Σήμερα Κυριακή, 16 Ιουνίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο τιμάται η μνήμη των Αγίων Μνημονίου και Τύχωνος επισκόπων Αμαθούντος των θαυματουργών. Επίσης έχει καθιερωθεί η Γιορτή του Πατέρα.
Η πρώτη γνωστή ιστορικά περίπτωση οργανωμένου εορτασμού της Ημέρας του Πατέρα έλαβε χώρα στο Φέαρμοντ της Δυτικής Βιρτζίνια των Ηνωμένων Πολιτειών στις 5 Ιουλίου 1908. Διοργανώθηκε από την Γκρέις Γκόλντεν Κλέιτον (Grace Golden Clayton), η οποία ήθελε να γιορτάσει προς τιμήν των 210 νεκρών πατέρων που έχασαν τη ζωή τους σε ορυχείο στην αποκαλούμενη Τραγωδία του Μόνονγκα (Monongah Mining disaster) μερικούς μήνες πριν στο Μόνονγκα της Δυτικής Βιρτζίνιας, τον Δεκέμβριο του 1907. Είναι πιθανόν η Κλέιτον να επηρεάστηκε από τον πρώτο εορτασμό της ημέρας της μητέρας που έλαβε τόπο την ίδια χρονιά, λίγα μίλια μακριά. Η Κλέιτον διάλεξε την πιο κοντινή Κυριακή στα γενέθλια του προσφάτως εκλιπόντα πατέρα της για να διεξαχθεί η εορτή. Δυστυχώς, η συγκεκριμένη μέρα δεν έλαβε την απαραίτητη προσοχή, καθώς επισκιάστηκε από άλλα γεγονότα που συνέβησαν εκείνη την ημέρα στην πόλη, με αποτέλεσμα ούτε η Δυτική Βιρτζίνια να αναγνωρίσει τη συγκεκριμένη μέρα ως επίσημη εορτή, ούτε να εορταστεί ξανά. Όλη η αναγνώριση για την ημέρα του πατέρα πήγε στη Σονόρα Ντοντ (Sonora Dodd) από το Σποκέιν της πολιτείας Ουάσιγκτον. Η Ντοντ μη γνωρίζοντας τίποτα για την προηγούμενη διοργάνωση στη Βιρτζίνια και επηρεασμένη επίσης από την Ημέρα της Μητέρας διοργάνωσε από μόνη της τη γιορτή του πατέρα, δύο μόλις χρόνια αργότερα από αυτήν της Κλέιτον. Ήθελε να τιμήσει τον πατέρα της, ο οποίος υπήρξε βετεράνος του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου (1861-1865) καθώς και όλους τους υπόλοιπους βετεράνους πατέρες του συγκεκριμένου πολέμου.
Το πρώτο νομοσχέδιο που πήγε στο αμερικανικό Κογκρέσο και αφορούσε στην επισημοποίηση της Γιορτής του Πατέρα το 1913 καταψηφίστηκε λόγω φόβων περί εμπορευματοποίησης της εορτής. Το 1916 ο πρόεδρος Γούντροου Ουίλσον επισκέφτηκε το Σπόουκεν όπου έκανε ομιλία για την Ημέρα του Πατέρα, καθώς και μία αποτυχημένη απόπειρα για την επισημοποίηση της γιορτής από το Κογκρέσο. Το 1924, ο πρόεδρος Κάλβιν Κούλιτζ πρότεινε επίσημα την καθιέρωση μιας ιδιαίτερης ημερομηνίας για τον εορτασμό του πατέρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, χωρίς όμως να προβεί σε κάποια σχετική ενέργεια. Ύστερα από μερικές ακόμα αποτυχημένες προσπάθειες ανάδειξης της εορτής, το 1966 ο πρόεδρος Λίντον Τζόνσον εξέδωσε το πρώτο προεδρικό διάταγμα που τιμούσε επισήμως τους πατέρες, και καθιέρωνε την τρίτη Κυριακή του Ιουνίου ως Ημέρα του Πατέρα. Έξι χρόνια αργότερα, το 1972, ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον οριστικοποίησε τη γιορτή ως μόνιμη εθνική εορτή των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Μετά την τελική επισημοποίηση του γιορτής από τον Νίξον, και ενώ υπήρχε η εντύπωση πως η πρώτη γιορτή του πατέρα είχε διοργανωθεί το 1910 από την Ντοντ, κάποιος παρευρισκόμενος στην εκδήλωση της Κλέιτον του 1908 κατόρθωσε να αποδείξει πως η γιορτή είχε ξαναγίνει δύο χρόνια νωρίτερα.
