Γεραπετρίτης: Σε τρία στάδια οι παρεμβάσεις για το σιδηροδρομικό δίκτυο

Τις παρεμβάσεις σχετικά με την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου μετά το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη, παρουσίασε σε συνέντευξη τύπου ο νέος  υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Γιώργος Γεραπετρίτης.

«Επιθυμία μας είναι ο σιδηρόδρομος να επανεκκινήσει το συντομότερο δυνατό χρόνο. Ενδεχομένως και έως το τέλος του μήνα» σημείωσε ερωτηθείς σχετικά, ενώ περιγράφοντας το πλαίσιο μείωσης του μεταφορικού έργου, μίλησε για μείωση συρμών – δρομολογίων ή και μείωση σταθμών που θα σταματά το τρένο. Εκανε, δε, λόγο για σύνθετο πλαίσιο, υπογραμμίζοντας ότι δεν πρόκειται να υλοποιηθεί αν δεν έχει εξασφαλιστεί το πρόσθετο επίπεδο ασφαλείας, με παράλληλη συνεννόηση με όλους τους φορείς. 

Ως προς το δυστύχημα τα Τέμπη, τόνισε ότι είναι μια πρωτοφανής εθνική τραγωδία που μας σημάδεψε όλους και σημείωσε ότι «η οδύνη αυτή θα πρέπει να βρει μία κάθαρση». Ζήτησε επίσης συγγνώμη εκ μέρους της κυβέρνησης για το ότι δεν κατέστη εφικτό να αποτραπεί το δυστύχημα.

«Τρία επίπεδα ασφάλειας δεν τηρήθηκαν»

Οπως ανέφερε, τρία επίπεδα ασφάλειας δεν τηρήθηκαν στα Τέμπη:

• «Το τοπικό κέντρο τηλεδιοικησης στη Λάρισα λειτουργούσε απόλυτα και αδιαλείπτως, δεν υπήρξε διακοπή της λειτουργίας στο τοπικό κέντρο. Το βράδυ έπρεπε να υπήρξε η αυτόματη χάραξη στον πίνακα πορείας, κάτι που δεν έγινε όμως» σημείωσε ο υπουργός.
• Ένα δεύτερο επίπεδο ήταν η χειροκίνητη αλλαγή του κλειδιού, η οποία δεν συντελέστηκε, συμπλήρωσε ο κ. Γεραπετρίτης.
• «Ένα τρίτο επίπεδο, έπρεπε να υπάρξει παρακολούθηση στον ηλεκτρονικό πίνακα ελέγχου, μετά την αποχώρηση του τρένου από τη Λάρισα, και για μια απόσταση 5 χλμ. αφού έφυγε. Αν είχε γίνει η παρακολούθηση πάνω στον πίνακα μετά την αναχώρηση, θα είχε αποφευχθεί το μοιραίο», συνέχισε ο υπουργός.

«Με ένα πλήρες, καθολικό σύστημα τηλεδιοίκησης στη χώρα, θα είχε αποφευχθεί η τραγωδία»

Ο κ. Γεραπετρίτης σημείωσε ότι το τρένο μπήκε σε λανθασμένη γραμμή χωρίς να υπάρξει αντίδραση και από την πλευρά της αμαξοστοιχίας. «Δεν τα λέω αυτά για να τονίσω το ανθρώπινο λάθος. Υπήρξαν πλημμέλειες στην ανθρώπινη διαχείριση, αλλά αν είχαμε ένα πλήρες, καθολικό σύστημα τηλεδιοίκησης στη χώρα, θα είχε αποφευχθεί η τραγωδία» υπογράμμισε.

Ανέφερε επίσης ότι θα υπάρξει πλαίσιο στήριξης των οικογενειών των θυμάτων που θα ανακοινωθεί σύντομα και το οποίο θα περιλαμβάνει όλα τα ζητήματα και όχι μόνο αποζημιώσεων.

«Απαιτείται περισσότερο και πιο εξειδικευμένο προσωπικό»

Ο υπουργός Επικρατείας υπογράμμισε ότι είναι προφανές ότι απαιτείται περισσότερο και πιο εξειδικευμένο προσωπικό στον σιδηρόδρομο. Οπως τόνισε, την τελευταία 15ετία, υπήρξε σημαντική μείωση λόγω των μνημονίων και ενός μαζικού κύματος συνταξιοδοτήσεων. Σε αυτό το σημείο αναφέρθηκε στις προσπάθειες ενίσχυσης του προσωπικού, λέγοντας ότι έγινε μια προσπάθεια με την παρούσα κυβέρνηση 1) μέσω κινητικότητας, 2) μέσω περίπου 200 προσλήψεων με δελτία παροχής υπηρεσίων, 3) μέσω δρομολόγησης 217 μόνιμων προσλήψεων με δύο διαγωνισμούς το 2021 και το 2022.

