Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη Υψηλού Επιπέδου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο στην Ευρώπη

Αντιπροσωπεία της Βουλής των Ελλήνων, αποτελούμενη από την κυρία Σοφία Βούλτεψη, αντιπρόεδρο της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, τον κ. Άγγελο Συρίγο, μέλος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, και τον κ. Γιώργο Ψυχογιό, μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, συμμετείχε, μέσω τηλεδιάσκεψης, στη Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη Υψηλού Επιπέδου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο στην Ευρώπη, που συνδιοργανώθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο της Γερμανίας.

Τις εργασίες της διάσκεψης άνοιξαν ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. David Sassoli, η πρόεδρος της Ε. Επιτροπής, κυρία Ursula von der Leyen, ο Προέδρος του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου της Γερμανίας, κ. Wolfgang Schäuble, και ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού για τη Μετανάστευση, κ. Antonio Vitorino.

Ειδικότερα, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι ο ανθρώπινος παράγοντας πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε αποτελεσματικής ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση και το άσυλο, καθώς και ότι τα σύνορα Ιταλίας, Ισπανίας, Ελλάδας και Μάλτας είναι στην πραγματικότητα ευρωπαϊκά σύνορα.

Η Προέδρος της Ε. Επιτροπής υπογράμμισε τη μεγάλη συμβολή που έχουν συχνά οι μετανάστες στις κοινότητες φιλοξενίας τους, αναφέροντας ως παράδειγμα το γερμανο-τουρκικό ζευγάρι, που βρίσκεται πίσω από το εμβόλιο για τον COVID- 19. Επιπλέον, υποστήριξε ότι το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο στοχεύει στην εξισορρόπηση της ανάγκης υποδοχής προσφύγων, της καταπολέμησης λαθρεμπόρων και της διασφάλισης της ένταξης και κατάλληλης μεταχείρισης προς όλους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν μπορούν να παραμείνουν στην Ευρώπη.

Ο κ. Schäuble υπογράμμισε ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις, καθώς και ότι η σωτηρία ανθρώπων στη θάλασσα είναι ανθρωπιστική και νομική υποχρέωση της Ένωσης. Τόνισε πως οι λαθρέμποροι χρησιμοποιούν τις αξίες της Ε.Ε. προς όφελός τους, καθώς και ότι θα πρέπει να ενισχυθεί η πολιτική των επιστροφών για να μην δημιουργούνται από αυτούς ψευδή κίνητρα.

Στη συνέχεια, οι ομιλητές απάντησαν σε περιορισμένο αριθμό ερωτήσεων βουλευτών εθνικών κοινοβουλίων και ευρωβουλευτών, με τη συμμετοχή της κ. Βούλτεψη εκ μέρους της Βουλής των Ελλήνων.

Η κ. Βούλτεψη αναφέρθηκε στα γεγονότα του περασμένου Φεβρουαρίου, υπενθυμίζοντας ότι η Τουρκία προσπάθησε να εισβάλει στα βόρεια σύνορα της χώρας, χρησιμοποιώντας απελπισμένους ανθρώπους στην υπηρεσία της γεωπολιτικής της ατζέντας. Έκτοτε, συμπλήρωσε, η Ελλάδα είναι αναγκασμένη να κρατά σε μόνιμη επιφυλακή το σύνολο των ενόπλων δυνάμεων της, των σωμάτων ασφαλείας και του λιμενικού σώματος, γεγονός που συνεπάγεται μεγάλη οικονομική αιμορραγία για τη χώρα. Υποστήριξε δε ότι η Τουρκία λειτουργεί ως διακινητής μεταναστών κι ότι είναι λάθος να θεωρείται θύμα του πολέμου στη Συρία και κατέληξε ζητώντας μια ξεκάθαρη απάντηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Τουρκία.

Στην κ. Βούλτεψη απάντησε ο κ. Sassoli, ο οποίος μίλησε για την επίσκεψή του στον Έβρο μαζί με άλλους κορυφαίους αξιωματούχους της Ε.Ε., κατά το διάστημα που η Τουρκία -όπως ανέφερε- προκαλούσε αναταραχές και διαμάχες στα χερσαία σύνορά της με την Ελλάδα και σημείωσε ότι η απάντηση στην Τουρκία θα πρέπει να εμπεριέχει την ισχυρή ενότητα των κρατών μελών της Ε.Ε. και τον διάλογο. Τόνισε δε ότι τα χωρικά ύδατα τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου αποτελούν χωρικά ύδατα της Ε.Ε. Τέλος, υπενθύμισε ότι η αυξημένη μεταναστευτική πίεση που δέχθηκε η χώρα μας το 2015 οδήγησε ουσιαστικά στην επανεξέταση των πολιτικών για τη μετανάστευση και στην επανέναρξη του διαλόγου σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Εν συνεχεία η συζήτηση διεξήχθη εκ παραλλήλου σε τρεις ενότητες, με θέματα (α) τη σχέση αλληλεγγύης και ευθύνης στη μετανάστευση και τη διαχείριση του ασύλου, (β) την εξωτερική διάσταση ως προς τη διαμόρφωση εταιρικών σχέσεων με τρίτες χώρες και (γ) την εξωτερική διάσταση, ως προς τη νόμιμη μετανάστευση και την ένταξη.

