Η μετάλλαξη του ιού θέτει σε εγρήγορση τους Έλληνες ειδικούς

Σε αυξημένη εγρήγορση έχει τεθεί η επιστημονική κοινότητα για το μεταλλαγμένο στέλεχος του κορωνοϊού που έχει εντοπιστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και το οποίο εκτιμάται ότι έχει αυξήσει τη μεταδοτικότητα του ιού. Προς το παρόν το στέλεχος αυτό (VUI-202012/01) δεν έχει εντοπιστεί στη χώρα μας, χωρίς ωστόσο να θεωρείται απίθανο αυτό το ενδεχόμενο. Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες είναι καθησυχαστικοί και επισημαίνουν ότι το μεταλλαγμένο στέλεχος δεν φαίνεται να είναι σε θέση να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου.

Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για τον νέο κορωνοϊό ενημερώνεται για τη νέα μετάλλαξη από τους ιολόγους – μέλη της, προκειμένου, εφόσον κριθεί απαραίτητο, να ληφθούν μέτρα αποφυγής της μετακίνησης από και προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Σημειώνεται ότι ήδη η περίοδος καραντίνας για όσους έρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο έχει αυξηθεί από 3 σε επτά ημέρες.

Όπως εξηγεί στην «Καθημερινή» ο καθηγητής και διευθυντής του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας του ΕΚΠΑ Αθανάσιος Τσακρής, αυτό που έχει παρατηρηθεί στη Βρετανία είναι ένα στέλεχος του ιού που φέρει μία σειρά μεταλλάξεων, με την κυριότερη να εντοπίζεται στην ακίδα (Spike) του SARS-CoV-2 και πιθανολογείται ότι μπορεί να βελτιώσει την ικανότητα πρόσδεσης του ιού στον υποδοχέα ACE2 των επιθηλιακών κυττάρων του αναπνευστικού συστήματος.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, υπάρχει μία συσχέτιση της μετάλλαξης αυτής με αύξηση του αριθμού αναπαραγωγής του ιού (Rt) έως 0,4 και με αυξημένη μεταδοτικότητα έως 70%, κάτι που ωστόσο, όπως τονίζει, για να επιβεβαιωθεί θα πρέπει να αποδειχθεί με in vivo και in vitro μελέτες. «Προς το παρόν και από τις αναλύσεις που γίνονται στα εργαστήρια ερευνητικών ιδρυμάτων και στα πανεπιστημιακά εργαστήρια που συμμετέχουν στο σύστημα εργαστηριακής επιτήρησης του κορωνοϊού, δεν έχει εντοπιστεί το μεταλλαγμένο στέλεχος στη χώρα μας. Ωστόσο δεν είναι καθόλου απίθανο να το δούμε και στην Ελλάδα», τονίζει ο καθηγητής.

Επιφυλάξεις
Επιφυλακτικός σχετικά με το κατά πόσον η μετάλλαξη που καταγράφεται στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να επηρεάσει την πορεία της πανδημίας, εμφανίζεται μιλώντας στην «Κ» ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ Νίκος Σύψας. Όπως επισημαίνει, «με τα τρέχοντα στοιχεία δεν είμαι πεπεισμένος ότι είναι ένα συγκλονιστικό γεγονός» και εξηγεί, «αρχικά παρατήρησαν στη Νοτιοανατολική Αγγλία μία μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού, αφού μέσα σε έναν μήνα αυξήθηκαν από 100 ανά 100.000 πληθυσμού σε 400 ανά 100.000 πληθυσμού. Όταν άρχισαν να ερευνούν τις πιθανές αιτίες εντόπισαν το νέο στέλεχος. Βάσει μιας μικρής μελέτης, και όχι τελειωτικής, φάνηκε αυτό να σχετίζεται με αύξηση του Rt και της μεταδοτικότητας του ιού. Το ερώτημα είναι εάν σίγουρα οι δείκτες αυτοί αυξήθηκαν λόγω της μετάλλαξης ή είναι αποτέλεσμα και άλλων παραγόντων όπως η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Πάντως, τόσο ο κ. Σύψας όσο και ο κ. Τσακρής εκτιμούν ότι η εξέλιξη αυτή δεν θα έχει επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου, το οποίο έχει πολλαπλά σημεία δράσης και μπορεί να καλύψει αυτού του είδους τις μεταλλάξεις. Όμως ο εντοπισμός του μεταλλαγμένου στελέχους καταδεικνύει σε πόσο κρίσιμο σημείο βρίσκεται αυτή τη στιγμή η μάχη. Όπως τονίζει ο κ. Τσακρής, «όσο ο ιός θα βρίσκει τείχος μπροστά του τόσο περισσότερο θα προσπαθεί να το ξεπεράσει. Και για τον λόγο αυτό απαιτείται αυξημένη εγρήγορση και ακόμα πιο συστηματική επιτήρηση του γενετικού υλικού του».

Φωτογραφία: Unsplash