Ανοιχτή επιστολή φορέων στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης για το ζήτημα της γουνοποιΐας

Ανοιχτή επιστολή στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη απέστειλαν η Πανελλήνια Ομοσπονδία ΝΕΜΕΣΙΣ, η  Φιλοζωική Ομοσπονδία Ελλάδας και η Πανελλήνια Ένωση κατά της Κακοποίησης των Ζώων για το ζήτημα της γουνοποιΐας. Στο κείμενο της επιστολής επισημαίνονται πιο συγκεκριμένα τα εξής:

Σε συνέχεια συνάντησης σας με εκπροσώπους ακτιβιστικών οργανώσεων, κατά την ημέρα πραγματοποίησης δράσης εξωθεν του ΥΠΑΑΤ με αίτημα την κατάργηση της γουνοποιίας, η οποία έγινε με τη στήριξη της Ομο- σπονδίας μας, καθώς και σε ανταπόκριση σε παρότρυνση σας για την υποβολή προτάσεων ως προς τη με- τάβαση σε άλλες παραγωγικές δραστηριότητες, θέτουμε υπόψη σας τα ακόλουθα:

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στην απαγόρευση των εκτροφείων γούνας, αρχικά εξ αι- τίας κίνησης πολιτών της Ε,Ε. στο πλαίσιο της οποίας συγκεντρώθηκαν περισσότερες από 1,5 εκατομμύριο υπογραφές.

Έτσι η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών για την κατάργηση της γουνοποιίας" έχει λάβει τη μορφή λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας για την τροποποίηση του σχετικού νομικού πλαισίου τόσο σε επίπεδο ενωσιακού δικαίου όσο και σε επίπεδο ενσωμάτωσης στις χώρες-μέλη. Το αίτημα που αποσκοπεί στην επίτευξη μιας πανευρωπαϊκής απαγόρευσης της εκτροφής και θανάτωσης ζώων για την παραγωγή γούνας, υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τετάρτη 14 Ιουνίου.

Παράλληλα η Ε.Ε. προσανατολίστηκε στην κατεύθυνση αυτή, μετά από μελέτες ετών που αποδεικνύουν τον εξαιρετικά αντι -οικολογικό χαρακτήρα της δραστηριότητας αυτής και της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης από τα παραγόμενα λύματα , καθώς και τον επαπειλούμενων κινδύνων για τη δημόσια υγεία στον ενωσιακό χώρο, λόγω του αυξημένου κινδύνου μετάδοσης ζωονοσογόνων νοσημάτων. Πρόσφατη δημοσιευμένη έρευ- να κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα εκτροφεία μινκ, ειδικότερα, θα πρέπει να κλείσουν προκειμένου να προ - στατευθεί η δημόσια υγεία, καθώς και τα εμπλεκόμενα ζώα λόγω νέου ξεσπάσματος της γρίπης των πτηνών σε εκτροφεία γούνας στην Ευρώπη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε τον Ιούλιο, ότι η αύξη- ση των κρουσμάτων γρίπης των πτηνών μεταξύ των θηλαστικών αυξάνει τις πιθανότητες ο ιός να εξαπλωθεί πιο εύκολα στους ανθρώπους.

Η εκτροφή γούνας έχει ήδη απαγορευτεί σε 19 ευρωπαϊκές χώρες, 14 από τις οποίες είναι κράτη μέλη της ΕΕ

Σε αυτές περιλαμβάνονται η Αυστρία, το Βέλγιο, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Κροατία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιρλανδία, η Λετονία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, οι Κάτω Χώρες, η Βόρεια Μα- κεδονία, η Σερβία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Πολιτικές συζητήσεις για την απαγόρευση διεξάγονται επίσης στη Ρουμανία, τη Λιθουανία, την Πολωνία και την Σουηδία.

Η Ελβετία και η Γερμανία δεν έχουν θεσπίσει την κατάργηση της γουνοποιίας, ωστόσο οι αυστηροί νόμοι για την καλή διαβίωση των ζώων οδήγησαν στην παύση της παραγωγής γούνας.

Ομοίως στη Σουηδία, οι αυστηρότερες απαιτήσεις για την καλή διαβίωση των ζώων οδήγησαν στη σταδιακή κατάργηση των εκτροφείων αλεπούς και τσιντσιλά. Η απαγόρευση της εκτροφής γουνοφόρων ζώων θα τεθεί σε ισχύ και στη Νορβηγία το 2025.

