Blackout Challenge: Συμβουλές προστασίας των παιδιών από τα «παιχνίδια θανάτου» στα social media

Την προσοχή των γονιών για διάφορες προκλήσεις που κατά καιρούς κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, όπως το «blackout challenge» εφιστά το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Κέντρου, το blackout challenge είναι ένα παιχνίδι πρόκλησης στο ΤΙΚ ΤΟΚ το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια της νευρικής λειτουργίας, νοητική αναπηρία ή ακόμα και θάνατο.

Οι χρήστες με διάφορους τρόπους κι ενώ μαγνητοσκοπούν τη διαδικασία, προκαλούν στον εαυτό τους διακοπή της οξυγόνωσης του εγκεφάλου με αποτέλεσμα να χάνουν τις αισθήσεις τους. Οποιαδήποτε δραστηριότητα στερεί από τον εγκέφαλο οξυγόνο μπορεί να προκαλέσει μόνιμη απώλεια της νευρικής λειτουργίας, μόνιμη νοητική αναπηρία ή ακόμα και θάνατο. Επιπρόσθετα, υπάρχει και ο κίνδυνος σοβαρού χτυπήματος στο κεφάλι κατά την πτώση του χρήστη στο έδαφος.

Σύμφωνα με όσα διευκρινίζει το Κέντρο, «προς το παρόν δεν υπάρχει επιβεβαιωμένο θύμα της συγκεκριμένης πρόκλησης στη χώρα μας όμως στο εξωτερικό έχουν καταγραφεί περιστατικά παιδιών που έχουν χάσει τη ζωή τους». 

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς 

«Το ευάλωτο της ηλικίας, η περιέργεια, η ομότιμη πίεση, η τάση μιμητισμού, καθώς και η αίσθηση του ανήκειν, λαμβάνοντας υπόψη και τα χαρακτηριστικά της ηλικιακής περιόδου των παιδιών, των εφήβων και των νέων, διαδραματίζουν καθοριστικό και ενισχυτικό παράγοντα στην έκθεση σε τέτοιους κινδύνους. Επομένως, καθίσταται επιτακτικό και αναγκαίο να μας απασχολεί, όχι μόνο ως ιδιότυπο και μεμονωμένο ‘φαινόμενο, αλλά ως μέρος ενός συνόλου επιβλαβών συμπεριφορών και σύστοιχων κινδύνων, οι οποίες απαιτούν συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση» επισημαίνει το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, παραθέτοντας συμβουλές προς τους γονείς:  

