθμολογούν» τον κίνδυνο του νέου ιού οι πολίτες διαφορετικών χωρών και πόσο νιώθουν να απειλείται η ζωή τους.

«Είναι η πρώτη συγκριτική μελέτη του πώς οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο της Covid-19 σε όλο τον κόσμο. Η προθυμία να υιοθετήσει κανείς προστατευτικές συμπεριφορές, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών, η χρήση μάσκας και η τήρηση αποστάσεων, είναι πιθανό ότι επηρεάζεται εν μέρει από το πόσο επικίνδυνο κανείς θεωρεί τον ιό», δήλωσε ο Λίντεν.

Μετά τους Βρετανούς, πιο ανήσυχοι εμφανίζονται οι Ισπανοί και τρίτοι οι Αμερικανοί. Ακολουθούν κατά σειρά Γερμανοί, Σουηδοί, Αυστραλοί, Ιάπωνες, Ιταλοί (απρόσμενα άφοβοι μετά από τόσα θύματα), Μεξικανοί και τελευταίοι οι Νοτιοκορεάτες. Παρά τις διαφορές πάντως, σε όλες τις χώρες η αντίληψη κινδύνου ήταν γενικά σε υψηλά επίπεδα.

Οι άνδρες εμφανίζουν μικρότερα επίπεδα ανησυχίας από ό,τι οι γυναίκες, παρόλο που ο νέος ιός είναι παντού στον κόσμο πολύ πιο θανατηφόρος για τους άνδρες. Όσοι υποπτεύονται ότι έχουν κολλήσει τον ιό, φοβούνται περισσότερο, πράγμα αναμενόμενο, ενώ όσοι μαθαίνουν πληροφορίες για τον κορωνοϊό από φίλους ή την οικογένεια τους, αισθάνονται ότι κινδυνεύουν περισσότερο.

Όσοι εμπιστεύονται περισσότερο την κυβέρνησή τους, νιώθουν να κινδυνεύουν λιγότερο. Βασικός ψυχολογικός παράγοντας για την αντίληψη του κινδύνου από την Covid-19 είναι επίσης πόσο ατομικιστής ή κοινωνικός νιώθει κανείς. Σε εννέα από τις δέκα χώρες της έρευνας, οι ατομικιστές και οι εχθροί του μεγάλου κράτους νιώθουν να απειλούνται λιγότερο από την Covid-19, σε σχέση με όσους δίνουν έμφαση στη σημασία της κοινωνικής αλληλεγγύης και στις κρατικές παρεμβάσεις.

Η διαπίστωση αυτή εξηγεί, σύμφωνα με τους ερευνητές, γιατί όσοι αντιτίθενται στους περιορισμούς στην ατομική ελευθερία (ακόμη και εν μέσω πανδημίας και παρά τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία), διαμαρτύρονται για τα περιοριστικά μέτρα (lockdown), κάτι που έχει φανεί σε σχετικές διαδηλώσεις στις ΗΠΑ και στη Γερμανία.

Εξάλλου, σύμφωνα με τη μελέτη, αν και «η πολιτική ιδεολογία είναι λιγότερο σημαντική για τη συνολική αντίληψη του κινδύνου, η πιο συντηρητική στάση ζωής σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα ανησυχίας στη Βρετανία και στις ΗΠΑ».