Απαντώντας σε ερώτηση του moneyreview.gr, ο υπουργός σημείωσε ότι υπάρχει σημαντική μείωση του προσωπικού. Μεγάλο πρόβλημα προέκυψε την τελευταία τριετία με μαζικές αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδοτήσεων, σημείωσε. Όπως είπε, έγιναν γρήγορες κινήσεις με περίπου 200 άτομα που προσήλθαν με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Εφόσον ολοκληρωθεί το σχήμα θα προσέλθουν επιπλέον 217 άτομα.

Σύμφωνα με τον υπουργό, επί ΣΥΡΙΖΑ είχαν προκηρυχθεί 35 θέσεις και είχαν προσληφθεί 24 άτομα. Θα υπάρξει ένα νέο οργανόγραμμα, είπε ο υπουργός, ενώ ήδη εκπονείται ένα νέο επιχειρησιακό σχέδιο που έχει να κάνει μεταξύ άλλων και με το οργανόγραμμα του προσωπικού. Οπως πρόσθεσε, θα υπάρξει στήριξη και στο επίπεδο της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης. Με ένα νέο σύστημα θα χρειάζονται και νέες τεχνολογικές δεξιότητες από τους εργαζόμενους, επεσήμανε.

Επικοινωνία Μητσοτάκη με Alstom Γαλλίας

Σε ό,τι αφορά την καθολική αναβάθμιση ηλεκτρονικών υποδομών (σηματοδότηση σε όλο το φάσμα του δικτύου και καθολική λειτουργία τηλεδιοίκησης), είπε ότι υπεγράφη σύμβαση για πρώτη φορά το 2014. Η σύμβαση αυτή, όπως ανέφερε ο υπουργός, αναπτύχθηκε μερικώς έως το 2017 (περίπου σε ποσοστό 32%). Ωστόσο, όπως τόνισε, στο παραδοτέο υπήρχαν σφάλματα και ένα μόνο ποσοστό 18% ήταν γνήσια λειτουργικό, καθώς το υπόλοιπο έπρεπε να ανακατασκευαστεί. Ο υπουργός πρόσθεσε ότι το 2017 σταμάτησε η εφαρμογή της σύμβασης γιατί προέκυψαν σοβαρά σφάλματα.

Τόνισε επίσης ότι από το 2019 έγινε μια προσπάθεια ανάταξης της σύμβασης και υπεγράφη συμπληρωματική σύμβαση το 2021. Οπως τόνισε, σήμερα έχει παραδοθεί το 70% της σύμβασης και η εκτίμηση είναι πως εντός του έτους θα γίνει και η παράδοση και του υπόλοιπου ποσοστού.

Σε αυτό το σημείο, υπογράμμισε πως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινώνησε με τον CEO της μητρικής εταιρείας Alstom Γαλλίας και έδωσε σαφή εντολή για επίσπευση όλων των διαδικασιών. Στο επόμενο διάστημα αναμένονται ανακοινώσεις για τους χρόνους αποπεράτωσης.

Νέο πλαίσιο για τις δολιοφθορές

Ο υπουργός Επικρατείας προανήγγειλε εξάλλου ότι θα αξιολογηθεί εκ νέου το πλαίσιο εκπαίδευσης προσωπικού, καθώς και ότι θα κατατεθεί διάταξη που θα προβλέπει αυστηρότερο πλαίσιο ως προς τις δολιοφθορές, τις κλοπές και τις καταστροφές στο δίκτυο.

Συμπλήρωσε, δε, ότι σήμερα στην Ελλάδα βρίσκεται κλιμάκιο του ευρωπαϊκού γραφείου για σιδηροδρόμους, ενώ υπήρξε επικοινωνία του πρωθυπουργού και με τον Γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς. Οπως πρόσθεσε, θα υπάρξει συνεργασία με αποστολή κλιμακίου από τη Γερμανία για την περαιτέρω διερεύνηση και κατάθεση προτάσεων ασφαλείας.

Ανέφερε επιπλέον ότι θα δρομολογηθεί η σύσταση του εθνικού οργανισμού διερεύνησης αεροπορικών και σιδηροδρομικών δυστυχημάτων.

Γιατί παραπέμπεται η Ελλάδα στο Ευρωδικαστήριο και ποιες συμβάσεις ελέγχονται;

Σε ερώτημα του moneyreview.gr, ο κ. Γεραπετρίτης απάντησε ότι υπάρχει μια σειρά από συμβάσεις που αφορούν στην αναβάθμιση υποδομών και δικτύου και τις εσωτερικές σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των εμπλεκόμενων (μεταξύ ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και Hellenic Train). Αναφέρθηκε στη σύμβαση του Ελληνικού Δημοσίου με τον Οργανισμό που βρίσκεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο και στο ζήτημα της σύμβασης για τις άγονες γραμμές. Κάποιες έχουν υπογραφεί και άλλες βρίσκονται σε εξέλιξη, είπε.

