Lockdown ... σαν μια αποστολή στον Άρη!

Οι Γάλλοι διαστημικοί επιστήμονες χρησιμοποιούν την εμπειρία του lockdown λόγω COVID-19 ως πείραμα προσομοίωσης για το πως θα είναι η παραμονή σε ένα διαστημόπλοιο στην διάρκεια μιας αποστολής στον Άρη.

Τα «πειραματόζωα» στο πείραμα αυτό είναι 60 φοιτητές, που έχουν περιορισθεί στους κοιτώνες τους στη πόλη της Τουλούζης (νότια) --σε συνθήκες που δεν απέχουν πολύ από εκείνες που μπορεί να βιώσει κάποιος σε μια μακρά διαστημική αποστολή.

Όταν η γαλλική κυβέρνηση επέβαλε περιορισμούς κινήσεων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, η διαστημική ερευνήτρια Στεφανί Λιζί-Νεστρέ αποφάσισε να αξιοποιήσει στο έπακρο αυτήν την ανυπόφορη κατάσταση και στρατολόγησε μία ομάδα από εθελοντές φοιτητές.

Βέβαια, δεν πρόκειται για επακριβή προσομοίωση μίας διαστημικής πτήσης: δεν περιλαμβάνονται εργασίες στο διάστημα, όπως η λήψη δειγμάτων από την επιφάνεια ενός πλανήτη, χρησιμοποιώντας ένα σεληνιακό όχημα (rover), ενώ και οι μαθητές μπορούν να ξεφύγουν από το εικονικό διαστημικό ταξίδι τους για μία καθημερινή μετακίνηση.

Αντ' αυτού, μπορούν να υλοποιήσουν άλλα καθήκοντα μέσω υπολογιστή, όπως τεστ μνήμης, ή νοητικής ευελιξίας. Επίσης, τηρούν καθημερινά ημερολόγιο και κάθε πέντε ημέρες πρέπει να συμπληρώνουν ένα ειδικό ερωτηματολόγιο.

Οι φοιτητές έχουν διαφορετικά κίνητρα από τους πραγματικούς αστροναύτες, τονίζει η Λιζί -Ντεστρέ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Μηχανικών Διαστημικών Συστημάτων στο αεροναυτικό και διαστημικό ινστιτούτο ISAE-SUPAERO, στη νότια Γαλλία.«Στην περίπτωση των συμμετεχόντων στο πείραμα στην πανεπιστημιούπολη, είναι ένας περιορισμός που τους επιβλήθηκε υποχρεωτικά» , είπε.

Ωστόσο, οι ασφυκτικά στενοί χώροι διαβίωσης --καθώς οι φοιτητές ζούνε σε δωμάτια μεγέθους 12 τ.μ. --δεν είναι πολύ διαφορετικοί από τις συνθήκες που μπορεί να συναντήσουν οι άνθρωποι στο διάστημα.

Το ίδιο ισχύει και για τις αρνητικές ψυχολογικές επιπτώσεις που ο ασφυκτικός και παρατεταμένος εγκλεισμός μπορεί να έχει στους ανθρώπους, μηχανισμούς τους οποίους οι επιστήμονες επιθυμούν να κατανοήσουν καλύτερα προτού στείλουν αστροναύτες σε μια αποστολή στον Άρη, η οποία θα μπορούσε να διαρκέσει αρκετούς μήνες.

Ο μεταπτυχιακός φοιτητής στην αεροδιαστημική μηχανική Τομ Λοζόν, που συμμετέχει στο πρόγραμμα, περιέγραψε τα αποτελέσματα: «πολλοί από τους σπουδαστές αντιμετωπίζουν δυσκολίες να φέρουν εις πέρας το έργο αυτό και να τηρούν επακριβώς όσα πρέπει να κάνουν», ανέφερε.

Το 2017, έξι εθελοντές πέρασαν δύο εβδομάδες στην Πολωνία σε μια προσομοιωμένη εκδοχή μίας βάσης στον Άρη. Ο ερευνητικός σταθμός Mars Desert στη Γιούτα των Ηνωμένων Πολιτειών πραγματοποιεί επίσης προσομοιωμένες αποστολές.

Το πλεονέκτημα όμως της αποστολής αυτής είναι ότι λόγω του επιβεβλημένου εγκλεισμού, οι ερευνητές είχαν πρόσβαση σε μεγαλύτερο μέγεθος δείγματος, καθώς οι περισσότερες από τις άλλες αποστολές προσομοίωσης αφορούσαν ένα μέγεθος τεσσάρων έως έξι ανθρώπων.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι η Γαλλία θα αρχίσει να χαλαρώνει το lockdown από τις 11 Μαΐου. Όπως συμβαίνει και με τους ανθρώπους που επιστρέφουν στα σπίτια τους έπειτα από μια μακρά διαστημική αποστολή, οι μαθητές θα πρέπει σταδιακά να ξαναεγκλιματισθούν στη νέα κατάσταση, τόνισε η Λιζί-Ντεστρέ. «Θα πρέπει να επαγρυπνούμε γιατί μπορεί να υπάρξει κάποια απρόβλεπτη συμπεριφορά»,τόνισε η ίδια.