Υποχρεωτική η ψήφος – Ποιες κατηγορίες πολιτών εξαιρούνται

Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στις γενικές βουλευτικές εκλογές είναι υποχρεωτική, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 51 του Συντάγματος και την παρ. 2 του άρθρου 6 της εκλογικής νομοθεσίας (π.δ. 26/2012, Α’ 57). Ο εκλογέας που αδικαιολόγητα δεν ασκεί το δικαίωμα του εκλέγειν, τιμωρείται με φυλάκιση από ένα μήνα μέχρι ένα έτος. Το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει και τις στερήσεις των αξιωμάτων και θέσεων, που προβλέπονται στο άρθρο 63 του Ποινικού Κώδικα, από ένα μέχρι τρία χρόνια.

Εξαιρέσεις σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 117 της εκλογικής νομοθεσίας (π.δ. 26/2012):

•  Υπάλληλοι του δημοσίου, για τους οποίους, σοβαρές υπηρεσιακές ανάγκες δεν θα τους επιτρέψουν να απουσιάζουν από την Υπηρεσία τους, για να μεταβούν να ψηφίσουν στον τόπο, στους εκλογικούς καταλόγους, του οποίου είναι εγγεγραμμένοι.

• Υπάλληλοι νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, νοσηλευτικών ιδρυμάτων, οργανισμών και επιχειρήσεων κοινής ωφελείας κ.λπ., στους οποίους, επίσης, λόγω σοβαρών υπηρεσιακών αναγκών, δεν είναι δυνατή η χορήγηση άδειας μετάβασης.
• Αυτοί που έχουν υπερβεί το εβδομηκοστό (70ο) έτος της ηλικίας τους.

• Εκλογείς που δεν θα μπορούν να μεταβούν στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος για λόγους υγείας

• Από την υποχρέωση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος εξαιρούνται, επίσης, οι εκλογείς οι οποίοι έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους κατοίκων εξωτερικού, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος, λόγω μη συμπλήρωσης, στη διπλωματική περιφέρεια που έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν να ψηφίσουν, του αριθμού των σαράντα (40), τουλάχιστον, εκλογέων κατοίκων εξωτερικού.

• Όσοι πρόκειται να βρίσκονται κατά την ημέρα της ψηφοφορίας στο εξωτερικό.
• Οι εκλογείς που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος ετεροδημοτών, λόγω μη συμπλήρωσης, σε όλη την εφετειακή περιφέρεια, του αριθμού των σαράντα (40), τουλάχιστον, ετεροδημοτών εκλογέων της ίδιας βασικής εκλογικής περιφέρειας (άρθρο 96, παρ. 1 του Π.Δ. 26/2012).

Εξαιρούνται, επίσης, οι εκλογείς οι οποίοι έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους κατοίκων
εξωτερικού, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος, λόγω μη
συμπλήρωσης, στη διπλωματική περιφέρεια που έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν να ψηφίσουν,
του αριθμού των σαράντα (40), τουλάχιστον, εκλογέων κατοίκων εξωτερικού.

Ποιοι στερούνται το δικαίωμα του εκλέγειν:

• Όσοι βρίσκονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση και για όσο χρόνο διαρκεί αυτή.
• Όσοι καταδικάζονται αμετάκλητα:
  1. σε κάθειρξη για τα αδικήματα των κεφαλαίων 1-6 του Δεύτερου Βιβλίου του Ποινικού Κώδικα ή
  2. σε οποιαδήποτε ποινή για εγκλήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα που επισείουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης ή
• σε ισόβια κάθειρξη για κάθε άλλο αδίκημα.

Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ανοίξει για τους πολίτες την εφαρμογή «Μάθε πού ψήφιζεις», ώστε να βρουν το σημείο όπου θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στην κάλπη της 21ης Μαΐου. Η συμμετοχή στις εκλογές είναι, βάσει Συντάγματος, υποχρεωτική, όμως υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες πολιτών που επιτρέπεται να μην ψηφίσουν.

Οι ψηφοφόροι έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν επιδεικνύοντας την αστυνομική τους ταυτότητα ή το δίπλωμα οδήγησης που έχουν κατεβάσει στην εφαρμογή Gov.gr Wallet καθώς τα ψηφιακά αντίγραφα έχει ακριβώς την ίδια ισχύ με το έγχαρτο πιστοποιητικό αστυνομικής ταυτότητας.

Η εγκατάσταση της εφαρμογής είναι ιδιαίτερα εύκολη. Η ψηφιακή εφαρμογή Gov.gr Wallet διατίθεται στα app stores των λογισμικών iOS και Android. Εναλλακτικά, οι πολίτες μπορούν να κατεβάσουν την εφαρμογή μέσω της σελίδας wallet.gov.gr.