ΕΛΛAΔΑ
«Ο ελληνικός αμπελώνας επιφυλάσσει πολλές ακόμα εκπλήξεις»
Τί αναφέρει η διευθύντρια της ένωσης «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος», Αλεξάνδρα Ανθίδου
Τη βεβαιότητα ότι «ο ελληνικός αμπελώνας επιφυλάσσει πολλές ακόμα εκπλήξεις», δεδομένου ιδίως ότι η Ελλάδα διαθέτει πλούτο γηγενών ποικιλιών, πολλές από τις οποίες δεν έχουν ακόμα «ανακαλυφθεί», εκφράζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η διευθύντρια της ένωσης «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος», Αλεξάνδρα Ανθίδου. «Είμαστε μια σταγόνα στον ωκεανό του διεθνούς αμπελώνα, αλλά πραγματικά μια αξιοσημείωτη σταγόνα» λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει ότι η Ελλάδα, που είναι ακόμα «νεαρή» στη σύγχρονη αμπελουργία και οινοποιία, εξελίσσεται εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια. Ποικιλίες όπως το Ασύρτικο και το Ξινόμαυρο «δίνουν» κρασιά «που μπορούν να συγκινήσουν» κι έχουν όλα τα χαρακτηριστικά που χρειάζονται για να κερδίσουν το διεθνές καταναλωτικό κοινό και να διαπρέψουν, λέει και προσθέτει πως «απίστευτη δυναμική» έχουν επίσης οι ποικιλίες Μοσχοφίλερο, Αγιωργίτικο, Μαλαγουζιά και Μαυροδάφνη. «Προσωπική μου ευχή είναι να δω το Λημνιό να διαπρέπει. Πρόκειται για μια από τις αρχαιότερες ποικιλίες στον κόσμο, με δυνατό storytelling» προσθέτει.
Ωστόσο, ακόμα και σήμερα, το κοινό του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό αποτελείται περισσότερο από Έλληνες. «Αν κι αυτό αλλάζει σταδιακά, δεν μπορούμε να πούμε πως έχουμε φτάσει στο σημείο ένας Νεοϋορκέζος ή Βερολινέζος να επιλέγει εύκολα ειδικά ελληνικό κρασί από τη γκάμα του διεθνούς αμπελώνα. Χρειάζεται ακόμη δουλειά, χρειάζεται να πιστέψουμε πραγματικά ότι κρατάμε στα χέρια μας ένα σπουδαίο προϊόν» υπογραμμίζει η διευθύντρια της Ένωσης, η οποία αριθμεί περίπου 35 μέλη και απόψε εγκαινιάζει στη Θεσσαλονίκη, στη συμβολή των οδών Ολυμπίου Διαμαντή και Πολυτεχνείου, το «The Wine Hub», ένα «σπίτι» για το βορειοελλαδικό κρασί.
Όταν ο τουρίστας που έχει ήδη επισκεφτεί την Ελλάδα, δεν γνωρίζει ότι η χώρα παράγει κρασί
Πώς λοιπόν μπορούμε να φτάσουμε στο σημείο οι «μπον βιβέρ» στις μητροπόλεις του κόσμου να επιλέγουν ελληνικά κρασιά; «Η πρόοδός μας στις αγορές του εξωτερικού ξεκινά από την ελληνική αγορά. Εδώ θα πρωτοδοκιμάσει ο επισκέπτης το κρασί μας. Εδώ θα το αγαπήσει και θα το συνυφάσει με τις ομορφιές και νοστιμιές του τόπου, ώστε να το αναζητήσει στην πατρίδα του. Αναρωτιέμαι πώς γίνεται εκατομμύρια τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα, όταν τους ρωτήσεις αργότερα για το ελληνικό κρασί, να απαντούν "παράγει η Ελλάδα κρασί"; Αυτό σημαίνει πως κάτι δεν έγινε σωστά. Γιατί, όταν γίνεται σωστά, ο επισκέπτης γίνεται πρεσβευτής μας, για πάντα "Greek wine lover"» σημειώνει.