Ο τρόπος διατήρησης μινκ, ρακούν και άλλων ζώων όπως αλεπούδες και τσιντσιλά σε εκτροφεία έχει αρνητι- κή επίδραση στην καλή διαβίωση αυτών των ζώων συνεπώς, η αλλαγή των συνθηκών και της διαχείρισης υπό την οποία διατηρούνται τα γουνοφόρα ζώα δεν οδηγεί αυτόματα σε βελτίωση ή εγγύηση καλής μεταχείρισης των ζώων. Ως εκ τούτου, η εκτροφή γούνας εξ’ ορισμού συνιστά σοβαρή απειλή για την ευζωία των ζώων.

Σύμφωνα με την οδηγία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 98/58/EC, η εκτροφή των γουνοφόρων ζώων πρέπει να απαγορευτεί: “Κανένα ζώο δεν πρέπει να εκτρέφεται, εκτός εάν αναμένεται ότι δε θα υπάρχουν επιζήμιες συνέπειες για την υγεία ή την ευζωία του ζώου, με βάση τον φαινότυπο ή τον γενότυπό του”.

Όπως αναφέρεται σε έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την ευζωία σε γουνοφόρα ζώα σε φάρµες, τα εκτρεφόµενα µινκ ακρωτηριάζουν τις ουρές τους που προκύπτει από µάσηµα, ενώ σε πολλές πε- ριπτώσεις µασούν ακόµη και τα άκρα τους.

Η ψυχογενής αλωπεκία, που προκύπτει από υπερβολική αυτο-περιποίηση, έχει συνδεθεί µε άγχος σε µια ποι - κιλία ειδών. Τα δείγματα αυτά έρχονται σε αντίθεση με τις γενικές διατάξεις της οδηγίας 98/58/EC του Ευρω- παϊκού Συμβουλίου.

Επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η Σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τα γουνοφόρα ζώα:

1. “Κανένα ζώο δεν πρέπει να εκτρέφεται για τη γούνα του εάν: α) δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της εν λόγω σύστασης ή εάν
2. Το ζώο ανήκει σε είδος, που αν και πληρούνται οι προϋποθέσεις της σύστασης, δεν είναι δυνατόν να προσαρμοστεί στην αιχμαλωσία χωρίς να υπάρχουν προβλήματα για την ευζωία του”.

Απαγόρευση παραγωγής                 Θέσπιση - Σε ισχύ

Λιθουανία                                            2023 - 2027

Λετονία                                                2022 - 2028

Μάλτα                                                 2022 - 2022

Εσθονία                                              2021 - 2026

Ιταλία                                                  2021 - 2022

Ιρλανδία                                             2019 - 2022

Νορβηγία                                            2019 - 2025

Σλοβακία                                            2019 - 2025

Βέλγιο                                                2018 - 2023

Λουξεμβούργο                                  2018 - 2018

Τσεχία                                               2017 - 2019

Ολλανδία                                          2013 - 2021

Βόρεια Μακεδονία                            2014 - 2014

Βοσνία Ερζεγοβίνη                         2009 - 2028

Σερβία                                            2009 - 2019

Κροατία                                           2007 - 2017

Αυστρία                                         2004 - 2005

Σλοβενία                                       2003 - 2013

Ηνωμένο Βασίλειο                          2000 - 2003

Η μεταβατική περίοδος για την κατάργηση της γουνοποιίας ποικίλλει ευρέως, το ίδιο και τα ποσά και το είδος των αποζημιώσεων που συμπεριλαμβάνουν οικονομική αποζημίωση, χρηματοδοτική στήριξη για τη μετάβα- ση σε παραγωγική οικονομική δραστηριότητα εντός ή εκτός του γεωργικού τομέα, ίδρυση νέας επιχείρησης ή την ανάπτυξη υφιστάμενης επιχείρησης, δαπάνες κατεδάφισης και καθαρισμού, φοροαπαλλαγές (Νορβηγία, Κάτω Χώρες).

Στο Βέλγιο όπου η απαγόρευση ίσχυσε από την 1 Ιανουαρίου του 2023, δόθηκαν στους εκτροφείς κλιμακω - τές αποζημιώσεις, το ποσό των οποίων μειωνόταν κατά ένα ποσοστό κάθε μήνα, ως κίνητρο για την όσο το δυνατόν γρηγορότερη διακοπή της λειτουργίας των μονάδων εκτροφής γουνοφόρων ζώων.

