Πιερρακάκης: Με το ψηφιακό σύστημα μπορούμε να βρούμε τις ψευδείς δηλώσεις Covid

Για τις δυνατότητες του ψηφιακού συστήματος ώστε να εντοπίζει όσους εκδίδουν πλαστά πιστοποιητικά εμβολιασμού μιλά για πρώτη φορά στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης.

Οπως αναφέρει, «μπορούμε να ξέρουμε με ακρίβεια δευτερολέπτου πότε έγινε μια καταχώριση, από ποιον υγειονομικό και να εξακριβώσουμε για ποιον ΑΜΚΑ έγινε ψευδώς καταχώριση εμβολιασμού ή νόσησης. Το σύστημα μας δίνει τη δυνατότητα να ανακαλέσουμε οποιοδήποτε πιστοποιητικό έχει εκδοθεί κατόπιν ψευδούς βεβαίωσης ότι διενεργήθηκε εμβολιασμός ή τεστ».

Παράλληλα, προαναγγέλλει κίνητρα για τον εμβολιασμό μαθητών ηλικίας 12-17 ετών και σημειώνει ότι με την εφαρμογή της υποχρεωτικότητας το ποσοστό των εμβολιασμένων υγειονομικών, συμπεριλαμβανομένων των ραντεβού που έχουν προγραμματιστεί, αγγίζει το 90%.

Σε ό,τι αφορά την ψηφιοποίηση του κράτους, ανακοινώνει τον ριζικό ανασχεδιασμό των ΚΕΠ και αποκαλύπτει τις σκέψεις του επιτελείου του για τη χρήση της πλατφόρμας των εμβολίων για τη μετα-Covid εποχή εστιάζοντας στην προσωποποιημένη ενημέρωση κάθε πολίτη για τη διενέργεια εξετάσεων, όπως για παράδειγμα για προστάτη ή Test Pap.

 Η εμβολιαστική εκστρατεία διανύει πλέον τον 9ο μήνα και από το καλοκαίρι και μετά καταγράφεται μια κάμψη. Η κυβέρνηση μιλά για ώθηση στον προγραμματισμό νέων ραντεβού μετά την εφαρμογή της υποχρεωτικότητας. Τι δείχνουν τα νούμερα που έχετε στη διάθεσή σας;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Η κάμψη που καταγράφηκε το καλοκαίρι ήταν απολύτως αναμενόμενη. Η Ελλάδα άνοιξε τον εμβολιασμό για το σύνολο του ενήλικου πληθυσμού πολύ νωρίτερα από άλλες χώρες, δίνοντας τη δυνατότητα σε όλους να εμβολιαστούν πριν από τον Αύγουστο.

Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε ό,τι πρέπει ώστε να διευρύνουμε και να ενισχύσουμε το τείχος προστασίας απέναντι στην πανδημία. Ενάμιση χρόνο τώρα, έχουμε μάθει να χρησιμοποιούμε τα εργαλεία που έχουμε στα χέρια μας απέναντι στην πανδημία, όπου και όταν πρέπει. Και βλέπουμε ότι η επιλογή να εφαρμόσουμε την υποχρεωτικότητα στους υγειονομικούς αμέσως μετά το καλοκαίρι αποδίδει τα αναμενόμενα. Συγκεκριμένα, ενώ οι πλήρως εμβολιασμένοι υγειονομικοί αντιστοιχούν στο 82% του συνολικού πληθυσμού τους, προσθέτοντας όσους έχουν κάνει ή έχουν προγραμματίσει να κάνουν την πρώτη δόση φτάνουμε περίπου στο 90% αυτήν τη στιγμή.

 Κύριε υπουργέ, τις τελευταίες ημέρες πληθαίνουν οι αποκαλύψεις για ψευδή πιστοποιητικά εμβολιασμού και νόσησης. Με ποιον τρόπο το σύστημα που έχετε φτιάξει μπορεί να εντοπίσει τους πολίτες που τα έχουν εκδώσει; Πώς μπορούν να ενισχυθούν οι δικλίδες ασφαλείας;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Το ζήτημα που έχει ανακύψει τις τελευταίες ημέρες αφορά ψευδείς δηλώσεις διενέργειας εμβολιασμών. Με απλά λόγια, ένας χειριστής του συστήματος (δηλαδή ο υγειονομικός που χειρίζεται το τερματικό σε κάθε εμβολιαστική γραμμή) δηλώνει ψευδώς ότι εμβολίασε έναν πολίτη, ενώ στην πραγματικότητα αυτό δεν συνέβη ποτέ. Το πρόβλημα βρίσκεται στην ανθρώπινη παρέμβαση και όχι στο σύστημα.