Για να δείτε πότε εορτάζεται σε όλες τις χώρες του κόσμου μπορείτε να επισκεφθείτε τη σελίδα Father’s Day.
Στην Ευρώπη η μέρα εορτασμού διαφέρει από χώρα σε χώρα. Για παράδειγμα στην Ιταλία, Ισπανία, και Πορτογαλία, γιορτάζεται στις 19 Μαρτίου, ημέρα του Αγίου Ιωσήφ στην Καθολική εκκλησία. Στη Γερμανία γιορτάζεται την ημέρα της Αναλήψεως και αρχικά συνδεόταν με την οικογενειακή έξοδο στη φύση και τη γιορτή της μπύρας. Στην Αυστραλία γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, η οποία είναι η πρώτη Κυριακή της άνοιξης στο νότιο ημισφαίριο. Στην Ταϊβάν, η ημέρα του πατέρα δεν είναι επίσημη αργία, αλλά γιορτάζεται ευρέως στις 8 Αυγούστου, δηλαδή την όγδοη ημέρα του όγδοου μήνα. Αυτό γιατί στα κινέζικα, δημιουργείται λογοπαίγνιο με την προφορά του αριθμού 8 δύο φορές bā-bā (八八), η οποία είναι παρόμοια με τη λέξη «μπαμπάς» bà-ba (爸爸).
Τα ονόματα που γιορτάζουν σήμερα είναι τα εξής:
–Μνημόνιος
–Τύχων
–Τίχων
Ο άγιος Μνημόνιος, επίσκοπος Αμαθούντος
Υπήρξε προφανώς Κύπριος στην καταγωγή και άκμασε κατά τον 4ο αιώνα. Αυτός χειροτόνησε και τον άγιο Τύχωνα σε διάκονο της Εκκλησίας Αμαθούντος για τον ενάρετο βίο του, και ανέθεσε σ᾽ αυτόν τη διαχείρηση των πραγμάτων της επισκοπής. Ο δε ιερός Τύχων με τη διδασκαλία και νουθεσία του επέστρεφε πολλούς Ιουδαίους και ειδωλολάτρες στην αληθινή Πίστη και θεογνωσία, προσφέροντάς τους στον αγιώτατο Μνημόνιο, ο οποίος και τους καταξίωνε του αγίου Βαπτίσματος. Μετά τη μακαρία τελευτή του Μνημονίου, τον διαδέχθηκε στην προεδρία της επισκοπής ο θεοφόρος Τύχων. Ο Μνημόνιος συναριθμείται στη χορεία των Κυπρίων αγίων και από τους τοπικούς χρονογράφους, από τους οποίους φέρεται συνεορταζόμενος με τον διάδοχό του άγιο Τύχωνα στις 16 Ιουνίου.