Τι χρειάζεται λοιπόν να γίνει; «Σε εστιατόρια, ταβέρνες, ξενοδοχεία -κι όχι μόνο στις τουριστικές περιοχές- πρέπει να υπάρχει εμφιαλωμένο επώνυμο κρασί που να σερβίρεται σωστά, στην πρέπουσα θερμοκρασία και σε κολωνάτα ποτήρια. Το κρασί να μην αποτελεί το εύκολο χρήμα για τους ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων αυτών, δηλαδή να ζητούν 60-70 ευρώ για μια φιάλη που αγοράζουν 10. Στις διαφημιστικές καμπάνιες να μην προωθούμε την εικόνα του "χύμα" με το καρτούτσο και το χαμηλό ποτήρι, που χρησιμεύει ενίοτε για να τοποθετούνται οδοντογλυφίδες. Σε επιχειρήσεις που βρίσκονται σε οινοπαραγωγές περιοχές ο επισκέπτης να βρίσκει κρασί από τα γύρω οινοποιεία. Επίσης, να μην αφήνουμε τις διάφορες -εφήμερες ίσως- τάσεις, όπως είναι σήμερα τα λεγόμενα "φυσικά κρασιά", να καταλαμβάνουν τις λίστες κρασιού στην εστίαση, σε βάρος ετικετών, που αποτελούν σημεία αναφοράς για το ελληνικό κρασί» εξηγεί. Συμπληρώνει πως δεν είναι τυχαίο ότι όταν η ένωση «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος» προσκαλεί οινοχόους, δημοσιογράφους οίνου, εστιάτορες ή διακινητές κρασιού, φροντίζει πέρα από τη γευσιγνωσία και τον συνδυασμό κρασιών με την ελληνική γαστρονομία, να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες χάρη στις οποίες θα «νιώσουν» την Ελλάδα. «Δεν παραλείπουμε να δουν κάποιον αρχαιολογικό χώρο και ν' ακούσουν έναν επαγγελματία ξεναγό για τη μοναδική σε όλο τον κόσμο ιστορία μας, ώστε να αποκτήσουν όσο το δυνατόν ολοκληρωμένη εικόνα από τον τόπο μας» συμπληρώνει.
Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ελληνικού -και ειδικά του βορειοελλαδικού- κρασιού, που «χτίζουν» τον χαρακτήρα του; «Το οικοσύστημα και ο άνθρωπος. Το φυσικό περιβάλλον, το έδαφος και το κλίμα γενικότερα, καθώς και ο ανθρώπινος παράγων, η κουλτούρα, η ποιότητα των ανθρώπων στη Βόρεια Ελλάδα, το σθένος, η καρδιά, η ζεστασιά. Όταν κρατώ ένα ποτήρι κρασί στο χέρι μου, αυτή είναι η εικόνα που βλέπω μπροστά μου. Όλα αυτά συνυπάρχουν στο κρασί, βρίσκονται εκεί. Γι' αυτό άλλωστε είναι σημαντικός ο οινοτουρισμός. Να επισκεφθούμε τους τόπους που δημιουργείται το κρασί. Να δούμε τα αμπέλια, να μάθουμε για τη διαδικασία που περνά, ώσπου να φτάσει στη φιάλη. Να γνωρίσουμε τον δημιουργό του» λέει, υπενθυμίζοντας ότι μόνο το 2019 τα οινοποιεία-μέλη της Ένωσης υποδέχτηκαν περίπου 100.000 οινοτουρίστες, ενώ η τάση είναι ανοδική φέτος.
Μια φιάλη «Chateau Porto Carras», ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου και ο Γιάννης Καρράς
Για την Αλεξάνδρα Ανθίδου, η αγάπη για το κρασί είχε ως αφετηρία τον ...μαγνητισμό που άσκησε ξαφνικά πάνω της μια φιάλη και θεμελιώθηκε μέσα από συζητήσεις με τους Βαγγέλη Γεροβασιλείου και Γιάννη Καρρά. «Θυμάμαι ακόμη τη στιγμή που για πρώτη φορά κοίταξα έτσι, στα ίσια, την πρώτη φιάλη κρασιού που κυριολεκτικά με μαγνήτισε. Ήταν Νοέμβριος του 1987, μόλις είχα ξεκινήσει να εργάζομαι στο τουριστικό συγκρότημα Πόρτο Καρράς και η φιάλη ήταν το "Chateau Porto Carras". Επρόκειτο για ένα μπορντολέζικο μπλεντ, που δημιουργήθηκε από έναν αμπελώνα- πρότυπο, μοναδικό τότε για τα ελληνικά δεδομένα, με οινολόγο τον Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Εκείνος ήταν που μου πρωτομίλησε για το κρασί, μαζί με τον ιδιοκτήτη του Πόρτο Καρράς, Γιάννη Καρρά, που ήμουν συνεργάτης του. Και οι δυο μού μετέδωσαν το πάθος τους για το κρασί, κάτι που εκείνα τα χρόνια φάνταζε εξωπραγματικό. Η συνέχεια είναι ιστορία. Ως εργαζόμενη στο Πόρτο Καρράς είχα την ευκαιρία να επισκέπτομαι τον αμπελώνα του, το οινοποιείο και φυσικά να δοκιμάζω τα κρασιά. Αργότερα έκανα ένα μικρό πέρασμα από την οινοποιία Μπουτάρη και στη συνέχεια, το 2001, βρέθηκα στην ένωση Οινοποιών Βορείου Ελλάδος, ν' αναλάβω το δίκτυο των "Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος"» διηγείται.