Ακολουθούν σημεία της τοποθέτησης του κ. Γεραπετρίτη:

• Πρωτοφανής εθνική τραγωδία που μας σημάδεψε όλους.
• Η οδύνη αυτή θα πρέπει να βρει μία κάθαρση.
• Δεν βρίσκομαι εδώ για κομματική αντιπαράθεση και συμψηφισμούς.
• Η ευθύνη που αναλογεί στην παρούσα κυβέρνηση έχει αναληφθεί.
• Συγγνώμη εκ μέρους της κυβέρνησης για το ότι δεν μπορέσαμε να αποτρέψουμε αυτό το απίστευτο δυστύχημα.
• Είμαι εδώ αφενός να διασφαλίσω ότι θα προχωρήσουν οι έρευνες, αφετέρου για να μπορέσω να διαμορφώσω πλαίσιο δράσεων για επανεκκίνηση σιδηροδρόμων με όρους ασφαλείας.
• Δεν έχω αρμοδιότητα να εμπλακώ με την κατ’ ουσία απόδοση ευθυνών.
• Είμαι στη διάθεση της Βουλής, θα προκαλέσω συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή, για να βρούμε κοινό τόπο που θα αποδίδει ευθύνες και ταυτόχρονα θα αξιολογεί ζητήματα ασφάλειας μεταφορών.
• Τις επόμενες ημέρες θα υπάρξει αντικατάσταση της διοίκησης των ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ. Θα προχωρήσουμε με τις νέες διοικήσεις στην ταχεία κατά το δυνατόν επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου.
• Τρία επίπεδα ασφάλειας δεν τηρήθηκαν στα Τέμπη.
• Το τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης στη Λάρισα λειτουργούσε απόλυτα και αδιαλείπτως, δεν υπήρξε διακοπή της λειτουργίας στο τοπικό κέντρο. Το βράδυ έπρεπε να υπήρξε η αυτόματη χάραξη στον πίνακα πορείας, κάτι που δεν έγινε όμως.
• Ένα δεύτερο επίπεδο ήταν η χειροκίνητη αλλαγή του κλειδιού, η οποία δεν συντελέστηκε.
• Ένα τρίτο επίπεδο, έπρεπε να υπάρξει παρακολούθηση στον ηλεκτρονικό πίνακα ελέγχου, μετά την αποχώρηση του τρένου από τη Λάρισα, και για μια απόσταση 5 χλμ. αφού έφυγε. Αν είχε γίνει η παρακολούθηση πάνω στον πίνακα μετά την αναχώρηση, θα είχε αποφευχθεί το μοιραίο.
• Το τρένο μπήκε σε λανθασμένη γραμμή χωρίς να υπάρξει αντίδραση και από την πλευρά της αμαξοστοιχίας.
• Δεν τα λέω αυτά για να τονίσω το ανθρώπινο λάθος. Υπήρξαν πλημμέλειες στην ανθρώπινη διαχείριση, αλλά αν είχαμε ένα πλήρες, καθολικό σύστημα τηλεδιοίκησης στη χώρα, θα είχε αποφευχθεί η τραγωδία.
• Για το προσωπικό, είναι προφανές ότι απαιτείται πάντα περισσότερο και πιο εξειδικευμένο προσωπικό. Έγινε μια προσπάθεια τα τελευταία χρόνια για την ενίσχυση του ΟΣΕ. Την τελευταία 15ετία, υπήρξε σημαντική μείωση λόγω των μνημονίων και ενός μαζικού κύματος συνταξιοδοτήσεων. Πολύ μικρή αναπλήρωση προσωπικού.
• Έγινε μια προσπάθεια με την παρούσα κυβέρνηση 1) με κινητικότητα, 2) προσλήψεις με δελτία παροχής υπηρεσιών, περίπου 200 άτομα (69 κλειδούχοι, 73 σταθμάρχες), 3) δρομολόγηση μόνιμων προσλήψεων, 117 άτομα με διαγωνισμό το 2021 (36 σταθμάρχες) και 100 άτομα το 2022.
• Ο σιδηρόδρομος υφίστατο μία διαχρονική απαξίωση που είχε να κάνει και με τη συντήρηση, αλλά και την απαιτούμενη αναβάθμιση των ηλεκτρονικών υποδομών. Λειτουργούσε για 50 χρόνια με έμφαση στη χειροκίνητη λειτουργία της ασφάλειας.
• Για πρώτη φορά το 2014 υπεγράφη σύμβαση για καθολική αναβάθμιση ηλεκτρονικών υποδομών (σηματοδότηση σε όλο το φάσμα του δικτύου και καθολική λειτουργία τηλεδιοίκησης).