Το ψηφιακό σύστημα αποτελεί το ίδιο μια σημαντική δικλίδα ασφαλείας και διαφάνειας. Μέσω αυτού, όσοι προσπαθούν να ξεγελάσουν τους ελεγκτικούς μηχανισμούς εις βάρος της δημόσιας Υγείας θα εντοπιστούν, θα αποδειχθεί η πράξη τους και θα τιμωρηθούν από τις αρμόδιες Αρχές. Στο ψηφιακό σύστημα, το «ίχνος» του χειριστή είναι ευδιάκριτο. Μπορούμε να ξέρουμε με ακρίβεια δευτερολέπτου πότε έγινε μια καταχώριση, από ποιον υγειονομικό και να εξακριβώσουμε για ποιον ΑΜΚΑ έγινε ψευδώς καταχώριση εμβολιασμού ή νόσησης. Το σύστημα μας δίνει τη δυνατότητα να ανακαλέσουμε οποιοδήποτε πιστοποιητικό έχει εκδοθεί κατόπιν ψευδούς βεβαίωσης ότι διενεργήθηκε εμβολιασμός ή τεστ. Σε περίπτωση που δεν υπήρχε ταυτόχρονη ψηφιακή καταχώριση των διενεργηθέντων εμβολιασμών και των τεστ, η παράνομη παρέμβαση θα ήταν σαφώς πιο εύκολη, ο δε εντοπισμός της σχεδόν αδύνατος.

 Ποια θα ήταν η διαδικασία εάν το σύστημα δεν ήταν ψηφιακό;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Τότε, ο γιατρός ή ο νοσηλευτής που θα διενεργούσε τον εμβολιασμό θα βεβαίωνε σε μια κάρτα την ημερομηνία και την ώρα διενέργειας του εμβολιασμού. Οπως γίνεται εύκολα κατανοητό, αν κάποιος δήλωνε ψευδώς ότι τελέστηκε εμβολιασμός, αυτό δεν θα μπορούσε μετά να διαπιστωθεί. Αντίστοιχα, δεν θα υπήρχε η δυνατότητα τα πιστοποιητικά να «σκανάρονται» από εφαρμογή για να διαπιστωθεί η γνησιότητά τους – άρα, το φαινόμενο της παραποίησης θα ήταν πολύ μεγαλύτερο. Για τους λόγους που εξήγησα παραπάνω, η τεχνολογία είναι η δικλίδα ασφαλείας. Από την πρώτη στιγμή επισημάναμε ότι τα πιστοποιητικά εκδίδονται με απόλυτα ασφαλείς προδιαγραφές και δεν μπορούν να πλαστογραφηθούν. Με το ψηφιακό σύστημα που αξιοποιούμε, εάν ένα πιστοποιητικό (ευρωπαϊκό ή εθνικό) περιέχει οποιοδήποτε αλλοιωμένο στοιχείο (όνομα, ΑΜΚΑ, κωδικό QR), η εφαρμογή ελέγχου Covid Free GR το εντοπίζει και το χαρακτηρίζει ως άκυρο.

 Είστε έτοιμοι, αν η πανδημία ξεφύγει και πάλι, να θέσετε σε λειτουργία τους πενταψήφιους αριθμούς 13032 και 13033;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Το τεχνολογικό σκέλος τέτοιων παρεμβάσεων είναι το εύκολο κομμάτι. Αυτήν τη στιγμή η επαναφορά τους δεν είναι στο τραπέζι και πρόθεση της κυβέρνησης -και θέλω να πιστεύω όλων μας- είναι να μην επανέλθουμε σε αυτήν τη συζήτηση. Προέχει, λοιπόν, όλοι, ο καθένας από τον θεσμικό και τον ατομικό του ρόλο, να συμβάλουμε ώστε αυτό το σενάριο να παραμείνει μακρινό. Αυτό σημαίνει ενθάρρυνση των εμβολιασμών και της τήρησης των μέτρων κατά της διασποράς του κορονοϊού.

