«Αν το πλοίο διακινεί ναρκωτικά γίνεται παρέμβαση, αν κινδυνεύουν ζωές, όχι;» - Ένταση μεταξύ Τσίπρα-Τουρνά

Ανέβηκαν οι τόνοι ανάμεσα στον Αλέξη Τσίπρα και τον υπηρεσιακό υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευαγγελο Τουρνά, στο λιμάνι της Καλαμάτας, το οποίο επισκέφθηκε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ την Πέμπτη, προκειμένου να ενημερωθεί για τις συνθήκες του ναυαγίου στην Πύλο και την επιχείρηση διάσωσης.

Όλα ξεκίνησαν όταν ο υπηρεσιακός υπουργός σημείωσε ότι από το αλιευτικό αρνήθηκαν να δεχτούν βοήθεια, με τον Αλέξη Τσίπρα να θέτει το χαρακτηριστικό ερώτημα: «Ποιοι αρνήθηκαν; Ο κυβερνήτης πιθανότατα είναι και ο διακινητής και ο διακινητής το τελευταίο που θέλει είναι να συλληφθεί».

Τότε, οι αξιωματικοί του Λιμενικού τόνισαν ότι «σε διεθνή ύδατα, τη βοήθεια πρέπει να την αιτηθεί ο κυβερνήτης του πλοίου. Δεν μπορούμε από μόνοι μας» διότι, όπως είπαν, αυτό «προκύπτει από το εγχειρίδιο έρευνας και διάσωσης και από τη σύμβαση για την έρευνα και διάσωση. Ότι η συνδρομή αιτείται από τον πλοίαρχο. Παρόλα αυτά, επειδή είδαμε ότι το πλοίο είναι υπερφορτωμένο και είδαμε ότι μπορεί να υπάρχει κίνδυνος, δεν το αφήσαμε. Δεσμεύσαμε παραπλέοντα και κρατήσαμε δυνάμεις κοντά του».

«Αν το πλοίο διακινεί ναρκωτικά γίνεται παρέμβαση, αν κινδυνεύουν ζωές, όχι;»

Σε αυτό το σημείο ο Αλέξης Τσίπρας παρενέβη, λέγοντας: «Επειδή θέλω να καταλάβω λίγο το πλαίσιο. Όταν υπάρχει ένα πλοίο σε διεθνή ύδατα, όπου συντελείται αδίκημα, αν διακινεί ναρκωτικά για παράδειγμα, εκεί υπάρχει παρέμβαση, ανεξαρτήτως αν ο κυβερνήτης δεχτεί ή δεν δεχτεί την παρέμβαση των αρχών. Έτσι δεν είναι; Όταν υπάρχει διακινδύνευση τόσων εκατοντάδων ανθρωπίνων ζωών και προφανής διάσταση της εκμετάλλευσης και της παρανομίας των διακινητών – εδώ πρόκειται για μία εξόφθαλμη εγκληματική πράξη – το αντίστοιχο πλαίσιο δεν υπάρχει;».

Οι αξιωματικοί τού απάντησαν ότι «υπάρχει, γι’ αυτό το λόγο ήμασταν κοντά». Τότε, ο κ. Τσίπρας αντέδρασε σημειώνοντας πως «αυτό είναι άλλο που μου λέτε τώρα. Είναι άλλο σε σχέση με το πρώτο επιχείρημα. Το πρώτο επιχείρημα ήταν ‘αν ο κυβερνήτης λέει μην έρθετε, εμείς δεν ερχόμαστε’. Ο κυβερνήτης προφανώς είναι εγκληματίας. Άρα, τι θα σου πει; Μην έρθεις, γιατί αν έρθεις, θα μπω φυλακή έτσι και με συλλάβετε».

Στη συνέχεια, παρενέβη ο υπηρεσιακός υπουργός, Ευάγγελος Τουρνάς, λέγοντας ότι «δεν θα ήθελα να κάνουμε μια προσπάθεια να διερευνήσουμε το ναυτικό ατύχημα, γιατί εκ του ρόλου τα όργανα δεν εξουσιοδοτούνται και δεν έχουν την νομιμοποίηση να κάνουν κάτι τέτοιο στην παρούσα φάση, αν μου επιτρέπετε», με τον Αλέξη Τσίπρα να απαντά:

«Αν μου επιτρέπετε κι εμένα, όμως, είμαστε εδώ για να δώσουμε κάποιες απαντήσεις σε μια τραγωδία. Δεν είμαστε εδώ για να αποδώσουμε ευθύνες. Τις απαντήσεις δεν τις ζητάει κάποιος άλλος ή εγώ, τις ζητάει ο ανθρωπισμός μας. Να καταλάβουμε λίγο ποιο είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο επιχειρούμε, όχι μόνο εμείς, όλη η Ευρώπη, γιατί εδώ υπάρχει και η Frontex. Υπάρχει η Frontex, υπάρχει το ελληνικό Λιμενικό, το οποίο λειτουργεί μέσα στα πλαίσια της Frontex, και το τελευταίο που με απασχολεί εμένα τούτη την ώρα είναι να δώσω ευθύνες για τα αίτια. Αλλά όμως οφείλουμε να πάρουμε κάποιες πρώτες απαντήσεις για κάτι το οποίο θα επαναληφθεί, αν δεν δώσουμε κάποιες απαντήσεις», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. 