Ο άγιος Τύχων, επίσκοπος Αμαθούντος, ο θαυματουργός
Ο περιώνυμος άγιος Τύχων καταγόταν από την Αμαθούντα της Κύπρου, άκμασε δε κατά τον 4ο αιώνα. Οι φιλόχριστοι γονείς του τον αφιέρωσαν στον Θεό, ενώ ακόμη βρισκόταν σε μικρή ηλικία. Αφού ο άγιος μελέτησε αρκετά τα ιερά γράμματα, χειροθετήθηκε από τον τότε επίσκοπο Αμαθούντος αγιώτατο Μνημόνιο αναγνώστης της Εκκλησίας. Ο πατέρας του Τύχωνα ήταν αρτοποιός, και του ανέθετε την πώληση των άρτων. Αλλ᾽ ο ευλογημένος νέος, έχοντας θερμή την πίστη και την ελπίδα του στον Θεό, διένειμε τις εισπράξεις της πωλήσεως ως ελεημοσύνη στους πτωχούς. Τούτο σαν γνώρισε ο πατέρας του, πολύ λυπήθηκε και ταράχθηκε. Ο Τύχων όμως τον καταπράυνε, και τον διαβεβαίωνε ότι δάνειζε τους άρτους στον Θεό, με τον Οποίο είχε συμφωνία ότι θα λάμβανε εκατονταπλάσια των όσων έδινε. Και αληθινά, πηγαίνοντας ο Τύχων με τον πατέρα του στην αποθήκη του σιταριού, τη βρήκαν υπερπλήρη, άνκαι προηγουμένως ήταν σχεδόν κενή!
Μετά την κοίμηση του πατέρα του, παρέμεινε ο νέος με τη θεοφιλή του μητέρα και, αφού πώλησε την περιουσία που του ανήκε, έδωσε τα χρήματα στους πτωχούς. Ο επίσκοπος Μνημόνιος, για την αρετή και δεξιότητά του σε όλα, τον χειροτόνησε κατόπιν διάκονο, καθιστώντας τον και εκκλησιέκδικο. Μετά δε την τελευτή του Μνημονίου, με την κοινή ψήφο κλήρου και λαού, χειροτονείται ο Τύχων επίσκοπος Αμαθούντος από τον τότε αρχιεπίσκοπο Κύπρου άγιο Επιφάνιο τον Μέγα.
Έκτοτε ο άγιος κατέβαλε ιδιαίτερα μεγάλους αγώνες για τον εκχριστιανισμό των κατοίκων της επαρχίας του, επιτυγχάνοντας με την αγιότητα του βίου του την επιστροφή πολλών απίστων στον Χριστό. Όμως δύο αμετανόητοι ειδωλολάτρες, Καλύκιος και Κλεοπάτρα ονομαζόμενοι, φθονώντας το ιεραποστολικό του έργο, τον συκοφάντησαν στον άρχοντα της Αμαθούντος. Κατά την θεόπνευστη ενώπιον του άρχοντα απολογία του ο Τύχων, όχι μόνο κατέρριψε πανηγυρικά τις συκοφαντίες, αλλά και τόσο λαμπρά δημηγόρησε υπέρ της ευαγγελικής αλήθειας, ώστε εφείλκυσε τον άρχοντα στην Πίστη του Χριστού, ο οποίος τον απέλυσε με τιμή και θαυμασμό, αποδιώκοντας με ύβρεις τους κατηγόρους του!
Με την καθαρότητα λοιπόν της πολιτείας του και τον ασκητικό του βίο, ο άγιος έλαβε πλούσια τη Χάρη των θαυμάτων: Δίωκε δαιμόνια και θεράπευε πάθη ανίατα ψυχών και σωμάτων, αποκτώντας επάξια την προσωνυμία του θαυματουργού.
Όταν προγνώρισε εκ Θεού την κοίμησή του, για να μη λυπήσει το ποίμνιό του, τη φανέρωσε συμβολικά με μια μεγάλη θαυματουργία, που έμελλε να μεγαλύνει την μνήμη του στους αιώνες.
Μεταβαίνοντας δηλαδή σε αγρό της επισκοπής του, που εκαλείτο Αμπελών, για να ευλογήσει και τους αγρότες που φυτεύανε αμπέλους, πήρε μία παραπεταμένη ξηραμένη κληματίδα και, αφού προσευχήθηκε στον Χριστό, Του ζήτησε να δώσει σ᾽ αυτήν τέσσερεις ευλογίες: ικμάδα ζωής, ευφορία καρπών, γλυκύτητα σταφυλιών και πρώιμη βλάστηση. Τότε, αφού φύτευσε με τα χέρια του την κληματίδα, προφήτευσε τα μέλλοντα να συμβούν σ᾽ αυτήν, και ότι αυτά θα συνέβαιναν μετά την κοίμησή του, για να τον ενθυμούνται οι πιστοί.
