Της Ελένης Βακεθιανάκη
"Είναι δύσκολο για έναν απλό στρατιώτη να καταλάβει τι αντιπροσωπεύει και τι συμβολίζει, όταν φορά την ευζωνική στολή. Βέβαια οι περισσότεροι γίνονται Εύζωνες επειδή το θέλουν οι ίδιοι, επειδή γνωρίζουν τα ιδανικά και τον ύψιστο φόρο τιμής που έχεις ως Εύζωνας. Κάποιοι που θέλουν να φορέσουν την τιμημένη ευζωνική στολή είχαν Εύζωνα τον πατέρα, τον παππού ή τον προπάππου τους και είναι η απόδειξη ότι αποτελούν κομμάτι της εθνικής μας ταυτότητας" επισημαίνει ο Διοικητής του Λόχου Ευζώνων της Προεδρικής Φρουράς, Υπολοχαγός Πεζικού Παναγιώτης Καρκατζούλης με αφορμή τη συμπλήρωση 148 χρόνων από τη σύσταση της (12 Δεκέμβρη 1868).
Οι Εύζωνες, γνωστότεροι ως τσολιάδες, είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και αγαπητοί στο ευρύ κοινό, η εικόνα των οποίων ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο με αφορμή και την πρόσφατη επίσκεψη του αμερικανού προέδρου Μπάρακ Ομπάμα στη χώρα μας, είναι επίλεκτοι στρατιώτες του ελληνικού στρατού. Είναι η μοναδική Προεδρική Φρουρά σε όλο τον κόσμο όπου χρησιμοποιούνται κληρωτοί οπλίτες, δηλαδή οπλίτες θητείας, που επιλέγονται και εκπαιδεύονται για να εκτελέσουν το έργο που επιτελούν οι Εύζωνες.
«Η επιλογή γίνεται από αξιωματικούς της Προεδρικής Φρουράς κάτω από τις διαταγές του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Ένας οπλίτης, για να μπορέσει να γίνει Εύζωνας πρέπει να έχει ανάστημα πάνω από 1.87μ., να έχει άριστη σωματική διάπλαση, άριστη ψυχοπνευματική κατάσταση, με χαρακτήρα και ήθος και να έχει πίστη προς την αποστολή του Εύζωνα» ανέφερε μιλώντας στον Σκάι Κρήτης ο κ. Καρκατζούλης προσθέτοντας ότι με βάση τα στατιστικά στοιχεία, από όσους έχουν αρχικά επιλεγεί, μόνο οι μισοί θα μπορέσουν να ολοκληρώσουν την απαιτητική εκπαίδευση των έξι εβδομάδων. Ο βασικός κορμός της εκπαίδευσης είναι οι παλαιότεροι Εύζωνες να μαθαίνουν τους νεώτερους με σκοπό να αποδώσουν τον ελάχιστο φόρο τιμής προς τους χιλιάδες Εύζωνες που έχυσαν το αίμα τους για την υπεράσπιση της ακεραιότητας του έθνους..
Ίδρυση και καθήκοντα
Με την ίδρυσή τους αποτέλεσαν μάχιμο και τελετουργικό Άγημα. Σταδιακά ο ρόλος τους μετατράπηκε σε αποκλειστικά τελετουργικό, αποκτώντας τις διαδοχικές ονομασίες: Ανακτορική Φρουρά, Φρουρά Σημαίας, Φρουρά Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη, Βασιλική Φρουρά και τέλος Προεδρική Φρουρά, από το 1974 μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Η Προεδρική Φρουρά εδρεύει στο στρατόπεδο που βρίσκεται κοντά στο σημερινό Προεδρικό Μέγαρο και φέρει τιμητικά το όνομα του Σουλιώτη οπλαρχηγού και ήρωα του 1821 Γεώργιου Τζαβέλλα. Η Προεδρική Φρουρά διεκπεραιώνει την εγκατάσταση τιμητικών φρουρών όλο το 24ωρο στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, στο Προεδρικό Μέγαρο και στην Πύλη Στρατοπέδου της Προεδρικής Φρουράς, την επίσημη έπαρση και υποστολή της σημαίας στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, την απόδοση τιμών στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και σε αρχηγούς ξένων κρατών, την απόδοση τιμών σε ξένους πρεσβευτές στη διάρκεια επίδοσης διαπιστευτηρίων στον Πρόεδρο.
Ατυχήματα
Παρά την απαιτητική εκπαίδευση δεν λείπουν τα ατυχήματα. «Ατυχήματα συμβαίνουν όπως π.χ. να γλιστρήσει κάποιος Εύζωνας αφού στα τσαρούχια του, που ζυγίζουν ενάμιση κιλό το ένα, έχουν τοποθετηθεί εξήντα καρφιά. Μέσα από την εκπαίδευση, όμως, μαθαίνουν να αντιδρούν σε μια ενδεχόμενη πτώση π.χ σε μια παρέλαση ή στην υπηρεσία. Υπάρχει πάντα και ο συνοδός που θα βοηθήσει», εξηγεί ο διοικητής του Λόχου. Η επιτυχία της εκπαίδευσης αντανακλάται την ώρα της υπηρεσίας, «δεν μετακινούμαστε από τη θέση μας ότι και να γίνει παρά μόνο αν κινδυνεύει η σωματική μας ακεραιότητα, αν μια κατάσταση βγει εκτός ελέγχου κάτι όμως που δεν έχει συμβεί ποτέ.. Πάντα ότι και αν γίνει υπάρχει σεβασμός προς τους Εύζωνες. Όμως υπάρχουν και τα δυσάρεστα, σε πορείες που πέφτουν μολότωφ ή γίνονται επεισόδια» καταλήξει ο κ. Καρκατζούλης.
Βρακοφορική στολή
Η στολή των Ευζώνων έχει μακρά ιστορία. Ο τύπος της αρχίζει να διαμορφώνεται από την εποχή του Ομήρου με τους “καλά-ζωσμένους” μαχητές που ονομάζοντας Εύζωνες (ευ-ζώνες) και ολοκληρώνεται κατά τους χρόνους της τουρκοκρατίας με τη φουστανάλα και το τσαρούχι. Αναφερόμενος στην κρητική στολή που περιλαμβάνεται στις επίσημες ενδυμασίες της Προεδρικής Φρουράς, ο κ. Καρκατζούλης επισήμανε ότι η βρακοφορική στολή, όπως λέγεται, έχει πάρει τα στοιχεία της από τα νησιά του Αιγαίου κυρίως όμως από την Κρήτη με τη χαρακτηριστική βράκα, τα λευκά στιβάνια και τη μαχαίρα. Φοριέται από τους Εύζωνες τιμητικά την 1η Δεκέμβρη, ημέρα ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Η ευζωνική στολή αντιπροσωπεύει το μαχητή του ηπειρωτικού χώρου ενώ η κρητική το μαχητή της νησιωτικής Ελλάδας. Στην Προεδρική φρουρά έχει προστεθεί τιμητικά και η ποντιακή στολή. Η ευζωνική στολή ζυγίζει είκοσι κιλά με τη φουστανέλα να αποτελείται από συνολικά τριάντα μέτρα ύφασμα και τετρακόσιες πιέτες, όσο και τα χρόνια της τουρκοκρατίας.