• Η σύμβαση αναπτύχθηκε μερικώς έως το 2017 (περίπου στο 32%). Στο παραδοτέο υπήρχαν σφάλματα. Ενα ποσοστό 18% ήταν γνήσια λειτουργικό, το υπόλοιπο έπρεπε να ανακατασκευαστεί.
• Το 2017 σταματά η εφαρμογή της σύμβασης γιατί προέκυψαν σοβαρά σφάλματα. Η αρμόδια αρχή δημοσιονομικού ελέγχου (43 εκατ. ευρώ η σύμβαση) διαπίστωσε τα σοβαρά σφάλματα.
• Από 2017 έως 2019 δεν έχουμε καμία παράδοση.
• Από τον Ιούνιο 2019 αλλάζει η διοίκηση του ΕΡΓΟΣΕ και από τον Νοέμβριο γίνεται μια προσπάθεια ανάταξης της σύμβασης. Στο ενδιάμεσο γραφειοκρατικά προβλήματα καθυστερούν τη συμπληρωματική σύμβαση.
• Υπογραφή συμπληρωματικής σύμβασης το 2021. Σήμερα έχει παραδοθεί το 70% της σύμβασης και η εκτίμησή μας είναι πως εντός του έτους θα έχουμε την παράδοση και του υπόλοιπου ποσοστού.
• Δύο ζητήματα: Πρώτον η υλοποίηση της σύμβασης τεχνολογικής αναβάθμισης. Θα γίνουν όλες οι ενέργειες για να προχωρήσει με ταχύτατους ρυθμούς. Ο πρωθυπουργός επικοινώνησε με τη μητρική εταιρεία Alstom Γαλλίας και έδωσε σαφή εντολή για επίσπευση όλων των διαδικασιών. Υπήρξε πλήρης κατανόηση εκ μέρους της γαλλικής εταιρείας. Στο επόμενο διάστημα θα έχουμε ανακοινώσεις για τους χρόνους αποπεράτωσης.
• Δεύτερο ζήτημα: Η επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου. Είναι σημαντικό να ξεκινήσει εκ νέου. Η επανεκκίνηση θα γίνει μόνο υπό όρους απόλυτης ασφάλειας. Θα αναβαθμίσουμε σημαντικά το σύστημα ασφάλειας μέχρι να έχουμε πλήρη τεχνολογική αναβάθμιση. Η επιθυμία μας είναι ο σιδηρόδρομος να επανεκκινήσει το συντομότερο δυνατόν, έχοντας εξασφαλίσει τις αναγκαίες προϋποθέσεις. Έως το τέλος του μήνα ενδεχομένως.
• Δύο σταθμάρχες σε κάθε σταθμό υποχρεωτικά. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με μείωση μεταφορικού έργου.
• Μεγαλύτερος συντονισμός στο πλαίσιο των τεχνολογικών δυνατοτήτων που είχαμε σήμερα.
• Εκπρόσωποι της Hellenic Train συμφώνησαν στο βασικό πλαίσιο για επανεκκίνηση.
• Θα υπάρξει αναβάθμιση προσωπικού – και προσλήψεις και εκπαίδευση. Θα αξιολογηθεί εκ νέου το πλαίσιο εκπαίδευσης προσωπικού.
• Θα υπάρξει περαιτέρω ενίσχυση στα οικονομικά και στο προσωπικό του σιδηροδρόμου.
• Θα κατατεθεί διάταξη για αυστηρότερο πλαίσιο ως προς τις δολιοφθορές, τις κλοπές και τις καταστροφές στο δίκτυο.
• Σήμερα στην Ελλάδα κλιμάκιο του ευρωπαϊκού γραφείου για σιδηροδρόμους. Συναντήσεις -και με πρωθυπουργό- για να δρομολογήσουμε το νέο πλαίσιο.
• Επικοινωνία πρωθυπουργού με Σολτς. Θα υπάρξει συνεργασία με αποστολή κλιμακίου από τη Γερμανία για την περαιτέρω διερεύνηση και κατάθεση προτάσεων ασφαλείας.
• Θα δρομολογηθεί η σύσταση του εθνικού οργανισμού διερεύνησης αεροπορικών και σιδηροδρομικών δυστυχημάτων.
• Κατανοώ τον συλλογικό πόνο που έχει προκαλέσει στην κοινωνία το συγκεκριμένο δυστύχημα. Κατανοώ τον θυμό και τις αντιδράσεις, είναι εύλογες.
• Θα υπάρξει πλαίσιο στήριξης για τις οικογένειες των θυμάτων και θα ανακοινωθεί σύντομα. Θα περιλαμβάνει όλα τα ζητήματα και όχι μόνο αποζημιώσεων.

Φωτογραφία από Γιάννης Παναγόπουλος via eurokinissi