Τρεις ημέρες πριν το τέλος του, άκουσε φωνή θεία να τον καλεί στα ουράνια βασίλεια. Αφού λοιπόν παρηγόρησε καταλλήλως τη μητέρα του, η οποία ζούσε ακόμη, κι αφού απεύθυνε τις τελευταίες παραινέσεις στον κλήρο και λαό του, που συνάθροισε προς τούτο, ανεπαύθη εν Κυρίω περί τα τέλη του 4ου αιώνα6 . Το ιερό του σώμα κατατέθηκε από τους προστρέξαντες αρχιερείς, κληρικούς και λαϊκούς στο αριστερό μέρος του ναού της Αμαθούντος (κοιμητηριακής βασιλικής του τέλους του 4ου αιώνα), ο οποίος, λίγο αργότερα (β´ μισό του 5ου αιώνα), επεκτάθηκε και αφιερώθηκε στο όνομα του Αγίου Τύχωνος.
Πολλά δε θαύματα τέλεσε ο Κύριος με τη μεσιτεία του και μετά την κοίμησή του σε όσους προσέτρεχαν με πίστη σ᾽ αυτόν, καθώς εξιστορεί ο κατά πλάτος Βίος του, έργο του συμπολίτη του και κορυφαίου ιεράρχη, αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος, ο οποίος επίσης τάφηκε κατά το 619 μ.Χ. στον πιο πάνω ναό του Αγίου Τύχωνος 7.
Μοναδικό υπερφυές σημείο, όπως και πιο πάνω αναφέρθηκε, υπήρξε το σχετικό με τη θαυματουργό του άμπελο, που ο ίδιος είχε φυτεύσει. Κάθε χρόνο, κατά την προφητεία του, ωρίμαζε τα γλυκύτατα σταφύλια της κατά την ημέρα της μνήμης του (16 Ιουνίου) και κατά τη διάρκεια μάλιστα της θείας Λειτουργίας προς τιμή του στην Αμαθούντα (ανεξήγητο λογικά γεγονός η τόση πρωιμότητα!), τα οποία και προσφέρονταν στο θυσιαστήριο, κατόπιν δε προς τους πιστούς χάριν ευλογίας, και τελούνταν τότε πολλά θαύματα.
Ο άγιος Τύχων, ίσως και για το εξαίσιο τούτο θαυματούργημα, κατέστη ο κατεξοχήν πολιούχος της Αμαθούντος. Γι᾽ αυτό και η οσία του μορφή, περιβαλλόμενη από τη θαυματουργή του άμπελο, δίκην πνευματικού «λογοτύπου», κοσμεί μολύβδινες σφραγίδες διαδόχων του επισκόπων, αλλά και της Αγίας Εκκλησίας Αμαθούντων (σήμερα είναι γνωστά σχετικά δείγματα του 7ου αιώνα)8.
Εκτός του ανωτέρω, ερειπωμένου σήμερα, ναού του στην αρχαία Αμαθούντα, που έχει ήδη ανασκαφεί, σώζεται και άλλος παλαιός, επίσης ερειπωμένος, κοντά στο χωριό Άρμου της Πάφου.
Το όνομά του φέρει και το πλησίον της Αμαθούντος χωριό.
Ασματική Ακολουθία σ᾽ αυτόν συνέθεσαν οι λόγιοι άγιοι του 9ου αιώνα Θεοφάνης επίσκοπος Νικαίας ο Γραπτός και Ιωσήφ ο Υμνογράφος. Η μνήμη του τελείται στις 16 Ιουνίου.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:02 – Δύση ήλιου: 20:49 – Διάρκεια ημέρας: 14 ώρες 48 λεπτά
🌔 Σελήνη 9.3 ημερών