"Η πανδημία δεν θα τελειώσει μόλις ξεκινήσει ο εμβολιασμός"

«Να μην δημιουργήσουμε την αίσθηση ότι με το που θα ξεκινήσει ο εμβολιασμός στην Ελλάδα θα τελειώσουμε με την πανδημία» προειδοποιεί μέσω του in.gr ο  Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Δημόπουλος και Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής, αναλύοντας ταυτόχρονα όλα τα δεδομένα που υπάρχουν για το εμβόλιο αλλά και την «ανοσία της αγέλης».

Ο Καθηγητής Αιματολογίας – Ογκολογίας αναφερόμενος στην προοπτική  εμβολιασμού των Ελλήνων και στο σταδιακό «χτίσιμο» της ανοσίας της αγέλης, τοποθετείται  στο θέμα της αποτελεσματικότητας των τριών – τουλάχιστον –  εμβολίων που αναμένεται να λάβουν έγκριση το προσεχές διάστημα και μιλά για  τη στρατηγική της χώρας και την προσπάθεια που γίνεται για ανάσχεση της  πανδημίας.

«Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 49 εμβόλια σε διαφορετικές φάσεις κλινικών μελετών. Από τη φάση 1 έως τη φάση 3» τονίζει ξεκαθαρίζοντας ότι μόνο εάν υπάρχει μία αξιόπιστη μελέτη με μεγάλο αριθμό ατόμων μπορείς να είσαι σίγουρος για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. 

Τα εμβόλια δεν θα έχουν αποτελεσματικότητα 100%

Μιλώντας για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, ο κ. Δημόπουλος ξεκαθαρίζει πως «δεν αναμένεται να είναι αποτελεσματικά 100%».

Το όριο, εξηγεί, για να δοθεί άδεια από τον αρμόδιο φορέα είναι η αποτελεσματικότητά του να ξεπερνά το 50%, δηλαδή, τουλάχιστον οι μισοί από όσους κάνουν το εμβόλιο να αποφεύγουν τη μόλυνση. 

Πώς θα πετύχουμε την ανοσία της αγέλης

Με τις συζητήσεις στην Ελλάδα να φουντώνουν σχετικά με το χρονοδιάγραμμα εμβολιασμού του πληθυσμού αλλά και την προτεραιότητα που θα υπάρχει στις ευπαθείς ομάδες, ανοίγει αναπόφευκτα η συζήτηση  για την επόμενη ημέρα και το πότε θα μπορέσουμε να πετύχουμε την ανοσία της αγέλης ώστε να βγούμε από το «τούνελ» του κορωνοϊού.

«Για να πετύχουμε την ανοσία της αγέλης θα πρέπει να υπάρχει ανοσία σε  τέτοιο βαθμό που να εξαφανιστεί ο ιός» σημειώνει ο πρύτανης του ΕΚΠΑ για να προσθέσει: «Για να πετύχουμε ανοσία της αγέλης θα θέλαμε ιδανικά ένα εμβόλιο που να είναι αποτελεσματικό σε ποσοστό 70% και να εμβολιαστεί σταδιακά πάνω από το 70% του πληθυσμού».

Τα δεδομένα για την Ελλάδα

Ο κ. Δημόπουλος βασιζόμενος και στις πρόσφατες ανακοινώσεις του Υπουργού Υγείας για εξασφάλιση 3 εκατομμυρίων δόσεων τμηματικά – αρχής γενομένης από τον Δεκέμβριο – του εμβολίου που αναπτύσσει το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, αναφέρθηκε στην επόμενη μέρα και την στρατηγική που θα πρέπει να έχει η χώρα.

«Με τα δεδομένα που υπάρχουν θα ξεκινήσει – μόλις υπάρξει έγκριση – ο  εμβολιασμός του ελληνικού πληθυσμού και μέσα σε διάρκεια 7 μηνών θα έχει εμβολιαστεί το 1/3 περίπου των πολιτών».

