Ο αρχαιότερος γνωστός πρόγονός του ανθρώπου πιθανότατα μπορούσε να περπατήσει στα δύο πόδια

Ο αρχαιότερος γνωστός πρόγονος του ανθρώπου περπατούσε στα δύο πόδια, αλλά μπορούσε ακόμα να σκαρφαλώνει στα δέντρα σαν πίθηκος, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα απολιθώματα του Sahelanthropus tchadensis, που ανακαλύφθηκαν πριν από 21 χρόνια στις ερήμους του Τσαντ, στην κεντρική Αφρική.

Εκείνη την εποχή, η ανακάλυψη λέγεται ότι είχε «τον αντίκτυπο μιας μικρής πυρηνικής βόμβας», καθώς απώθησε την προγονική γραμμή των ανθρωποειδών, τη γραμμή που οδηγεί στον Homo sapiens, δηλαδή κατά ένα εκατομμύριο χρόνια, πιο κοντά στη διάσπαση από τους χιμπατζήδες.

Το ερώτημα ωστόσο αν το τότε ανθρώπινο είδος περπατούσε όρθιο παρέμενε αναπάντητο. Τώρα, μια ομάδα στη Γαλλία λέει ότι είναι «αρκετά σίγουρη» ότι ο Sahelanthropus περπατούσε πράγματι όρθιος. Η δημοσίευση της μελέτης έγινε στο περιοδικό Nature.

Οι ερευνητές εξέτασαν ένα οστό του μηρού και δύο οστά του αντιβραχίου που ανακαλύφθηκαν στην περιοχή Toros-Menalla της ερήμου Djurab στο Τσαντ. Οι επιστήμονες ανέλυσαν 23 χαρακτηριστικά των απολιθωμάτων που λένε ότι παραπέμπουν σε διποδισμό και δείχνουν μια στενότερη σχέση του τότε είδους με τον άνθρωπο παρά με τον πίθηκο.

«Μπορούμε να συμπεράνουμε από τις ενδείξεις ότι έχουμε ένα συνηθισμένο δίποδο που μετατρέπεται σταδιακά στον υποχρεωτικό διποδισμό στον Homo», δήλωσε ο Jean-Renaud Boisserie, συν-συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Πουατιέ.

Πιο πρόσφατα απολιθώματα ανθρωποειδών, συμπεριλαμβανομένου του σκελετού της Lucy, ηλικίας 3 εκατομμυρίων ετών, υποδηλώνουν ότι ο διποδισμός είναι ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της καταγωγής του ανθρώπου.

Ο Franck Guy, επίσης συν-συγγραφέας της μελέτης δηλώνει αρκετά σίγουρος. «Αυτό που δείχνουμε είναι ότι το μορφολογικό μοτίβο του μηριαίου οστού μοιάζει περισσότερο με αυτό που γνωρίζουμε στους ανθρώπους, παρά στους πιθήκους».

Ο καθηγητής Bernard Wood, του Πανεπιστημίου George Washington, ο οποίος ήταν συν-συγγραφέας μιας προηγούμενης μελέτης είναι κάθετα αντίθετος όμως.

Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Sahelanthropus δεν ήταν συνήθως δίποδος και είπε πως «Αυτά τα κρίσιμης σημασίας απολιθώματα αξίζουν καλύτερης μεταχείρισης από ό,τι παρέχει αυτή η κακή μελέτη.

»Η μελέτη συλλέγει στοιχεία, αγνοεί πρόσφατες μελέτες που οδηγούν σε διαφορετικά συμπεράσματα από αυτά που προσπαθούν να υπερασπιστούν οι συντάκτες της και αποτυγχάνει να εξερευνήσει άλλες εξίσου, αν όχι πιο πιθανές, λειτουργικές ερμηνείες αυτών των απολιθωμάτων.

«Και τα τρία οστά μοιάζουν (ότι ανήκουν) σε χιμπατζήδες περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο ζωντανό μεγάλο πίθηκο, συμπεριλαμβανομένων των σύγχρονων ανθρώπων.

»Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Sahelanthropus ήταν χιμπατζής, αλλά πιθανότατα σχετιζόταν στενά με τους χιμπατζήδες και ο τρόπος ζωής του ήταν σαν χιμπατζής. Δεν ήταν ένας όρθιος, επίγειος πίθηκος του είδους που ήταν πιθανό να ήταν οι πρώτοι μας πρόγονοι».

Ο καθηγητής Fred Spoor, ειδικός στην ανθρώπινη προέλευση στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, είπε ότι η νέα μελέτη που υποδηλώνει ότι ο Sahelanthropus πράγματι περπατούσε με δύο πόδια φαίνεται πειστική.

«Νομίζω ότι αυτό που είναι εντυπωσιακό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι πριν από 7 εκατομμύρια χρόνια, τόσο κοντά στην πιθανή διάσπαση της γραμμής του ανθρώπου με τους χιμπατζήδες, ακόμη και τότε υπάρχει μία αναγνωρίσιμη ένδειξη για συμπεριφορά στα δίποδα. Πραγματικά από τη μελέτη μοιάζει σαν να είμασταν δίποδοι. Είναι η καθοριστική φύση του εξελικτικού μας δέντρου», είπε.

Από την πλευρά της η δρ Sandra Martelli, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο University College του Λονδίνου, η οποία επίσης δεν συμμετείχε στη μελέτη σημείωσε πως «Ο τύπος της κίνησης με τα δύο πόδια δεν μπορεί να αποφασιστεί με βάση τα στοιχεία που παρουσιάζονται, μπορεί ωστόσο να εμπλέκεται με την ορειβασία».