Έκθεση ΣΤΕ για Ελλάδα: Πρόοδος στις δράσεις κατά της εμπορίας ανθρώπων

Στη δεύτερη έκθεσή της για την Ελλάδα, η Ομάδα Εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Εμπορίας Ανθρώπων (GRETA) χαιρετίζει τις θετικές πρωτοβουλίες των ελληνικών αρχών για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, αλλά επισημαίνει και διάφορες ελλείψεις.

Η έκθεση εξετάζει την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα στην εφαρμογή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη δράση κατά της εμπορίας ανθρώπων από τη δημοσίευση της πρώτης έκθεσης της GRETA τον Οκτώβριο του 2017.

Η έγκριση ενός εθνικού σχεδίου στε δράσης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και η δημιουργία ενός εθνικού μηχανισμού παραπομπής για την αναγνώριση των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων είναι μεταξύ των σημαντικών μέτρων που έλαβαν οι ελληνικές αρχές. Το νομοθετικό πλαίσιο έχει επίσης αναθεωρηθεί, όπως προτείνει η GRETA στην πρώτη της έκθεση.

Η έκθεση δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων με σκοπό την εργασιακή εκμετάλλευση. Μετά την απόφαση Chowdury του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι ελληνικές αρχές έλαβαν μια σειρά από μέτρα, όπως η νομιμοποίηση της κατάστασης των εργαζομένων στο Μπαγκλαντές χωρίς χαρτιά. Η GRETA ζητά συνεχείς βελτιώσεις, ιδίως με την αύξηση του αριθμού των επιθεωρητών εργασίας και την εκπαίδευση τους για τον εντοπισμό περιπτώσεων εμπορίας ανθρώπων και εκμετάλλευσης.

Η έκθεση δίνει επίσης έμφαση στην πρόληψη της εμπορίας παιδιών. Η GRETA χαιρετίζει τη δημιουργία της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, τη δημιουργία ασφαλών χώρων για τα ασυνόδευτα παιδιά και την αύξηση του αριθμού των δομών φιλοξενίας.

Ωστόσο, η GRETA προτρέπει τις ελληνικές αρχές να εντείνουν τις ενέργειές τους επιτόπου για τον εντοπισμό παιδιών θυμάτων εμπορίας και την παροχή μακροχρόνιας βοήθειας.

Η έκθεση τονίζει ότι η αναγνώριση των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων δεν πρέπει να εξαρτάται από το φερόμενο θύμα που διαμαρτύρεται και συνεργάζεται με την έρευνα ή την ποινική δίωξη. Η τεχνογνωσία εξειδικευμένων ΜΚΟ, ψυχολόγων, υγειονομικού προσωπικού και επιθεωρητών εργασίας πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη κατά τη διαδικασία αναγνώρισης.

Σημειώνοντας με ανησυχία τους ισχυρισμούς για απωθήσεις και αναγκαστικές απελάσεις μεταναστών και αιτούντων άσυλο στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία, η GRETA καλεί τις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι διενεργείται ατομική αξιολόγηση κινδύνου πριν από οποιαδήποτε αναγκαστική απέλαση και ότι λαμβάνονται υπόψη οι κίνδυνοι εμπορίας ανθρώπων ή η επανάληψη της εμπορίας κατά την επιστροφή τους.

Η έκθεση εγείρει επίσης ανησυχία ότι οι αρχές αποτυγχάνουν να εφαρμόσουν προστατευτικά μέτρα για τα θύματα εμπορίας, με κίνδυνο να εκτεθούν σε περαιτέρω τραύμα και εκ νέου θυματοποίηση. 

Η GRETA προτρέπει τις ελληνικές αρχές να κάνουν πλήρη χρήση, στην πράξη, των διαθέσιμων μέτρων για την προστασία των θυμάτων εμπορίας, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών. 

Οι αστυνομικοί, οι εισαγγελείς και οι δικαστές θα πρέπει να λάβουν την απαραίτητη εκπαίδευση για να διασφαλίσουν ότι τα μέτρα αυτά εφαρμόζονται στην πράξη.

Επιπλέον, η GRETA σημειώνει ότι κανένα θύμα εμπορίας ανθρώπων δεν έχει ζητήσει κρατική αποζημίωση και καλεί τις ελληνικές αρχές να λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι το κρατικό σύστημα αποζημίωσης είναι ουσιαστικά προσβάσιμο στα θύματα εμπορίας.

Η έκθεση καλεί επίσης τις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι οι αστυνομικές μονάδες που είναι αρμόδιες για τη διερεύνηση αδικημάτων εμπορίας έχουν επαρκείς πόρους και μπορούν να διεξάγουν προληπτικές και ταχείες έρευνες, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών ερευνών.

Ολόκληρη η έκθεση της Ομάδας GRETA του Συμβουλίου της Ευρώπης εδώ.