διαΝΕΟσις: Πώς ζουν οι Έλληνες στην πανδημία;

Πώς έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο οι Έλληνες αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο; Πώς αντιδρούμε, πόσο προσέχουμε, πώς αισθανόμαστε και τι περιμένουμε από το μέλλον;

Η έρευνα διενεργήθηκε από την Metron Analysis στο διάστημα 15-22 Σεπτεμβρίου 2020 σε πανελλαδικό δείγμα 1.257 ατόμων ηλικίας 17 και άνω. Ακολουθούν μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματά της.

• Οι Έλληνες εμφανίζονται πολύ πιο συνειδητοποιημένοι και ρεαλιστές και, αναπόφευκτα, πολύ λιγότερο αισιόδοξοι από ό,τι στα εκπληκτικά αποτελέσματα του Απριλίου. 

• Οι ζωές τους έχουν αλλάξει με συγκεκριμένους τρόπους (στην καθημερινότητα, στην εργασία, στην ψυχολογία, στις ανθρώπινες σχέσεις) και σχεδόν αποκλειστικά προς το χειρότερο.

• Από την άλλη, οι απαντήσεις δεν αντανακλούν συνθήκες απελπισίας ή κατάρρευσης.

• Οι πολίτες δηλώνουν ότι τηρούν τα μέτρα προστασίας σε υψηλά ποσοστά.

• Παρ’ όλο που υπάρχει (και εκφράζεται) φόβος και τα ποσοστά της εμπιστοσύνης έχουν μειωθεί, δεν έχει χαθεί ολοσχερώς ή ελπίδα.

• Σε κάποια από τα κρίσιμα θέματα που μας απασχολούν, υπάρχει ακόμα η ελπίδα ότι στο μέλλον θα βγούμε κερδισμένοι.

Πιο συγκεκριμένα: 

• Το ποσοστό όσων θεωρούν ότι η χώρα κινείται στη σωστή κατεύθυνση έχει μειωθεί στο 57% από 86% τον Απρίλιο 2020 παραμένοντας ακόμα σε υψηλά επίπεδα. 

• Σημειώνεται ότι οι άνω των 65 και οι οικονομικά ευκατάστατοι θεωρούν ότι τα πράγματα πηγαίνουν προς της σωστή κατεύθυνση σε ποσοστό άνω του 70%.

Τα συναισθήματά μας 

• Τα κυρίαρχα συναισθήματα των Ελλήνων έχουν αλλάξει δραματικά. Κυρίαρχο συναίσθημα στα αποτελέσματα της έρευνας αποτυπώνεται η αβεβαιότητα σε ποσοστό 20,5%, αντικαθιστώντας αυτό της αισιοδοξίας κατά την προηγούμενη μέτρηση που είχε σημειώσει το εντυπωσιακό ποσοστό 26,5%.

• Πλέον, η αισιοδοξία εμφανίζεται ως το έκτο συχνότερο συναίσθημα σε ποσοστό 8,5% πίσω από τον φόβο, την απογοήτευση, το άγχος και την ανασφάλεια. Το 55,4% δε,δηλώνουν ότι "η ψυχολογική μου διάθεση είναι χειρότερη από ό,τι πριν από την πανδημία".

• Σχεδόν ένας στους τρεις Έλληνες (31,9%) θεωρούν ότι κινδυνεύουν οι ίδιοι προσωπικά από τον κορωνοϊό. Το αντίστοιχο ποσοστό πέντε μήνες πριν ήταν 23,7%. Στους ηλικιωμένους 65+ πλέον το 42% θεωρούν ότι κινδυνεύουν -από 33% τον Απρίλιο.

• Το 23% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι γνωρίζουν κάποιον ή κάποια που έχει προσβληθεί από τον κορωνοϊό. 

Η επιστροφή στην κανονικότητα

• Επίσης, εν μέσω καραντίνας, το 67,9% των Ελλήνων πίστευαν ότι θα επανέλθουμε "σε μια φυσιολογική καθημερινότητα" μέχρι τον Σεπτέμβριο. Σήμερα, μόλις το 5% του πληθυσμού πιστεύει ότι θα επανέλθουμε σε κάποια κανονικότητα "μέχρι το τέλος του χρόνου". Το 87,4% θεωρεί ότι θα επανέλθουμε από το 2021 και μετά, ενώ ένας στους τρεις (32,4%), θεωρούν ότι θα επανέλθουμε μετά από το 2021.

• Το 73% των Ελλήνων πιστεύουν ότι "έρχονται δυσκολότερες ημέρες" και μόλις το 18,8% θεωρούν ότι "τα χειρότερα έχουν περάσει".