«Ένα πλοίο υπερφορτωμένο, είναι καταδικασμένο να βουλιάξει; Δεν το δέχομαι!»

Οι τόνοι ανέβηκαν εκ νέου, όμως, όταν ο υπηρεσιακός υπουργός επιχείρησε να κάνει σαφές, μέσω μιας ερώτησης που έκανε, ότι δεν υπήρχε άλλη λύση.

«Δηλαδή μας λέτε κύριε υπουργέ ότι όταν ένα πλοίο που ταξιδεύει υπέρφορτο, είναι καταδικασμένο να βουλιάξει; Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα;», ρώτησε με έντονο τρόπο ο Αλέξης Τσίπρας.

Στην απάντηση του υπηρεσιακού υπουργού ότι απλά ρωτάει και δεν θέλει να προδικάσει τίποτα, ο κ. Τσίπρας είπε χαρακτηριστικά: «Τι ρωτάτε; Δεν ήρθαμε εδώ για να αποδώσουμε ευθύνες. Ήρθα και κάνω ερωτήσεις, προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε τι ακριβώς συνέβη. Κάνατε μια ερώτηση ότι όποιο είναι υπερφορτωμένο, είναι καταδικασμένο να βουλιάξει. Δεν το δέχομαι. Δεν το δέχομαι με την κοινή λογική».

«Κάνω ερωτήσεις που αφορούν τα πρωτόκολλα Frontex και ΕΕ»

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υπογράμμισε, πάντως, ότι δεν πρέπει να προσπαθούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. «Αυτά θα βγουν σε μια διαδικασία ενδελεχούς έρευνας που θα ακολουθηθεί. Δεν ήρθαμε εδώ να επιρρίψουμε ευθύνες. Ίσα – ίσα, ήρθαμε εδώ για να συγχαρούμε τους ανθρώπους του Λιμενικού Σώματος και τις ένοπλες δυνάμεις, που κάναν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να σώσουν ανθρώπινες ζωές».

«Αν κάνω ερωτήσεις και θέτω κάποια ζητήματα», υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας, «το κάνω γιατί υπάρχει ένα πολύ σημαντικό κενό που δεν αφορά το Λιμενικό Σώμα, τους ανθρώπους που επιχείρησαν. Αφορά τα πρωτόκολλα, με τα οποία η Frontex και η ΕΕ έχει καθορίσει τις κινήσεις που πρέπει να γίνονται σε παρόμοιες περιπτώσεις. Οπότε μην προσπαθούμε να αντιδικήσουμε μεταξύ μας, δεν υπάρχει τέτοιος λόγος. Είμαστε μπροστά σε μια τραγωδία, είμαστε αν θέλετε σοκαρισμένοι, όταν χάνονται άδικα ανθρώπινες ζωές».

Ο κ. Τσίπρας σημείωσε, τέλος, ότι «πάνω από όλα, μας έχει συγκλονίσει το ίδιο το γεγονός, αυτό καθαυτό, αλλά και επιπλέον, υπό την έννοια ότι η τραγωδία αυτή μάς δείχνει ότι δεν υπάρχει ίδια σημασία και η ίδια αξία στην ανθρώπινη ζωή».

Στη συνέχεια της επίσκεψής του στην Καλαμάτα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επισκέφθηκε το νοσοκομείο της πόλης και μίλησε με γιατρούς, αλλά και διασωθέντες του ναυαγίου.   

Οι δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα

Πώς να εκφράσεις τα αισθήματά σου σε μια τόσο μεγάλη σε έκταση ανθρώπινη τραγωδία. Θέλω να ξεκινήσω όμως συγχαίροντας όλους τους ανθρώπους που έσπευσαν εδώ να βοηθήσουν, τους εθελοντές πρώτα απ’ όλα, αλλά και τους ανθρώπους του κρατικού μηχανισμού, του Λιμενικού, της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, του ΕΣΥ, όλους αυτούς που έμπρακτα έσπευσαν να αποδείξουν ότι υπάρχει ακόμα ανθρωπιά στην κοινωνία μας.

Θέλω όμως σήμερα να μιλήσω την γλώσσα της αλήθειας και να πω ότι δυστυχώς, σε αυτή την Ευρώπη που γεννήθηκαν οι μεγάλες ιδέες και οι μεγάλες αξίες του διαφωτισμού, πανανθρώπινες αξίες, η αξία της ανθρώπινης ζωής, δυστυχώς, σήμερα η ανθρώπινη ζωή δεν αξίζει το ίδιο για όλους…

Και θέλω να πω ότι υπάρχουν πολύ μεγάλες ευθύνες πολιτικές. Η μεταναστευτική πολιτική που ακολουθεί η Ευρώπη εδώ και χρόνια. Μια μεταναστευτική πολιτική που μετατρέπει την Μεσόγειο, τις θάλασσες μας, σε υδάτινους τάφους.

