Γιγάντια τρύπα του όζοντος ανακαλύφθηκε στους τροπικούς

Μια άγνωστη ως τώρα «τρύπα» στο στρώμα του όζοντος, επτά φορές μεγαλύτερη από τη διαβόητη τρύπα την Ανταρκτικής, ανακαλύφθηκε πάνω από τους τροπικούς, με τους ερευνητές να υποψιάζονται ότι το πρόβλημα υπάρχει από τη δεκαετία του 1980 χωρίς να γίνει αντιληπτό.

Το όζον της στρατόσφαιρας απορροφά την επικίνδυνη υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου και προστατεύει τη ζωή στη Γη από μεταλλάξεις που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο.

Ερευνητές του καναδικού Πανεπιστημίου του Ουότερλου στο Οντάριο, αναφέρουν στο AIP Advances, μια επιθεώρηση του Αμερικανικού Ινστιτούτου Φυσικής, ότι η νέα τρύπα διατηρείται όλες τις εποχές και βρίσκεται στο χαμηλότερο τμήμα της στρατόσφαιρας.

Η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική, αντίθετα, έχει εποχικό χαρακτήρα.

Επιπτώσεις στην υγεία και τα οικοσυστήματα

«Οι τροπικοί αντιστοιχούν στη μισή επιφάνεια του πλανήτη και φιλοξενούν περίπου τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό. Η ύπαρξη μιας τροπικής τρύπας του όζοντος μπορεί να συνιστά αιτία μεγάλης παγκόσμιας ανησυχίας» σχολίασε ο καθηγητής Τσινγκ-Μπιν Λου, συντάκτης της μελέτης.

Η τρύπα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική άρχισε να «επουλώνεται» μετά την απαγόρευση των χλωροφθορανθράκων (ESA)

«Η αραίωση του στρώματος του όζοντος μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη υπεριώδη ακτινοβολία στην επιφάνεια της Γης, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο του δέρματος και καταρράκτες στα μάτια των ανθρώπων, καθώς επίσης για πιο εξασθενημένα ανοσοποιητικά συστήματα και μειωμένη γεωργική παραγωγικότητα, ενώ μπορεί ακόμη να επηρεάσει αρνητικά τους ευαίσθητους θαλάσσιους οργανισμούς και τα οικοσυστήματα» εξήγησε.

Η ανακάλυψη της τροπικής τρύπας έρχεται ως έκπληξη για την επιστημονική κοινότητα, καθώς δεν είχε προβλεφθεί από τα συμβατικά φωτοχημικά μοντέλα.

Όπως και με την παλαιότερη πολική τρύπα που είχε ανακαλυφθεί το 1985, περίπου το 80% της συνήθους συγκέντρωσης όζοντος βρέθηκε ότι λείπει στο κέντρο της τροπικής τρύπας.

Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 οι επιστήμονες είχαν ενδείξεις ότι ορισμένες βιομηχανικές χημικές ουσίες, κυρίως οι χλωροφθοράνθρακες, καταστρέφουν το όζον στη στρατόσφαιρα, κάτι που επιβεβαιώθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 με την ανακάλυψη της τρύπας πάνω από την Ανταρκτική.

Παρόλο που με τη διεθνή συμφωνία στο Μόντρεαλ απαγορεύθηκαν ορισμένα χημικά και έτσι επιβραδύνθηκε η αραίωση του όζοντος, το πρόβλημα όπως φαίνεται δεν έχει εξαφανιστεί.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