Επίτροπος Δικαιοσύνης ΕΕ: Μέτρα για τη βελτίωση του ελληνικού συστήματος δικαιοσύνης

Κρατώντας την τρίτη ετήσια έκθεση της Κομισιόν για το κράτος δικαίου στα 27 κράτη μέλη, ο Επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς, έφτασε στην Αθήνα, σε μια διήμερη επίσκεψη γεμάτη συναντήσεις με την κυβέρνηση, την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και τους επικεφαλής Ανεξάρτητων Αρχών και ανώτατους δικαστικούς.

Στην έκθεση περιέχονται μια σειρά από μέτρα που αποσκοπούν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας του ελληνικού συστήματος δικαιοσύνης.

Ο Ντιντιέ Ρέιντερς απάντησε, αποκλειστικά στην ΕΡΤ, αναφορικά με την υπόθεση των υποκλοπών και τις έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη.

«Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε σε ποιο σημείο βρίσκονται αυτές οι έρευνες στον αρμόδιο εισαγγελέα – αυτό είναι το πιο σημαντικό κομμάτι. Για να ξέρουμε πού βρισκόμαστε. Σε γενικό πλαίσιο θέλω να πω ότι η επίσκεψή μου επιβεβαίωσε βασικά στοιχεία. (…) Τη σημασία να επενδύσουμε στην ανεξαρτησία, την ποιότητα αλλά και στην αποδοτικότητα του συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Αυτό, προκειμένου να υπάρχει πλήρης ανεξαρτησία του συστήματος αλλά να επενδύσουμε και σε ψηφιακά εργαλεία, στην εκπαίδευση και να μειώσουμε το χρόνο των διαδικασιών, που τραβάει πολύ στην Ελλάδα», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ρέιντερς.

Ερωτηθείς για το αν έμεινε ικανοποιημένος από τις απαντήσεις που έλαβε, σημείωσε πως αυτό που έχει σημασία είναι το επίπεδο της δέσμευσης για αλλαγές. Τόνισε πως «το θέμα δεν είναι να ικανοποιηθώ εγώ, το θέμα είναι να δούμε το επίπεδο της δέσμευσης. Ξέρω ότι επίκεινται εκλογές τις επόμενες εβδομάδες ίσως, συνεπώς είναι πολύ σημαντική η κυβέρνηση αλλά και η αξιωματική αντιπολίτευση, τους είδα και τους δύο και μπορώ να πω ότι υπάρχει ξεκάθαρη δέσμευση για την υλοποίηση της σύστασης όλων των κανόνων που έχουμε δώσει».

«Κάναμε μια κύρια σύσταση. Αυτή είναι να έχουμε τη συμμετοχή της ίδιας της δικαστικής εξουσίας στο υψηλότερο κλιμάκιο – ο πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου, του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου – θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι δεν είναι άτομα που τοποθετούνται πολιτικά αλλά να υπάρχει και εμπλοκή των ίδιων των δικαστικών» απαντά ο Επίτροπος Δικαιοσύνης αναφορικά με τις ανησυχίες που είχε εκφράσει η Κομισιόν για τη διαφάνεια του δικαστικού συστήματος στην Ελλάδα.

Συνέχισε, τονίζοντας ότι για να πραγματοποιηθεί κάτι τέτοιο θα «χρειαστεί αλλαγή του Συντάγματος αλλά πριν από αυτό υπάρχει η δυνατότητα να γίνει στην πράξη. Το συζήτησα αυτό με τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο της Βουλής, πώς θα γίνει να ενσωματώσουμε τη συμμετοχή της δικαιοσύνης, δηλαδή των ίδιων των δικαστών, με τον διορισμό τους στο υψηλότερο κλιμάκιο. Δε φτάνει να λέμε ότι θέλουμε ανεξάρτητους δικαστές, αλλά πρέπει να έχουν και τα κατάλληλα προσόντα, οπότε η εκπαίδευση είναι σημαντική. Και θέλουμε να έχουμε δικαιοσύνη αποτελεσματική. Αποτελεσματική σημαίνει να μην πελαγοδρομεί πριν καταλήξει σε μια απόφαση. Κάτι που στην Ελλάδα είναι τεράστιο πρόβλημα. Παίρνει πολύ καιρό πριν ληφθεί μια απόφαση για αστικές, εμπορικές ή ποινικές υποθέσεις. Πάνω σ’ αυτό, η ψηφιοποίηση του δικαστικού συστήματος είναι πολύ, πολύ σημαντική».

