Οι επιστήμονες Ντέιβιντ Μπέικερ, Ντέμης Χασάμπης και Τζον Μ. Τζάμπερ τιμώνται με το φετινό Νόμπελ Χημείας.
Με το φετινό Νόμπελ Χημείας τιμώνται κατά το ήμισυ ο 62χρονος Αμερικανός βιοχημικός Ντέιβιντ Μπέικερ "για τον υπολογιστικό σχεδιασμό πρωτεϊνών" και κατά το άλλο ήμισυ ο Βρετανός, με καταγωγή από την Κύπρο και τη Σιγκαπούρη, Ντέμης Χασάμπης και ο Αμερικανός Τζον Μ. Τζάμπερ για τις εργασίες τους στην "πρόβλεψη πρωτεϊνικής δομής" μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε η επιτροπή.
Ο Μπέικερ "πέτυχε το σχεδόν αδύνατο επίτευγμα της δημιουργίας εντελώς νέων πρωτεϊνών", διευκρίνισε η επιτροπή.
"Ανάμεσα σε μια μυριάδα επιστημονικών εφαρμογών, οι ερευνητές μπορούν πλέον να κατανοήσουν καλύτερα την ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά και να δημιουργήσουν εικόνες ενζύμων ικανών να διασπάσουν το πλαστικό", πρόσθεσε.
Οι άλλοι δύο επιστήμονες, οι Ντέμης Χασάμπης και Τζον Τζάμπερ, που διευθύνουν το Deepmind της Google, "ανέπτυξαν ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης για να επιλύσουν πρόβλημα 50 ετών: την πρόβλεψη των πολύπλοκων δομών πρωτεϊνών".
Το μοντέλο τους τεχνητής νοημοσύνης, το Alphafold, επιτρέπει την πρόβλεψη της τρισδιάστατης δομής πρωτεϊνών με βάση το αμινοξύ τους. Οι δύο επιστήμονες, που βρισκόντουσαν μεταξύ των φαβορί, έχουν ήδη τιμηθεί με το βραβείο Λάσκερ το 2023.
Η επιτροπή τόνισε ότι οι ανακαλύψεις των επιστημόνων που βραβεύθηκαν φέτος "προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες".
Το βραβείο αυτό, από τα πιο περίβλεπτα στον επιστημονικό κόσμο, απονέμεται από την Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 920.000 ευρώ).
Ποιος είναι ο Κύπριος Ντέμης Χασάμπης
Ο Ντέμης Χασάμπης (Δημοσθένης) είναι Βρετανός ερευνητής τεχνητής νοημοσύνης, νευροεπιστήμονας, σχεδιαστής ηλεκτρονικών παιχνιδιών, επιχειρηματίας, και κορυφαίος παίκτης του σκάκι και του γκο σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ευρύτερα γνωστός ως ένας από τους ιδρυτές της εταιρείας DeepMind, η οποία μετέπειτα αγοράστηκε από την Google όπου πλέον ο Χασάμπης εργάζεται.