Κατά τη συζήτηση στη δεύτερη θεματική ενότητα, από πλευράς Ελληνικού Κοινοβουλίου, τον λόγο έλαβε ο κ. Άγγελος Συρίγος, ο οποίος ανέφερε ότι για περισσότερα από 13 χρόνια, τρεις χώρες, η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία, βρίσκονται στην κορυφή των εισόδων στην Ε.Ε. δεχόμενες το μεγαλύτερο βάρος των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών. Τόνισε ότι η συνεργασία με τις τρίτες χώρες είναι απαραίτητη, με βάση την αρχή «more for more» για τις χώρες που συνεργάζονται και «less for less» για τις χώρες που δεν δέχονται να συνεργαστούν και σημείωσε ότι θα πρέπει να ασκηθεί ενιαία και συντονισμένη πίεση από όλες τις χώρες της Ε.Ε., μέσω της εφαρμογής ενός κοινού Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Επιστροφών, ο οποίος θα πολλαπλασιάσει τη δυνατότητα πιέσεων, ενώ παράλληλα θα προσφέρει βοήθεια προς τις χώρες εκείνες που έχουν τα μεγαλύτερα προβλήματα.

Στην τρίτη θεματική ενότητα, εκ μέρους του Ελληνικού Κοινοβουλίου, τοποθετήθηκε ο κ. Γιώργος Ψυχογιός, ο οποίος επισήμανε την ανάγκη θέσπισης ολοκληρωμένου σχεδίου ένταξης προσφύγων και μεταναστών στα κράτη μέλη. Αναφέρθηκε στις προτάσεις της Εθνικής Στρατηγικής Ενσωμάτωσης που ανακοίνωσε η ελληνική κυβέρνηση το 2018, η οποία παρείχε ένα σχέδιο δράσης για πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση για παιδιά προσφύγων, στο σύστημα δημόσιας υγείας, σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, αλλά και στην αγορά εργασίας για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες, με βάση στοχευμένα προγράμματα και δεξιότητες. Επιπλέον, υποστήριξε ότι αυτές οι πολιτικές είναι επωφελείς για όλους στην Ευρώπη, καθώς ενισχύουν τις ευρωπαϊκές αξίες αλλά και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν και αντίσταση στην ξενοφοβική επιχειρηματολογία που αναζητεί αποδιοπομπαίους τράγους, δημιουργεί μίσος και δεν συμβάλλει στην κοινωνική ένταξη στην Ευρώπη.

Στα καταληκτικά σχόλιά του, ο Πρόεδρος του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου, κ. Wolfgang Schäuble, αναφέρθηκε στην ανάγκη εξεύρεσης κοινής ευρωπαϊκής λύσης, με συγκερασμό όλων των διαφορετικών απόψεων, προκειμένου να βοηθηθούν όσοι το έχουν ανάγκη, με γνώμονα την ελευθερία, το κράτος δικαίου, την αλληλεγγύη και τον αμοιβαίο σεβασμό. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. David Sassoli, τόνισε ότι στην παρούσα συγκυρία θα πρέπει να είμαστε πρακτικοί και πραγματιστές στις λύσεις που προτείνουμε, ξεπερνώντας τις διαφορές μας, επιδεικνύοντας κουράγιο και ευελιξία, χωρίς να μας διαφεύγει ότι η πολιτική ασύλου αποτελεί ουσιαστική πτυχή της μετανάστευσης. Φέρνοντας ως παράδειγμα τον καταυλισμό της Μόριας στη Λέσβο και τα πρόσφατα γεγονότα, σημείωσε ότι, οι πρόσφυγες που διέμεναν εκεί αντιστοιχούν στο 0.0005% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που σημαίνει, όπως είπε, ότι εάν κάθε ευρωπαϊκή πόλη που έχει πάνω από 35.000 κατοίκους έπαιρνε έναν μετανάστη, το πρόβλημα θα είχε λυθεί και θα είχε γίνει πράξη ο επιμερισμός της ευθύνης. Κλείνοντας τη συνεδρίαση, ο κ. Sassoli σημείωσε ότι η μετανάστευση και η ένταξη αποτελούν παράγοντες ανάπτυξης για τις κοινωνίες και είναι σημαντικό να ληφθούν υποστηρικτικά μέτρα και να αναγνωριστούν οι θετικές πτυχές τους.