Θεωρώ ότι ήρθε η ώρα να μιλήσουμε την γλώσσα της αλήθειας, διότι αυτή η πολιτική πρέπει να αλλάξει. Είναι αυτονόητο, επιβάλλεται να φυλάσσουμε τα εθνικά μας και τα ευρωπαϊκά σύνορα. Επιβάλλεται από την λογική.

Επιβάλλεται όμως και από τις αξίες μας και από το Διεθνές Δίκαιο, την ίδια στιγμή να έχουμε ως προτεραιότητα την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Δεν μπορεί να κάνεις το ένα δίχως το άλλο. Πρέπει ταυτόχρονα να κάνουμε και τα δύο. Και την προστασία των συνόρων και την προστασία της ανθρώπινης ζωής.

Απαιτείται λοιπόν αλλαγή αυτής της μεταναστευτικής πολιτικής. Ένα νέο Σύμφωνο Ασύλου, αναθεώρηση του «Δουβλίνο II», ένα νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, ένα Σύμφωνο το οποίο θα διαμοιράζει την ευθύνη σε όλα τα κράτη-μέλη, όχι μόνο στις χώρες υποδοχής και θα έχει νόμιμες οδούς μετανάστευσης, όχι μόνο τείχη. 

«Τα ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις»

Θέλω να πω και δύο λόγια για το συμβάν αυτό καθαυτό, όχι δύο λόγια, να θέσω κάποια κρίσιμα ερωτήματα που ζητάνε απαντήσεις.

Όταν βλέπει κανείς, βλέπουν οι αρχές, προσεγγίζουν οι αρχές, εντοπίζουν οι αρχές ένα υπέρφορτο πλοίο με 700 και πλέον ανθρώπους έτοιμο να βυθιστεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ποια είναι τα πρωτόκολλα αυτά της Frontex, πρωτόκολλα που ακολουθούνε και οι ελληνικές αρχές, που δεν επιβάλλουν τη διάσωσή του αλλά το αφήνουν να συνεχίσει την πορεία του;

Αρκεί η διαβεβαίωση – αν έγινε – του υποτιθέμενοι καπετάνιου, προφανώς διακινητή, ο οποίος προφανώς και θα αρνήθηκε διάσωση, γιατί ήξερε  ότι αν επέμβουν οι αρχές θα συλληφθεί;

Η φωτογραφία που βλέπω από το ελικόπτερο του ελληνικού Λιμενικού, και την πήρε μέρα-μεσημέρι, είναι συγκλονιστική. Δείχνει ανθρώπους που με ανοιχτά τα χέρια ζητούσαν βοήθεια. Το ίδιο συγκλονιστικές είναι και οι μαρτυρίες των ανθρώπων που συνάντησα μέσα, που μας είπαν ότι ζητούσαν βοήθεια.

Θέτω λοιπόν ένα ερώτημα, ένα κρίσιμο ερώτημα. Ποια είναι τα πρωτόκολλα; Ποια είναι η προτεραιότητά μας; Είναι η προτεραιότητά μας η ανθρώπινη ζωή ή δεν είναι;

Δεν θέλω να επιρρίψω καμιά ευθύνη στους άντρες και τις γυναίκες του Λιμενικού Σώματος, θέλω να το ξεκαθαρίσω αυτό. Ίσα-ίσα, είναι αυτοί που έσωσαν ανθρώπους, που έκαναν υπεράνθρωπες προσπάθειες, είναι εδώ νύχτα μέρα.

Θέλω όμως να θέσω καίρια ερωτήματα για το ποια είναι τα πρωτόκολλα, ποια πολιτική ακολουθείται και είναι ερωτήματα νομίζω που δεν οφείλουμε να τα απαντήσουμε απέναντι στα κόμματα, στις πολιτικές δυνάμεις, αλλά απέναντι στον πολιτισμό μας και στον ανθρωπισμό μας. Γιατί αν δεν τα απαντήσουμε αυτά τα καίρια ερωτήματα, θα κάνουμε ένα τριήμερο πένθος, αλλά απλά θα προετοιμάζουν την επόμενη τραγωδία. 

– Υπάρχουν ευθύνες κ. πρόεδρε;

Τσίπρας: Δεν είμαι εδώ για να βρω ευθύνες.

– Κύριε Τσίπρα, αναφέρεται ότι τους ρυμούλκησαν και μετά βυθίστηκαν, ισχύει αυτό;

Τσίπρας: Υπήρξε πράγματι αυτή η αναφορά από τους ανθρώπους που συνομίλησα μαζί τους, αλλά δεν είμαι εγώ εμπειρογνώμονας για να γνωρίζω αν αυτό είναι αλήθεια. Αυτό το οποίο θέτω, τα ερωτήματα που θέτω, είναι καίρια, πολιτικά, αφορούν τις αξίες μας, αφορούν την πολιτική τής Frontex και της ΕΕ, αλλά και την πολιτική που ακολουθεί η χώρα μας τα τελευταία τέσσερα χρόνια.