Κλιματική αλλαγή: Το μέγεθος των κινδύνων δεν θα έχει προηγούμενο στα 10.000 χρόνια ανθρώπινου πολιτισμού

Ο πλανήτης είναι αδύνατον να σωθεί από την κλιματική κρίση μέσω της προσαρμογής στις νέες συνθήκες, προειδοποιεί κορυφαία περιβαλλοντολόγος σε συνέντευξή της στον Guardian, και δεν μπορούμε να στηριχτούμε στην προσαρμογή για περιορισμό των καταστροφών αντί της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Η Καταρίν Χέιχοου, επικεφαλής επιστήμων του Nature Conservancy στις ΗΠΑ και καθηγήτρια στο Texas Tech University, σημειώνει ότι ο πλανήτης οδηγείται σε κινδύνους που δεν έχουν προηγούμενο στα 10.000 χρόνια του ανθρώπινου πολιτισμού, ενώ οι προσπάθειες ενίσχυσης της ανθεκτικότητας του πλανήτη είναι μεν απαραίτητες, αλλά δεν αρκούν από μόνες τους για να αμβλύνουν επαρκώς τις επιπτώσεις της περιβαλλοντικής καταστροφής.

«Δεν αντιλαμβάνονται το μέγεθος»

«Οι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται το μέγεθος των όσων συμβαίνουν», τονίζει. «Θα είναι κάτι μεγαλύτερο από οτιδήποτε άλλο έχουμε δει στο παρελθόν. Θα είναι κάτι χωρίς προηγούμενο. Θα επηρεάσει κάθε ζωντανό οργανισμό».

Αν και τα κράτη μπορούν να αρχίσουν να προσαρμόζονται σε ορισμένες από τις επιπτώσεις της κρίσης, για παράδειγμα οικοδομώντας θαλάσσια φράγματα και αντιπλημμυρικά έργα και ενισχύοντας την ανθεκτικότητα των υποδομών τους σε ακραία καιρικά φαινόμενα, αν η υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχιστεί, τότε η Γη θα φτάσει σύντομα σε ένα σημείο, στο οποίο δεν θα έχουμε πια τη δυνατότητα προσαρμογής.

«Αν συνεχίσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στα συνήθη επίπεδα, τότε δεν υπάρχει δυνατότητα προσαρμογής. Είναι απλώς αδύνατο», προειδοποιεί μιλώντας στον Guardian.

Παγκόσμια καταστροφή

Και οι επιπτώσεις της καταστροφής θα είναι αισθητές σε όλο τον κόσμο. «Οι υποδομές μας, που κοστίζουν τρισεκατομμύρια δολάρια και απαίτησαν δεκαετίες για την κατασκευή τους, οικοδομήθηκαν για έναν πλανήτη που δεν υπάρχει πια», επισημαίνει. Η αλλαγή των υποδομών αυτών θα κοστίσει κι άλλα τρισεκατομμύρια, επομένως όσο επιτρέπουμε στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου να συνεχίζονται, τόσο θα συνεχίσει να αυξάνεται και το κόστος αυτό.

Η ίδια η σύγχρονη ζωή όπως τη γνωρίζουμε κινδυνεύει, προσθέτει. «Ο ανθρώπινος πολιτισμός στηρίζεται στην υπόθεση ενός σταθερού κλίματος. Όμως πλέον απομακρυνόμαστε πολύ από το εύρος της σταθερότητας».

Υποβαθμίζοντας μια πρωτόγνωρη κρίση

Στις αρχές του μήνα, σημειώνει ο Guardian, ο Στιούαρτ Κερκ, επικεφαλής υπεύθυνων επενδύσεων στην HSBC, προκάλεσε αντιδράσεις με τη δήλωσή του ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τους κινδύνους που προκύπτουν από την κλιματική κρίση, αφού ο πλανήτης θα μπορούσε να προσαρμοστεί στις επιπτώσεις της. Αναφέρθηκε στην περίπτωση του Άμστερνταμ, που είναι χτισμένο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, και πρότεινε την προσαρμογή περιοχών όπως το Μαϊάμι, που οι επιστήμονες έχουν αναφέρει ότι θα είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα στην άνοδο της στάθμης των ωκεανών, στα πρότυπα της ολλανδικής πρωτεύουσας.

«Ποιος νοιάζεται αν το Μαϊάμι είναι έξι μέτρα κάτω από το νερό σε 100 χρόνια;» δήλωσε χαρακτηριστικά σε συνέδριο επενδυτών. Η HSBC καταδίκασε τα σχόλια του Κερκ και τον έθεσε σε διαθεσιμότητα. Ο επικεφαλής του τμήματος Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων της HSBC, Νικολάς Μορεάου, σημείωσε ότι τα σχόλια του Κερκ «δεν αντιπροσωπεύουν τις απόψεις του ομίλου HSBC από καμία άποψη» και επανέλαβε τη δέσμευση της τράπεζας να επιτύχει μηδενικές εκπομπές έως το 2050.

«Η HSBC θεωρεί την κλιματική αλλαγή ως μια από τις πιο σημαντικές έκτακτες ανάγκες που απειλούν τον πλανήτη και έχει δεσμευτεί να στηρίξει τους πελάτες της στη μετάβαση στις μηδενικές εκπομπές και σε ένα βιώσιμο μέλλον».

Επιπτώσεις που δεν είναι διαχειρίσιμες

Η Χέιχοου, που έχει υπάρξει επικεφαλής συγγραφέας στις εθνικές αξιολογήσεις κλίματος των ΗΠΑ, αναφέρει ότι τα σχόλια του Κερκ μοιάζουν να αντιπροσωπεύουν μια στάση που κερδίζει έδαφος μεταξύ εκείνων που «αδιαφορούν για το κλίμα», και οι οποίοι επιχειρούν να υποβαθμίσουν το μέγεθος του κινδύνου της κλιματικής αλλαγής, υποστηρίζοντας ότι οι επιπτώσεις της θα είναι διαχειρίσιμες.

Ωστόσο, η κορυφαία παγκόσμια αρχή για το κλίμα, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) προειδοποίησε στις αρχές του έτους ότι αν η υπερθέρμανση του πλανήτη εξακολουθήσει, ξεπερνώντας τους 1,5 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, ο πλανήτης θα μπορούσε να βιώσει καταστροφές όπως πλημμύρες, ξηρασίες, καύσωνες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, ενώ τεράστιες εκτάσεις του πλανήτη θα μπορούσαν να καταστούν ακατάλληλες για καλλιέργειες, αλλά και ουσιαστικά μη κατοικήσιμες, προξενώντας ακραίες βλάβες στις ανθρώπινες κοινωνίες πολλών περιοχών.

Η Χέιχοου θεωρεί ότι τα ευρήματα του IPCC δεν έχουν γίνει κατανοητά εις βάθος από πολλούς ανθρώπους. «Πρόκειται για ένα πρωτόγνωρο πείραμα με το κλίμα», αναφέρει.

«Η πραγματικότητα είναι ότι δεν θα μας μείνει τίποτα από όσα θεωρούμε σημαντικά, αν δεν αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση».