Παρέμβαση των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ στη βουλή για τη ναυαγοσωστική ετοιμότητα

Σε Ερώτηση και Αίτημα Κατάθεσης Εγγράφων προέβησαν οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, κ. Κ. Χατζηδάκη, την Υπουργό Εσωτερικών, κα Ν. Κεραμέως, τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Χρ. Στυλιανίδη και την Υπουργό Τουρισμού, κα Όλγ. Κεφαλογιάννη, για την έγκαιρη και αποτελεσματική ναυαγοσωστική κάλυψη των ακτών στους παραθαλάσσιους και νησιωτικούς Δήμους της Χώρας, ενόψει της έναρξης της θερινής περιόδου 2024.

Η εν λόγω Ερώτηση επικεντρώνεται στο κατά πόσο μπορούν να εφαρμοστούν οι νέες διατάξεις του πρόσφατου νόμου 5092/2024 για τους αιγιαλούς και στην επιτακτικότητα έγκαιρης έκδοσης Υπουργικής Απόφασης χρηματοδότησης των Δήμων για την άσκηση της αρμοδιότητάς τους βάσει των άνω διατάξεων. Επιπρόσθετα, ερωτήματα προκύπτουν και με το τί όφειλε να έχει υλοποιήσει η Κυβέρνηση για να μην έχουμε τα ίδια εμπόδια και αυτό το καλοκαίρι, καθώς επίσης και με την ίδια τη λειτουργία της διυπουργικής Ομάδας Εργασίας που συγκροτήθηκε το 2022.

Μεταξύ άλλων οι διατάξεις του ν. 5092/2024 ορίζουν πως οι Δήμοι θα πρέπει να μεριμνήσουν «για την έγκαιρη πρόσληψη ναυαγοσωστών, πριν από την 31η Μαρτίου εκάστου έτους, τη διάθεση του κατάλληλου εξοπλισμού, την τοποθέτηση κατάλληλων παρατηρητηρίων ναυαγοσωστών και γενικώς για τη λήψη μέτρων προστασίας και ασφάλειας των λουομένων, των εργαζομένων και όσων γενικά κινούνται στους χώρους αυτούς». Βρισκόμενοι μόλις δέκα μέρες πριν την εκπνοή της ως άνω διορίας και ελλείψει μίας Υπουργικής Απόφασης που θα διευθετεί το ζήτημα της χρηματοδότησης των Δήμων, αποδεικνύεται για άλλη μία φορά η προχειρότητα του Κεντρικού Κράτους. Στο πλαίσιο αυτό καταδεικνύεται επίσης και το μείζον αυτοδιοικητικό ζήτημα της έλλειψης αντίστοιχων οικονομικών πόρων των Δήμων για να καλύψουν το κόστος άσκησης της αρμοδιότητάς τους, κατ’ εφαρμογή των προδιαγραφών ναυαγοσωστικής κάλυψης που έχουν οριστεί στο π.δ. 71/2020. Αξίζει να σημειωθεί πως ο πολλαπλασιασμός του κόστους της αρμοδιότητας των Δήμων δεν έχει συνοδευτεί μέχρι τώρα από αύξηση των αντίστοιχων πόρων. Μάλιστα, σύμφωνα με την Απόφασης της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Ε.) της 9ης Μαρτίου 2022, «η εκτίμηση της εξέλιξης του κόστους της αρμοδιότητας ήταν: 2,5 εκατομμύρια πριν το π.δ. 31/2018, 8 εκατομμύρια με το π.δ. 31/2018, 21 εκατομμύρια με το π.δ. 71/2020».

Μέσα από μακροχρόνιες διαπαραταξιακές διεκδικήσεις και διαπραγματεύσεις της Κ.Ε.Δ.Ε. με τα συναρμόδια Υπουργεία, που είχαν ξεκινήσει ήδη από το 2018, οι Αιρετοί της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατάφεραν να εκδοθούν ορισμένες Υπουργικές Αποφάσεις πρόσθετης (δηλαδή επιπλέον των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων – Κ.Α.Π.) χρηματοδότησης προς τους Δήμους. Παρά ταύτα, τα ποσά που δόθηκαν φαίνεται να υπολείπονται της ανωτέρω εκτίμησης, ενώ χρονικά δίνονταν με καθυστέρηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι για το 2023, η Απόφαση επιχορήγησης από το Υπ. Εσωτερικών εκδόθηκε την 18η Μαΐου.

Περαιτέρω, ανησυχία επικρατεί και φέτος στους παραθαλάσσιους και νησιωτικούς Δήμους για το εάν θα βρεθούν μπροστά στο ίδιο “τείχος” εμποδίων που αρκετοί αντιμετώπισαν τα τελευταία χρόνια, προσπαθώντας να εφαρμόσουν το π.δ. Είναι άλλωστε κοινοβουλευτικά γνωστό ότι υπήρξαν Δήμοι που τήρησαν εγκαίρως όλες τις προβλεπόμενες θεσμικές διαδικασίες, παρά ταύτα κατέστη ανέφικτο να συμμορφωθούν στο π.δ., λόγω πρακτικής έλλειψης ναυαγοσωστών.

Τέλος, ερωτήματα γεννώνται για τη λειτουργία και το τυχόν πόρισμα στο οποίο έχει καταλήξει η «Ομάδα Εργασίας του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργείου Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Ε.) για τη διερεύνηση της ανάγκης αναθεώρησης του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη ναυαγοσωστική κάλυψη σε οργανωμένες ή μη παραλίες», η οποία συγκροτήθηκε το Νοέμβριο του 2022. 

Οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής καλούν τους αρμόδιους Υπουργούς να απαντήσουν με σαφείς απαντήσεις και χρονοδιαγράμματα στα παρακάτω:

1. Πότε θα εκδοθεί η φετινή Απόφαση του Υπ. Εσωτερικών με την οποία θα επιχορηγηθούν οι Δήμοι για την κάλυψη του κόστους ναυαγοσωστικής κάλυψης;
2. Πόσα εκατομμύρια θα δοθούν φέτος στους Δήμους για το κόστος ναυαγοσωστικής κάλυψης;
3. Έχει στείλει το Υπ. Εσωτερικών στο Υπ. Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών το αναγκαίο έγγραφο – αίτημα να αυξηθούν οι πιστώσεις τρέχοντος έτους του σχετικού κωδικού του προϋπολογισμού του; Εάν όχι, πότε προγραμματίζει να το στείλει;
4. Με τις ήδη εκδοθείσες τα προηγούμενα χρόνια Υπουργικές Αποφάσεις επιχορήγησης των Δήμων για το κόστος ναυαγοσωστικής κάλυψης, έχει καλυφθεί πλήρως το πρόσθετο ετήσιο κόστος που “φόρτωσαν στις πλάτες τους” τόσο το π.δ. 31/2018 όσο και το π.δ. 71/2020; Εάν όχι, σε τι ποσοστό καλύφθηκε και πόσα εκατομμύρια τους χρωστά ακόμα το Κεντρικό Κράτος;
5. Κατά τις σχετικές διαπραγματεύσεις Υπουργείων – Κ.Ε.Δ.Ε. από το 2018 μέχρι τώρα, πόσο εύκολη υπήρξε η επίτευξη συμφωνίας ως προς την ακριβή κοστολόγηση άσκησης της αρμοδιότητας ανά  Δήμο και πανελλαδικά;
6. Εάν η επίτευξη συμφωνίας κοστολόγησης υπήρξε δυσχερής, δυσεπίλυτη και χρονοβόρα σε επίπεδο θεσμικών φορέων, πως θα επιτευχθεί η επίτευξη συμφωνίας σε επίπεδο κάθε Δήμου – κάθε παραχωρησιούχου για τον συμψηφισμό των σχετικών δαπανών του ιδιώτη;
7. Σε τι ποσοστό παραλιών που το 2023 διαχειρίστηκαν οι Δήμοι, εφαρμόστηκαν πλήρως οι ναυαγοσωστικές υποχρεώσεις του π.δ.; 
8. Σε τι ποσοστό παραλιών που το 2023 διαχειρίστηκε η ΕΤΑΔ, εφαρμόστηκαν πλήρως οι ναυαγοσωστικές υποχρεώσεις του π.δ.; 
9. Πως είναι εφικτό για το 2024, ενώ ήδη βρισκόμαστε στα μέσα Μαρτίου, οι Δήμοι να εφαρμόσουν την υποχρέωση της περ.δ’ του αρ.14 του νέου ν.5092/2024 για «έγκαιρη πρόσληψη ναυαγοσωστών, πριν από την 31η Μαρτίου», όταν δεν έχουν λάβει τους αναγκαίους πόρους και όταν σύμφωνα με την παρ.6 του αρ.23 του ίδιου νόμου η Υπουργική Απόφαση με την οποία «επισημαίνονται οι αιγιαλοί και παραλίες, ως προς τις οποίες υπάρχει υποχρέωση παρουσίας ναυαγοσώστη σύμφωνα με το π.δ. 71/2020» εκδίδεται μέχρι την 31η Μαρτίου 2024;
10. Σε πόσους Δήμους το 2023 δεν επετεύχθη, παρά την εμπρόθεσμη εκτέλεση όλων των προβλεπόμενων διαδικασιών, η ανεύρεση του αναγκαίου αριθμού ναυαγοσωστών; 
11. Ποιες δράσεις έχει αναλάβει η Κυβέρνηση, ώστε το φετινό καλοκαίρι να μην επαναληφθούν φαινόμενα πρακτικής έλλειψης ναυαγοσωστών και να μην αποβούν πάλι άγονες σχετικές διαδικασίες των Δήμων; 
12. Όσον αφορά την άσκηση ναυαγοσωστικών αρμοδιοτήτων από τους παραχωρησιούχους, προτίθεστε να εκδώσετε την Κοινή Απόφαση του Υπ. Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών και του Υπ. Εσωτερικών του β’ εδαφίου της παρ.7 του άρθρου 22 του ν.5092/2024 και, εάν ναι, μέχρι πότε αυτή θα έχει εκδοθεί;
13. Πως συνάδει με την προστασία του δημοσίου συμφέροντος η κάλυψη -δια συμψηφισμού- από τους Δήμους (ήτοι από τα χρήματα όλων των πολιτών) δαπανών που θα κάνουν ιδιώτες εκτός δημόσιου λογιστικού και χωρίς να τηρούν κανέναν από τους διαφανείς διαγωνιστικούς κανόνες αναθέσεων και προμηθειών που ισχύουν για τους Φορείς Γενικής Κυβέρνησης; 
14. Πόσες φορές συνεδρίασε από το Νοέμβριο του 2022 μέχρι σήμερα η ανωτέρω Ομάδα Εργασίας Υπουργείου Εσωτερικών – Υπουργείου Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής – Κ.Ε.Δ.Ε.;
15. Οι διατάξεις περί ναυαγοσωστικής κάλυψης που ψηφίστηκαν εντός του ν.5092/2024 έχουν κάποια σχέση με τις εργασίες της Ομάδας Εργασίας; Ετέθησαν υπόψη των μελών της πριν κατατεθούν στη Βουλή;
16. Μετά την έναρξη ισχύος του ν.5092/2024, με ποιους Φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του τουρισμού και της εστίασης έχετε διαβουλευτεί και ποια είναι η γνώμη εκάστου για την άσκηση των ναυαγοσωστικών αρμοδιοτήτων και για τη σαφήνεια και εφαρμοσιμότητα του νέου θεσμικού πλαισίου;

και παρακαλούνται οι κ.κ. Υπουργοί όπως καταθέσουν:

Tα πλήρη πρακτικά όλων των συνεδριάσεων της προμνησθείσας Ομάδας Εργασίας «για τη διερεύνηση της ανάγκης αναθεώρησης του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη ναυαγοσωστική κάλυψη σε οργανωμένες ή μη παραλίες» από τη συγκρότησή της μέχρι και σήμερα, καθώς και το πόρισμα που ενδεχομένως αυτή παρέδωσε.

Φωτογραφία από Daniel Wheeler via pexels