Ρέιντερς για Qatargate: Όταν έχεις ανεξάρτητο σύστημα δικαιοσύνης είναι εφικτό να αγωνίζεσαι ενάντια στη διαφθορά

Αναφορικά με την υπόθεση Qatargate, ο Επίτροπος Δικαιοσύνης της Κομισιόν ανέφερε: «Είναι μια πολύ άσχημη κατάσταση, είναι πρόβλημα για όλους τους οργανισμούς να βλέπουν τέτοιες συμπεριφορές, αλλά την ίδια ώρα – όπως έχω πει ως επίτροπος Δικαιοσύνης – ότι είναι η απόδειξη του να έχεις πραγματικά ανεξάρτητο σύστημα δικαιοσύνης, γιατί αν έχεις πληροφορίες για τέτοιου είδους σκάνδαλα οφείλεται στο γεγονός ότι ήταν εφικτό για κάποιες υπηρεσίες ασφαλείας, κάποιους εισαγγελείς ενδεχομένως, να πραγματοποιήσουν αληθινές έρευνες αλλά και να έχουν πρόσβαση σε όλα τα πιθανά τεκμήρια και τοποθεσίες, ακόμα και στο Ευρωκοινοβούλιο. Έχω ανάμικτα συναισθήματα για την κατάσταση. Φυσικά είναι άσχημο να βλέπεις τέτοιες συμπεριφορές από άτομα, αλλά είναι και σημαντικό να αποδεικνύεις ότι όταν έχεις ανεξάρτητο σύστημα δικαιοσύνης είναι εφικτό να αγωνιστείς ενάντια στη διαφθορά και σε εγκληματικές πράξεις».

Πόλεμος στην Ουκρανία: Είμαστε καλό δρόμο – Έχουν ήδη καταγραφεί 25 καταδίκες για ρωσικά εγκλήματα πολέμου

Η έκθεση της Κομισιόν έρχεται λίγο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αναδεικνύοντας τη σημασία της τήρησης των δημοκρατικών αξιών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι γνωστό ότι η Κομισιόν στηρίζει τις έρευνες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για ρωσικά εγκλήματα πολέμου με τον Επίτροπο Δικαιοσύνης να το επιβεβαίωνει: «Εργαζόμαστε σκληρά μαζί με τον γενικό εισαγγελέα της Ουκρανίας, μαζί με εξειδικευμένο προσωπικό επί τόπου, με εξοπλισμό ασφάλειας, με τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό και ήδη διεξάγονται δίκες στην Ουκρανία. Ήδη έχουν καταγραφεί 25 καταδίκες για εγκλήματα πολέμου. Είναι και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης που μόλις άρχισε τις διαδικασίες για τους Ρώσους. Είμαστε σε καλό δρόμο, θα υπάρξουν όλο και περισσότερες διώξεις, όλο και περισσότερες καταδίκες, όχι μόνο για τα κλασικά εγκλήματα πολέμου αλλά και για άλλα, όπως η βία κατά γυναικών και παιδιών, πιθανώς και κατά των απελάσεων παιδιών στη Ρωσία. Αλλά είμαστε ιδιαίτερα σκεπτικοί για τα βίαια εγκλήματα συγκεκριμένα της Ρωσίας έναντι της Ουκρανίας, γι’ αυτό και δημιουργήσαμε ένα διεθνές κέντρο για τις διώξεις έναντι των εγκλημάτων βίας».

Η Κομισιόν έχει συγκροτήσει ένα σώμα από εισαγγελείς από διάφορα κράτη μέλη, από την Ουκρανία και τη Χάγη προκειμένου να συγκεντρώσουν αποδεικτικά στοιχεία για να στοιχειοθετήσουν τα εγκλήματα πολέμου και να συγκροτήσουν την απαραίτητη βάση δεδομένων.