Πλεόνασμα επί 15 έτη για να μειώσει η Ελλάδα το χρέος της πανδημίας

Επειτα από την περίοδο του δημοσιονομικού… whatever it takes, οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα αρχίσουν να επαναφέρουν την πολιτική τους στην κανονικότητα, εστιάζοντας στη μείωση του χρέους που προκάλεσε η πανδημία, όπως σημειώνει η Societe Generale. Αυτό αποτελεί ωστόσο ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα για χώρες όπως η Ελλάδα, καθώς «απαιτεί» την καταγραφή συνεχών πρωτογενών πλεονασμάτων σε ορίζοντα 15ετίας, ενώ οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης δεν αρκούν για να καλύψουν τις αρνητικές επιπτώσεις της COVID-19 στα δημοσιονομικά.

Πιο αναλυτικά, όπως επισημαίνει η γαλλική τράπεζα, η επικύρωση του Ταμείου Ανάκαμψης και η αναστολή των δημοσιονομικών κανόνων έως τα τέλη του 2022 αποτελούν δύο καλά νέα για την Ευρωζώνη. Ωστόσο «αποκρύπτουν τη σκληρή πραγματικότητα», τονίζει. Ακόμη και περιλαμβανομένων των επιχορηγήσεων του Ταμείου, οι χώρες της Ευρωζώνης σχεδιάζουν να αντιστρέψουν γρήγορα τις εποικοδομητικές πολιτικές τους, ξεκινώντας από το 2022. Όπως έδειξαν οι προβλέψεις της Κομισιόν και τα προγράμματα σταθερότητας των κυβερνήσεων, με το τέλος της πανδημίας η ομαλοποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής μπαίνει στο τραπέζι, πράγμα που συνεπάγεται σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή από το 2022 και μετά.

Παρά την ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας το 2021, τα ελλείμματα στις περισσότερες χώρες θα είναι το ίδιο υψηλά όπως το 2020 ή και υψηλότερα. Ωστόσο, στη συνέχεια η κατάσταση θα αλλάξει δραματικά, με τις περισσότερες χώρες να σημειώνουν δραστικές μειώσεις ελλειμμάτων το 2022 και τις κυβερνήσεις να εστιάζουν στη μείωση του χρέους και τη βιωσιμότητά του.

Ορισμένες χώρες (Ιταλία, Ελλάδα και σε μικρότερο βαθμό η Ισπανία) στοχεύουν σαφώς στη μεγιστοποίηση των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης χρησιμοποιώντας τα περισσότερα από τα διαθέσιμα ποσά δανείων, ενισχύοντας έτσι την αύξηση του ΑΕΠ. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, η μείωση του χρέους της COVID-19 θα προέλθει από τη δημοσιονομική προσαρμογή. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της γαλλικής τράπεζας, και υποθέτοντας ότι η Ελλάδα επιστρέφει στα προ COVID επίπεδα ονομαστικής ανάπτυξης, θα πρέπει να «τρέξει» πρωτογενή πλεονάσματα 2% έως το 2035 για να φέρει τον δείκτη χρέους στα προ πανδημίας επίπεδα. 
Το πιο σημαντικό είναι, όπως επισημαίνει, ότι οι επιχορηγήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης δεν θα είναι αρκετές για την αντιστάθμιση αυτής της δημοσιονομικής λιτότητας. Εκτός από λίγες εξαιρέσεις χωρών, το σωρευτικό ποσό της προγραμματισμένης δημοσιονομικής εξυγίανσης για το 2022-24 θα επισκιάσει το ποσό των επιδοτήσεων που αναμένεται να εκταμιευθούν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ειδικά σε ό,τι αφορά την Ελλάδα και την Ιταλία. Με λίγα λόγια, οι αγορές πρέπει να προετοιμαστούν για ένα πολύ λιγότερο ευνοϊκό μείγμα πολιτικής από το 2022 και μετά.