 Εχετε στα… σκαριά αυτήν την περίοδο κάποιο νέο application για κινητά ή υπηρεσία που θα είναι διαθέσιμη μέσω του gov.gr για την απλοποίηση των διαδικασιών προς όφελος των πολιτών;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Εργαζόμαστε διαρκώς πάνω σε πολλαπλά projects, κάποια εκ των οποίων είναι πλατφόρμες του gov.gr και άλλα εντάσσονται σε εφαρμογές. Η επόμενη παρέμβαση που πρόκειται να ανακοινώσουμε αφορά στον εκ βάθρων ανασχεδιασμό των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών. Σκοπός μας είναι τα ΚΕΠ να εκπληρώσουν την ιδρυτική τους αποστολή, να αποτελέσουν δηλαδή το μοναδικό φυσικό σημείο επαφής του πολίτη με το κράτος, το μόνο γκισέ όπου πρέπει να σταθεί κάποιος για να κάνει οποιαδήποτε συναλλαγή με το Δημόσιο.

Σύμφωνα με όσα θα ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες, τα ΚΕΠ θα αλλάξουν εικόνα, φιλοσοφία και λειτουργία, με έμφαση στην προσβασιμότητα όλων των πολιτών και στόχο να δημιουργήσουμε υπηρεσίες και διαδικασίες με προστιθέμενη αξία για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

 Μία από τις προτεραιότητες που έχετε θέσει είναι η ψηφιοποίηση στον τομέα της Υγείας. Το πρώτο βήμα έγινε με την πλατφόρμα των εμβολιασμών. Εχετε σκεφτεί πώς θα την αξιοποιήσετε μετά το τέλος της πανδημίας;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Η ψηφιοποίηση του τομέα της Υγείας αποτελούσε προτεραιότητά μας πριν από τον κορονοϊό. Η πανδημία επιτάχυνε την εφαρμογή πολλών πρωτοβουλιών μας, όπως η άυλη συνταγογράφηση, αλλά «γέννησε» και νέες προκλήσεις, με πιο σημαντική την πλατφόρμα των εμβολιασμών. Σχεδιάσαμε μια διαδικασία ψηφιακή από το κλείσιμο του ραντεβού μέχρι την έκδοση των πιστοποιητικών και τον έλεγχό τους. Κυρίως, όμως, προτείνοντας ραντεβού σε όσους ήταν εγγεγραμμένοι στην άυλη συνταγογράφηση, είδαμε πώς δουλεύει στην πράξη το να πηγαίνει το κράτος στον πολίτη και όχι το αντίστροφο.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ένα κράτος να «μαθαίνει» μέσα από τέτοιες διαδικασίες, να βγάζει συμπεράσματα που δεν τελειώνουν μαζί με τις έκτακτες περιστάσεις, αλλά που θα εφαρμοστούν και στη συνέχεια. Για παράδειγμα, γιατί να μην ενημερώνουμε προσωποποιημένα κάθε πολίτη ότι είναι σε ηλικία για εξέταση προστάτη ή Test Pap; Γιατί να μην ενημερώνουμε τους νέους γονείς ότι έφτασε η ώρα το παιδί τους να κάνει ένα από τα βασικά εμβόλια; Μπορούμε, οφείλουμε και σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε την τεχνογνωσία που έχουμε αποκτήσει από την αντιμετώπιση του κορονοϊού.

 Η εφαρμογή «myHealth», που αποτελεί ουσιαστικά πρόπλασμα του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας, τι ανταπόκριση είχε από τους πολίτες; Ποιο είναι το επόμενο βήμα στην παροχή ψηφιακών υπηρεσιών Υγείας;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Το «myHealth» μέσα σε περίπου έναν μήνα έχει «κατέβει» σε περισσότερες από 100.000 «έξυπνες» συσκευές. Η συγκεκριμένη εφαρμογή είναι όντως το πρώτο βήμα, το πρόπλασμα του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας. Σκοπός μας είναι να δώσουμε στον πολίτη πρόσβαση στα ιατρικά του δεδομένα και δυνατότητα να τα αξιοποιεί ώστε, σε συνεργασία με τον γιατρό του, να φροντίζει καλύτερα και αμεσότερα την υγεία του. Ξεκινήσαμε με τις ιατρικές συνταγές και τα παραπεμπτικά, ενώ άμεσα θα προσθέσουμε τις ιατρικές βεβαιώσεις και τις εξετάσεις των διαγνωστικών κέντρων.