Όπως λέει θα δοθεί προτεραιότητα σε όσους το επιθυμούν στις ευπαθείς ομάδες και τους ηλικιωμένους, διότι – εξηγεί – αν νοσήσουν αυτοί, έχουν μεγαλύτερους πιθανότητες να νοσήσουν βαριά.

«Με αυτόν τον τρόπο προστατεύουμε τις πιο ευάλωτες ομάδες και χτίζουμε σιγά σιγά την ανοσία της αγέλης. Θα πάρει καιρό.

Θα πρέπει, εάν το εμβόλιο έχει μία αποτελεσματικότητα 60%, πιθανά να χρειαστεί να εμβολιαστεί το 80% του πληθυσμού». 

Η «κούρσα» των εμβολίων

Αυτή τη στιγμή, τρία εμβόλια – ένα από την Αγγλία και δύο από τις ΗΠΑ – είναι πιο πιθανό να εγκριθούν άμεσα και να έχουν ασφάλεια και έναν ικανοποιητικό βαθμό αποτελεσματικότητας.

«Πιθανώς στο τέλος του χρόνου να υπάρχουν τρία αποτελεσματικά εμβόλια. Έχει σημασία να εμβολιάσουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού όσο πιο γρήγορα» σημειώνει ο έγκριτος Καθηγητής και ερευνητής, φέρνοντας στο προσκήνιο και μία άλλη πτυχή του προβλήματος.

«Αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζουμε την διάρκεια προστασίας που θα προσφέρει το εμβόλιο και κάθε πότε χρειάζεται επαναληπτική δόση του εμβολίου».

«Εμβολιασμός του 70% του πληθυσμού σε 6 μήνες»

Ο Θάνος Δημόπουλος αναφέρεται στο αισιόδοξο σενάριο που θα εξασφάλιζε μία πιο γρήγορη επίτευξη της ανοσίας της αγέλης.

«Ιδανικά θα ήταν μέσα στο επόμενο εξάμηνο να εμβολιαστεί το 70% του πληθυσμού». Δεν πρόκειται όμως για μία εύκολη υπόθεση, καθώς για να επιτευχθεί αυτό  απαιτείται ο συνδυασμός διαφορετικών παραγόντων και προϋποθέσεων.

«Θα πρέπει τα εμβόλια να είναι αποτελεσματικά και να έχουμε τη δυνατότητα να εξασφαλίσουμε μεγάλες ποσότητες. Έχοντας ως δεδομένο και τη μεγάλη ζήτηση που υπάρχει παγκοσμίως, το ιδανικό θα ήταν να έχουμε περισσότερα του ενός ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια, ώστε να προμηθευτούμε ταχύτερα μεγαλύτερες ποσότητες. 

«Χρειαζόμαστε πάνω από ένα εμβόλιο. Εάν έχουμε τρία εκατομμύρια δόσεις από τέλος Δεκεμβρίου μέχρι τον Ιούνιο, για να μπορέσουμε να πετύχουμε ανοσία της αγέλης (πληθυσμιακή ανοσία) μέσα στο πρώτο εξάμηνο
του 2020 θα θέλαμε την παραλαβή και άλλου εμβολίου.

Υπάρχουν βέβαια και κάποια αρχόμενα ερευνητικά δεδομένα που αισιοδοξούν ότι και με το 30% του πληθυσμού θα μπορούσε να επιτευχθεί ικανοποιητική ανοσία, αλλά αυτό είναι ένα θέμα που θα ξεκαθαριστεί μετά τις μελέτες».

Παρά το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει βεβαιότητα για το ποσοστό  αποτελεσματικότητας του εμβολίου, φαίνεται πως η επιστημονική κοινότητα που παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις αισιοδοξεί.

«Ορισμένοι έχουν μία τάση να κάνουν κριτική και να ατενίζουν το μέλλον με  απαισιοδοξία». Ακόμη και με τα τρία εκατομμύρια δόσεων – εξηγεί ο κ. Δημόπουλος – μπορεί να αποκτήσουν ανοσία τουλάχιστον τα 2 εκ. του πληθυσμού, εξέλιξη που θα έλυνε αίφνης ένα πολύ σημαντικό θέμα.