Γαλάζιες μέδουσες μετά τις μωβ: Τα χαρακτηριστικά τους και τι να προσέχουμε

Μετά τις μωβ μέδουσες που έχουν κάνει την εμφάνισή τους στις ελληνικές θάλασσες τώρα έρχεται νέος πονοκέφαλος που ακούει στο όνομα… γαλάζιες μέδουσες.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, για έναν μήνα θα έχουμε -όπως κάθε χρόνο- πληθυσμιακή έξαρση της γαλάζιας μέδουσας Rhizostoma pulmo. Τις πληθυσμιακές αυτές εξάρσεις τις βλέπουμε από μέσα Ιουνίου μέχρι μέσα Ιουλίου στα πιο βαθιά – μακριά από τις παραλίες, εκτός από τις μέρες που οι άνεμοι και τα θαλάσσια ρεύματα μας τις φέρνουν στις ακτές μας.

Γαλάζιες μέδουσες: Πώς είναι και τι πρέπει να κάνουμε αν μας ακουμπήσουν

Αν μας ακουμπήσουν νιώθουμε ένα κάψιμο και μια φαγούρα, αλλά λόγω της βλέννας με τις τοξίνες που απελευθερώνουν στο νερό μπορούμε να νιώσουμε το κάψιμο και την φαγούρα ακόμα και αν δεν τις ακουμπήσουμε και κολυμπάμε απλώς δίπλα τους.

Αν και μπορεί κάποιος να τις απωθήσει εύκολα από την καμπάνα τους και λόγω του μεγέθους τους είναι δύσκολα κάποιος να πέσει πάνω τους, θέλει τεράστια προσοχή άμα τις ακουμπήσει κάποιος να μην ακουμπήσει μετά το πρόσωπο του γιατί θα πρηστεί άμεσα (είναι σαν να ακουμπάς μια chilli πιπεριά στο εσωτερικό της και μετά να ακουμπάς το πρόσωπο σου).

Οι Rhizostoma pulmo, όπως είναι το επιστημονικό τους όνομα, είναι μεγάλες σε μέγεθος. Μέχρι 90 εκατοστά διάμετρο της καμπάνας μπορούν να έχουν και τις βλέπουμε είτε με λευκό χρώμα ή είτε με μπλε χρώμα, οι οποίες έχουν πάντα μια μωβ λωρίδα περιμετρικά στο άκρο της καμπάνας τους.

Πάντως, όπως αναφέρεται οι δικές μας εξάρσεις δεν είναι τόσο μεγάλες όσο της Αδριατικής.

Ενεργοποίηση του JellyReport για εβδομαδιαία ενημέρωση

Το JellyReport θα εκδίδεται κάθε Κυριακή με χρήσιμες πληροφορίες εμφανίσεων μεδουσών για τον μήνα που βρισκόμαστε, για καιρικές συνθήκες όπως ανέμους που μας έρχονται την εβδομάδα που ακολουθεί αλλά και άλλες πληροφορίες που αφορούν γενικά τις μέδουσες.

Για σωστή ενημέρωση οι πολίτες καλούνται να ανεβάζουν τις καταγραφές τους στο iNaturalist μέσω της ιστοσελίδας: https://www.inaturalist.org/observations/upload ή την αντίστοιχη εφαρμογή “iNaturalist” που υπάρχει για κινητά android και ios.

Όπως επισημαίνει το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, η συστηματική άρνηση μερικών πολιτών να νοιάζονται προσωπικά μόνο για τα δικά τους μπάνια και να μην αφιερώνουν 1-2 λεπτά για να βάλουν τις καταγραφές μεδουσών στο iNaturalist δημιουργεί ένα μικρό πρόβλημα έλλειψης σωστής ενημέρωσης για το σε ποιες παραλίες έχουν εμφανιστεί μέδουσες, τι είδη μεδουσών και τις πληθυσμιακές τους εξάρσεις αν υπάρχουν στην εκάστοτε περιοχή.

Μωβ μέδουσες

Το JellyReport βασίζεται μόνο στις καταγραφές που μπαίνουν στην πλατφόρμα του iNaturalist και όχι στα κοινωνικά δίκτυα. Με βάση τις καταγραφές Ιουνίου στην πλατφόρμα του iNaturalist, βλέπουμε το μεγαλύτερο μέρος της πληθυσμιακής έξαρσης να είναι στον Αργοσαρωνικό και Ιόνιο, από την κεντρική Ελλάδα και κάτω.

Αναφορές στα κοινωνικά δίκτυα δίνουν αρκετά μικρότερους πληθυσμούς στην Χαλκιδική, Κρήτη, Βόρειο Ευβοϊκό και Δωδεκάνησα για τον μήνα Ιούνιο, όπως αναφέρει το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας.

Όπως σημειώνει στην τελευταία του ενημέρωση το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, μόνο με τη σωστή παρατήρηση των ανέμων σε καθημερινή βάση μπορούμε να έχουμε καλύτερη εικόνα τι συμβαίνει στις παραλίες που μας ενδιαφέρει και πάμε για μπάνιο.

Τσίμπημα μωβ μέδουσας: Τι πρέπει να έχουμε μαζί μας στην παραλία

Καλό είναι να έχουμε τα παρακάτω μαζί μας στην παραλία για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το τσίμπημα της μωβ μέδουσας:

• Μια πλαστική κάρτα (π.χ. παλιά πιστωτική).
• Ένα τσιμπιδάκι.
• Ένα κυπελλάκι (π.χ. ουροσυλέκτης).
• Λίγο μαγειρική σόδα (αναλογία 1:1 με θαλασσινό νερό).
• Αντιισταμινικό χάπι.
• Κάποια κορτιζονούχα κρέμα όπως π.χ. fucicort

Συμπτώματα μετά από επαφή με μωβ τσούχτρα

Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

Πιο συγκεκριμένα, τα πιθανά συμπτώματα μετά από κέντρισμα από Pelagia noctiluca (μωβ μέδουσα) είναι:

Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας

• Ναυτία
• Πτώση πίεσης
• Ταχυκαρδία​
• Κεφαλαλγία
• Εμετός
• Διάρροια
• Σπασμός των βρόγχων
• Δύσπνοια

Τι κάνουμε

1. Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.
2. Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά, ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από πιθανά υπολείμματα κυττάρων πλοκαμιών που έχουν μείνει στο δέρμα.
3. Χρησιμοποιούμε μια πλαστική τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια μας) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα μας
4. Εφαρμόζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι μέσα σε σακούλα ή κάποιο άλλο περίβλημα, όπως ένα ύφασμα ή μπλουζάκι.
5. Ελέγξτε αν υποχώρησε ο πόνος, κι αν είναι ανάγκη ξαναβάλτε πάγο για άλλα 5-15 λεπτά.
6. Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες (όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη και υδροκορτιζόνη).
7. MHN τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος σφιχτά με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξύδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία.