ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
Γιατί οι επιστήμονες απελευθέρωσαν 1.329 σαλιγκάρια σε απομακρυσμένο νησί του Ατλαντικού
Τα μικροσκοπικά σαλιγκάρια εκτρέφονταν σε ζωολογικό κήπο ειδικά για τον σκοπό αυτό
Μπορεί ένα σαλιγκάρι να διδάξει την Επιστήμη; Μπορεί, όπως κάθε τι που αποτελεί αντικείμενο έρευνας, απαντούν οι ειδικοί - πόσω μάλλον, 1.329 μικροσκοπικά σαλιγκάρια που εκτράφηκαν για τον σκοπό αυτό, δηλαδή να βοηθήσουν τους επιστήμονες.
Περισσότερα από 1.300 σαλιγκάρια σε μέγεθος μπιζελιού, που θεωρούνται κρίσιμα απειλούμενα, εκτράφηκαν σε ζωολογικό κήπο της Μεγάλης Βρετανίας και στη συνέχεια αφέθηκαν ελεύθερα να περιπλανηθούν (πολύ αργά) σε ένα απομακρυσμένο νησί του Ατλαντικού.
Η απελευθέρωσή τους φέρνει δύο είδη χερσαίων σαλιγκαριών του νησιού Ντεσέρτας στην άγρια φύση. Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι είχαν εξαφανιστεί - κανένα είδος δεν είχε εντοπιστεί επί έναν αιώνα.
Όταν μια ομάδα οικολόγων βρήκε έναν μικρό πληθυσμό να επιζεί στους βραχώδεις γκρεμούς του νησιού Ντεσέρτα Γκράντε, κοντά στη Μαδέρα, αποφάσισε να κάνει μια προσπάθεια διάσωσης.
Τα σαλιγκάρια μεταφέρθηκαν σε ζωολογικούς κήπους στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, συμπεριλαμβανομένου του Chester Zoo, όπου δημιουργήθηκε ένα σπίτι για αυτά σε ένα μετασκευασμένο κοντέινερ.
Τα μικροσκοπικά μαλάκια είναι εγγενή στο ανεμοδαρμένο, ορεινό νησί Ντεσέρτα Γκράντε, νοτιοανατολικά της Μαδέρα. Ο βιότοπος εκεί έχει καταστραφεί από αρουραίους, ποντίκια και κατσίκες που έφεραν στο νησί άνθρωποι.
Θεωρήθηκε ότι όλα αυτά τα εισβολικά αρπακτικά είχαν φάει τα μικροσκοπικά σαλιγκάρια μέχρι που εξαφανίστηκαν. Στη συνέχεια, μια σειρά από αποστολές διατήρησης του είδους - μεταξύ 2012 και 2017 - απέδειξε το αντίθετο.
Οι οικολόγοι τελικά ανακάλυψαν μόλις 200 επιζώντα άτομα στο νησί. Αυτά τα σαλιγκάρια πιστεύεται ότι ήταν τα τελευταία στο είδος τους, γι' αυτό τα μάζευαν και τα έφεραν σε αιχμαλωσία.
Στον ζωολογικό κήπο του Τσέστερ (Chester Zoo), στη Βρετανία, η επιστημονική ομάδα διατήρησης δημιούργησε ένα νέο σπίτι για 60 από τα πολύτιμα σαλιγκάρια. Η σωστή τροφή, η βλάστηση και οι συνθήκες αναδημιουργήθηκαν σε μικροσκοπικές δεξαμενές οικοτόπων.
Συνολικά, 1.329 απόγονοι σαλιγκαριών, που εκτράφηκαν στο ζωολογικό κήπο, έχουν πλέον επισημανθεί με κουκκίδες αναγνώρισης - χρησιμοποιώντας μη τοξικά στυλό και βερνίκι νυχιών - και μεταφέρθηκαν πίσω στη φύση για να απελευθερωθούν.
«Είναι ένας χρωματικός κώδικας», δήλωσε ο Dinarte Teixeira, βιολόγος στο Ινστιτούτο της Μαδέρας για τη Διατήρηση της Φύσης και τα Δάση. «Αυτό θα μας επιτρέψει να τα εντοπίσουμε και να παρακολουθήσουμε πού διασκορπίζονται, πόσο μεγαλώνουν, πόσα επιβιώνουν και πόσο καλά προσαρμόζονται στο νέο τους περιβάλλον».
Ένα άγριο καταφύγιο για τα σαλιγκάρια λειτουργεί πλέον στο Μπούγιο, ένα μικρότερο γειτονικό νησί στο αρχιπέλαγος των Έρημων Νήσων.
Ο Gerardo Garcia από τον ζωολογικό κήπο του Τσέστερ είπε ότι η επανεισαγωγή των σαλιγκαριών στο φυσικό περιβάλλον ήταν «ένα σημαντικό βήμα σε ένα σχέδιο αποκατάστασης ειδών». «Αν πάει όπως ελπίζουμε, περισσότερα σαλιγκάρια θα τα ακολουθήσουν την επόμενη άνοιξη. Είναι μια τεράστια ομαδική προσπάθεια που δείχνει ότι είναι δυνατό να ανατραπούν τα πράγματα για τα είδη που απειλούνται με υψηλό βαθμό».
«Αυτά τα σαλιγκάρια είναι ένα τόσο σημαντικό μέρος του φυσικού οικοτόπου [στα νησιά από τα οποία προέρχονται]», εξήγησε η Heather Prince από τον ζωολογικό κήπο του Τσέστερ. Εκτός από τροφή για άλλα αυτόχθονα είδη, εξήγησε, τα σαλιγκάρια διασπούν την οργανική ύλη και φέρνουν θρεπτικά συστατικά στο έδαφος.
«Βοηθούν τα φυτά να αναπτυχθούν. Όλα αυτά εξαρτώνται από τα μικρά αυτά πλάσματα - τα έντομα και τα σαλιγκάρια που τόσο συχνά παραβλέπονται».