Η ζωή μας σήμερα:

Το 73,9% παραδέχονται ότι η ζωή τους έχει αλλάξει "πάρα πολύ" ή "αρκετά".

Και πιο συγκεκριμένα:

• Το 76,3% δηλώνουν ότι πηγαίνουν σε λιγότερες κοινωνικές εκδηλώσεις (γάμους, βαφτίσια) από ό,τι πριν από την πανδημία

• Το 62,9% ότι τρώνε λιγότερο συχνά σε εστιατόρια και ταβέρνες

• Το 60,5% ότι βγαίνουν σπανιότερα σε μπαρ

• Το 59,5% ότι ταξιδεύουν σπανιότερα με αεροπλάνο

• Το 56% ότι συναντούν λιγότερο τους φίλους τους

• Το 54,3% ότι ψωνίζουν σπανιότερα σε εμπορικά καταστήματα

• Το 53,8% ότι ταξιδεύουν σπανιότερα με πλοίο

• Το 51,3% ότι χρησιμοποιούν λιγότερο τα ΜΜΜ

Οικονομία και εργασία

• Το 57,2% εκτιμούν ότι η ελληνική οικονομία σε έναν χρόνο από σήμερα θα βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι τώρα.

• Το 40,9% των πολιτών δηλώνουν ότι η οικονομική τους κατάσταση έχει χειροτερεύσει.

• Ένας στους πέντε (20,7%) δηλώνουν ότι αισθάνονται λιγότερο παραγωγικοί στη δουλειά τους, από ό,τι ήταν πριν.

• Το 72,7% των εργαζομένων στην περίοδο του Σεπτεμβρίου που έτρεξε η έρευνα δήλωναν πως εργάζονται κανονικά στον χώρο εργασίας τους και μόνο 12,2% με τηλεργασία (τα αντίστοιχα ποσοστά τον Απρίλιο, επί lockdown, ήταν 25,4% και 26,2%).

• Το ποσοστό των ανέργων που δηλώνουν ότι έχασαν τη δουλειά τους μετά από την 1η Μαρτίου 2020 φτάνει το 18,4% (από 11,4% τον Απρίλιο).

Πόσο προσέχουμε;

• Το 93,9% των Ελλήνων δηλώνουν ότι την τελευταία εβδομάδα, όταν βρέθηκαν σε χώρους όπου η μάσκα είναι υποχρεωτική, φορούσαν "πάντα" ή "σχεδόν πάντα" μάσκα.

• Το 95,5% δηλώνουν ότι πλένουν τα χέρια τους συχνά ή πολύ συχνά, το 85,1% ότι φορούν μάσκα και το 79,7% ότι τηρούν τις αποστάσεις.

• Οι μισοί Έλληνες (49,5%) δηλώνουν πως θα έκαναν το εμβόλιο (αν υπήρχε σήμερα ένα εγκεκριμένο από τις αρμόδιες ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές, διαθέσιμο δωρεάν για όλους), ενώ το 41,9% πως όχι. 

Εμπιστοσύνη και απειλές για το μέλλον 

• Εντυπωσιακή ήταν η αλλαγή στην εμπιστοσύνη που δηλώνουν οι Έλληνες στην Ε.Ε. ΤονΑπρίλιο του 2020 το ποσοστό ήταν μόλις στο 27,3%. Βεβαίως, τότε δεν είχε ανακοινωθεί ούτε η πρωτοβουλία NextEU και το πολυσυζητημένο, πια, Ταμείο Ανάκαμψης. Μετά από όλα αυτά, πράγματι, η εμπιστοσύνη επανήλθε κοντά στα προηγούμενα επίπεδα (37,9%). 

• Τον Απρίλιο ρωτήσαμε τους Έλληνες για πρώτη φορά αν εμπιστεύονται τους "επιστήμονες/τεχνοκράτες" και ένα 85% δήλωσαν πως τους εμπιστεύονται "πολύ" ή "αρκετά". Πέντε μήνες, μετά, το ποσοστό έχει υποχωρήσει σημαντικά  στο 65,6%.

• Στην ερώτηση σχετικά με το ποια θεωρούν οι Έλληνες τη σημαντικότερη απειλή, η πιο σημαντική από όλες, κρίνεται η "οικονομία". Εξίσου σημαντική απειλή με την οικονομική κρίση, ωστόσο, οι Έλληνες θεωρούν το "μεταναστευτικό/προσφυγικό". Ακολουθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και η κλιματική αλλαγή.