• Διατηρείτε καλές σχέσεις με το παιδί σας και αναπτύξτε ποιοτική επικοινωνία, ώστε να αισθάνεται άνετα να σας αναφέρει τη διαδικτυακή του δράση (διαδικτυακούς φίλους, ιστοσελίδες που επισκέπτεται κ.λπ.) και πιθανούς διαδικτυακούς κινδύνους που αντιμετωπίζει.
• Ελέγχετε τη συναισθηματική του ευημερία, διερευνώντας αν υπάρχει κάτι το οποίο το απασχολεί και το δυσκολεύει συναισθηματικά.
• Επιβλέψτε διακριτικά τις διαδικτυακές τους δραστηριότητες και ενημερώστε για τους κινδύνους στο Διαδίκτυο. Να θυμάστε να μιλάτε για τους κινδύνους που υπάρχουν στο Διαδίκτυο, χωρίς ωστόσο να υπερβάλλετε για τη φύση του κινδύνου και το βαθμό στον οποίο το ίδιο το Διαδίκτυο είναι ένα επικίνδυνο περιβάλλον. Οι ενήλικες πρέπει να καταλάβουν ότι μια υπερβολική αντίδραση μπορεί να είναι δυνητικά επιβλαβής για τη μελλοντική σχέση/επικοινωνία με τα παιδιά τους.
• Μιλήστε για την πίεση από συνομηλίκους : Ένα από τα βασικά ζητήματα που εγείρονται για τις διαδικτυακές προκλήσεις είναι αυτό της πίεσης από συνομιλήκους. Οι νέοι μπορούν μερικές φορές να ασχοληθούν με τέτοιες προκλήσεις, επειδή είναι αυτό που κάνουν όλοι/ες οι φίλοι/ες τους ή φαίνεται να κάνουν και λέγοντας «ΟΧΙ» μπορεί να φαίνεται και να είναι πολύ δύσκολο. Υπενθυμίστε και εξηγήστε ότι είναι εντάξει να πουν ΟΧΙ
• σε πράγματα που δεν αισθάνονται άνετα και υπερτονίστε ότι είναι σημαντικό να κάνουν τις δικές τους
• προσωπικές επιλογές.
• Μείνετε ήρεμοι και κάντε την έρευνά σας: Όταν οι διαδικτυακές προκλήσεις αναφέρονται από παιδιά ή νέους/ες ή εμφανίζονται στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, είναι σημαντικό να διασφαλίσετε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε, για να είστε σε θέση να ενημερώσετε και να υποστηρίξετε αποτελεσματικά το παιδί σας.
• Μιλήστε με το παιδί σας: Ξεκινήστε μια συζήτηση σχετικά με τις διαδικτυακές προκλήσεις που μπορεί να έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον του παιδιού σας, ενημερώστε το για αυτές, αλλά και γενικότερα για τις προκλήσεις στο Διαδίκτυο.
• Αποφύγετε να παρουσιάσετε ενοχλητικό ή τρομακτικό περιεχόμενο: Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ακόμη και όταν κάτι κοινοποιηθεί ευρέως στο Διαδίκτυο, αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι/όλες το έχουν δει ή ακούσει. Μπορείτε να ενημερώσετε το παιδί σας για τους κινδύνους των διαδικτυακών προκλήσεων, χωρίς να του δείξετε παραδείγματα ή να δώσετε σαφείς λεπτομέρειες. Αντίθετα, επικεντρωθείτε σε βασικές συμβουλές και στρατηγικές, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει οποιονδήποτε διαδικτυακό κίνδυνο και πρόκληση. Για παράδειγμα, μιλήστε για την αποφυγή επικοινωνίας με άγνωστα και παράξενα προφίλ, παρουσιάστε τα εργαλεία αναφοράς και αποκλεισμού, ενθαρρύνετε για τη δυνατότητα επικοινωνίας με κάποιον έμπιστο ενήλικα, ώστε να επιτρέψει την ευκαιρία να επιλυθούν τυχόν απορίες ή προβληματισμοί. 
• Αποφύγετε την ονομασία σχετικά με επικίνδυνες προκλήσεις: Ο χαρακτηρισμός/ονομασία μιας πρόκλησης μπορεί να συμβάλει στην περαιτέρω διάδοσή της. Επομένως, αντί να εστιάζετε σε ένα συγκεκριμένο διαδικτυακό παιχνίδι, πρόκληση ή εικόνα, δώστε εφαρμόσιμες συμβουλές, σε περίπτωση που συμβεί οτιδήποτε στο Διαδίκτυο που ανησυχήσει, αναστατώσει ή προσβάλλει το παιδί σας.
• Μιλήστε σχετικά με αποτελεσματικές πρακτικές αντιμετώπισης: Είναι σημαντικό να δώσετε στο παιδί σας τις στρατηγικές για την αντιμετώπιση τέτοιου διαδικτυακού περιεχομένου και προκλήσεων.
• Αν δεχθεί πρόσκληση στο Διαδίκτυο για συμμετοχή σε επικίνδυνα «παιχνίδια», σε επικίνδυνες συμπεριφορές ή σε διαδικτυακές συζητήσεις, που το κάνει να αισθανθεί άβολα θα πρέπει:

- Να κρατήσει αποδεικτικά στοιχεία (στιγμιότυπα οθόνης-screen shots),

- Να αναφέρει, μέσω εργαλείων αναφοράς καταγγελίας, το περιστατικό και τα αποδεικτικά στοιχεία,

- Να μπλοκάρει το άτομο (π.χ., προφίλ) ή τον αριθμό που το παρενοχλεί,

- Να αναφέρει, άμεσα, το γεγονός σε εσάς ή σε ενήλικα που εμπιστεύεται,

- Να απευθυνθεί σε εξειδικευμένους φορείς όπως:

1. Γραμμή Βοήθειας Help-Line.gr στο 210 6007686
2. Ανοιχτή γραμμή καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο SafeLine.gr
3. Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (11188)

Αν αντιληφθεί ότι κάποιο άλλο παιδί ή έφηβος συμμετέχει ή σχεδιάζει να συμμετάσχει σε επικίνδυνες διαδικτυακές προκλήσεις να ενημερώσει άμεσα κάποιον ενήλικα ή να καλέσει τη Γραμμή Βοήθειας Help-Line.gr ή την Ανοιχτή γραμμή καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο SafeLine.gr ή τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.