Εκτός όμως από πρόπλασμα του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας, το «myHealth» αποτελεί το επόμενο βήμα της άυλης συνταγογράφησης, που με τη σειρά της συνιστούσε επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Αυτή η εξελικτική διαδικασία των ηλεκτρονικών συστημάτων αποτυπώνει τη φιλοσοφία μας γύρω από αυτά: Σχεδιάζοντας και υλοποιώντας αξιόπιστες και ευέλικτες λύσεις, μπορούμε κάθε φορά να προσθέτουμε σε αυτές νέα στοιχεία, βελτιώνοντάς τες και διευρύνοντας τη χρησιμότητά τους προς όφελος των πολιτών.

 Η κυβέρνηση δέχεται επικρίσεις από την αντιπολίτευση, ενώ καταγράφονται και εσωκομματικά σχόλια για τον πρόσφατο ανασχηματισμό. Τι απαντάτε;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Η καλύτερη απάντηση ενός κυβερνητικού σχήματος και του επικεφαλής του σε σχέση με αποφάσεις ως προς τη σύνθεσή του δεν είναι άλλη από το ίδιο το κυβερνητικό έργο. Με πολύ απλά λόγια, ο πρωθυπουργός έχει εδώ και δύο χρόνια θεμελιώσει την αντίληψη ότι έχει ένα πολύ σαφές σχέδιο, το οποίο όλοι μας συλλογικά υλοποιούμε προς όφελος της χώρας και των πολιτών. Στις νέες προκλήσεις που προκύπτουν το κυβερνητικό σχήμα αναπροσαρμόζεται με αλλαγές δομών και προσώπων. Η «πυξίδα» μας δείχνει πάντα τις λύσεις στις μεγάλες εκκρεμότητες της χώρας. Και ο πρωθυπουργός γνωρίζει καλά και σε βάθος το πώς ακριβώς θα πρέπει να τις προσεγγίσουμε.

Επειτα από δύο χρόνια στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, αισθάνεστε λιγότερο τεχνοκράτης και περισσότερο πολιτικός; Και τι σημαίνει αυτό για τη στιγμή που θα προκηρυχθούν εκλογές; Θα ενδυθείτε το κοστούμι του τεχνοκράτη ή θα διεκδικήσετε τον σταυρό;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Νομίζω ότι η αντίθεση πολιτικού και τεχνοκράτη ανήκει στην «παλιά γεωγραφία» της δημόσιας σφαίρας. Υπάρχουν πολιτικοί με άρτια γνώση του αντικειμένου τους και τεχνοκράτες που εκ των πραγμάτων ασκούν πολιτική από τη θέση που επιλέγονται. Συνεπώς, νομίζω ότι οι δύο όροι είναι περισσότερο συμπληρωματικοί, παρά αλληλοαναιρούμενοι. Σε προσωπικό επίπεδο, παραμένω απόλυτα προσηλωμένος στην εντολή που έχω λάβει από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και της οικονομίας, εντολή που αποτελεί μέρος του προεκλογικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας και, άρα, κομμάτι της εντολής των Ελλήνων πολιτών.

Το ποσοστό των εμβολιασμένων μαθητών είναι προς το παρόν χαμηλό, γύρω στο 13%. Εν όψει της νέας σχολικής χρονιάς, που ξεκινά αύριο, βλέπετε κινητικότητα στα ραντεβού παιδιών ηλικίας 12-17 ετών;

Κυριάκος Πιερρακάκης: Τις τελευταίες εβδομάδες, περίπου τα μισά νέα ραντεβού αφορούν σε νέους κάτω των 29 ετών, ενώ δεν είναι καθόλου αμελητέα η κινητικότητα ειδικά στις ηλικίες 15-17. Διακρίνουμε μεγάλα περιθώρια σημαντικής αύξησης. Ακολουθώντας πάντα τις οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, εξετάζουμε την εφαρμογή στοχευμένων στρατηγικών ανά ηλικιακή ή πληθυσμιακή ομάδα, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της. Εκτός από την υποχρεωτικότητα, τα εργαλεία στα οποία αναφέρθηκα παραπάνω περιλαμβάνουν και κίνητρα σε συγκεκριμένες κατηγορίες. Για παράδειγμα, τις πρώτες δύο εβδομάδες εφαρμογής του freedom pass κλείστηκαν περίπου 100.000 ραντεβού στις ηλικίες 18-25. Ανάλογα με τις εξελίξεις, θα εξετάσουμε παρόμοιες πρωτοβουλίες και για τις ηλικίες 12-17 και, όταν υπάρχουν οριστικές αποφάσεις, θα προβούμε στις σχετικές ανακοινώσεις.