Όπως λέει, μέσα από το κρασί είδε πράγματα που ίσως δεν θα τα γνώριζε διαφορετικά. «Είδα τον αμπελώνα, τις ποικιλίες, την ίδια τη γη με άλλη ματιά, τους αμπελουργούς και τους οινοποιούς, γνώρισα ανθρώπους, ανοίξαμε και δοκιμάσαμε μαζί κρασιά πολλά, κάναμε τσιμπούσια, είπαμε ιστορίες, γελάσαμε, γιορτάσαμε. Με πιάνει δέος όταν τριγυρνώ στα οινοποιεία, ειδικά στους χώρους παλαίωσης των βαρελιών, με τη μυρωδιά της δρυός, και σκέφτομαι πως μέσα στα βαρέλια "μεγαλώνουν" κρασιά, που αύριο- μεθαύριο θα γίνουν ένα με τη ζωή πολλών από εμάς, σε τραπέζια, χαρές και λύπες» σημειώνει.
'Οταν οι οινοποιοί «χτυπούν» δίχως όρια ο ένας το κρασί του άλλου ...για καλό σκοπό
Ποια είναι η πιο εκπληκτική ιστορία που στα χρόνια που ασχολείται με το κρασί; «Την πιο εκπληκτική ιστορία την έζησα στην καραντίνα, Χριστούγεννα του 2020, όταν στην ένωση πραγματοποιήσαμε διαδικτυακά πλειστηριασμό κρασιών για φιλανθρωπικό σκοπό. Η ιδέα, η όλη διοργάνωση και εν τέλει η υλοποίηση με κεντρικά πρόσωπα τον "master of wine" Κωνσταντίνο Λαζαράκη και τον πρόεδρο της ένωσης, Στέλλιο Μπουτάρη, ήταν κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Ήταν συγκλονιστικό να βλέπεις στην οθόνη εκατοντάδες ανθρώπους να συμμετέχουν και ακόμη πιο συγκλονιστικό, οι ίδιοι οι οινοποιοί από όλη την Ελλάδα, να "χτυπούν" δίχως όριο ο ένας τα κρασιά του άλλου, ώστε στο τέλος να συμπληρωθεί ένα απρόσμενα σημαντικό ποσό για παιδιά με ειδικές ανάγκες» λέει. Φυσικά, αυτή η ιστορία δεν είναι η μόνη: «Δουλειά μου είναι να σκαρφίζομαι και να υλοποιώ δράσεις που προβάλουν το κρασί και συμβάλλουν στο χτίσιμο της οινικής κουλτούρας. Όλες οι εκδηλώσεις γευσιγνωσίας "ΒορΟινά" που διοργανώνουμε στην Ένωση, κυρίως τα ΒορΟινά των Χριστουγέννων, οι "Ανοιχτές Πόρτες" και Παγκόσμια Ημέρα Οινοτουρισμού και βεβαίως η Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου, είναι σίγουρα παιδιά μου που λατρεύω. Αναμφισβήτητα πίσω από όλα αυτά κρύβονται απίστευτες ιστορίες». Ως προς το «The Wine Club», η Αλεξάνδρα Ανθίδου επισημαίνει ότι στόχος είναι ν' αποτελέσει σημείο αναφοράς για το κρασί σε Θεσσαλονίκη και Βόρεια Ελλάδα. «Αρχικός ρόλος του είναι να παρέχει πληροφορίες για τα επισκέψιμα οινοποιεία στο οινοτουριστικό δίκτυο "Δρόμοι του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος" και ακόμη να είναι το σημείο όπου υποδεχόμαστε φίλους του κρασιού για θεματικές οινογευσίες. Να μπορούμε να δοκιμάζουμε μαζί τον πλούτο ποικιλιών, ελληνικών και διεθνών, στον βορειοελλαδίτικο αμπελώνα, αλλά και να τον συνδυάζουμε με νοστιμιές, με μουσικά και λογοτεχνικά ακούσματα, και πολλά ακόμη» καταλήγει.