• Στη Δανία, που προχώρησε σε προσωρινή κατάργηση εκτροφής μινκ λόγω του SARS-Cov-2, οι κτηνοτρόφοι αποζημιώθηκαν και δραστηριοποιήθηκαν σε ποικίλους άλλους τομείς από τη ζυθοποιεία ως την καλλιέργεια φρούτων και λαχανικών.
• Στη Βρετανική Κολομβία μετά την ανακοίνωση της σταδιακής κατάργησης της εκτροφής το 2021, η κυβέρ- νηση έδωσε στους εργάτες των εκτροφείων τη δυνατότητα εκπαίδευσης στον τομέα των θερμοκηπίων.
• Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το παράδειγμα της Ιταλίας όπου η κατάργηση της γουνοποιίας συνδέθηκε με την πράσινη ανάπτυξη. Τον Δεκέμβριο του 2021, η Επιτροπή Προϋπολογισμού της Ιταλικής Γερουσίας ενέκρι- νε τροποποίηση του προϋπολογισμού για την απαγόρευση της εκτροφής γουνοφόρων ζώων στην Ιταλία. Η νομοθετική παρέμβαση περιλάμβανε το κλείσιμο όλων των ενεργών εκτροφείων γούνας της χώρας εντός έξι μηνών. Η αποζημίωση που δόθηκε στους κτηνοτρόφους, η οποία καλύπτεται από ένα ταμείο του υπουργείου Γεωργίας, ανήλθε σε 3 εκατ. Ευρώ.

Αναλυτικά εδώ για κάθε χώρα.

Η κατάργηση της γουνοποιίας και η μετάβαση σε άλλες μορφές παραγωγής θα πρέπει να είναι ασφαλής, ηθική και βιώσιμη.

Αυτό προϋποθέτει την απομάκρυνση από κτηνοτροφικές δραστηριότητες λόγω των κινδύνων που εγκυμο - νούν για τη δημόσια υγεία, την ευζωία των ζώων και το περιβάλλον.

Χαρακτηριστικό των εκτροφείων μινκ είναι οι μακρόστενες κατασκευές που χρησιμοποιούνται για τη στέγαση των ζώων σε κλουβιά, οι οποίες μπορούν να μετατραπούν σε θερμοκήπια ή μονάδες παραγωγής ενέργειας.

Ελλάδα

Οι πέντε πυλώνες του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής μετάβασης είναι η Πράσινη ενέργεια, η «έξυπνη» γεωργία, ο βιώσιμος τουρισμός, η βιοτεχνία και βιομηχανία και τέλος η ψηφιακή οικονομία και εκπαίδευση. Συνε- πώς, θα μπορούσε να ενσωματωθεί και η βιομηχανία της γούνας στο σχέδιο αυτό έτσι ώστε οι εργαζόμε - νοι σε αυτές τις επιχειρήσεις να απορροφηθούν σε νέες δραστηριότητες.

Επιπλέον, η Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας διατηρεί την τελευταία θέση στους τουριστικούς δείκτες, ανάμεσα σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας καθώς επενδύοντας στη γούνα, άφησε αναξιοποίητες τις δυνα- τότητες που παρουσιάζει η Δυτ. Μακεδονία στην ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού, καθώς υπάρχουν αξιο- σημείωτα αρχαιολογικά ευρήματα και μνημεία ιστορικού ενδιαφέροντος.

Γενικά στη χώρα μας, οι προτεινόμενες εναλλακτικές λύσεις για την παραγωγή γούνας μπορούν να περι- λαμβάνουν:

α. την κυκλική γεωργία, με την ενθάρρυνση ενασχόλησης με παραγωγή φρούτων που ευδοκιμούν στην πε- ριοχή, όπως μήλα.

β. τη χρήση των εγκαταστάσεων για μεταποίηση π.χ. για παραγωγή μηλίτη οίνου, μηλόξυδου, που εφαρ- μόζονται ιδανικά στο οικοσύστημα της περιοχής

γ, ειδικά για μεταποιητική δραστηριότητα παραγωγής οικολογικού "δέρματος" από φλοιό μήλου, που με τη χρήση νέων τεχνολογιών θα αποτελέσει πολύ σημαντική παραγωγή και ως εξαγώγιμο προϊόν, σε μια αγορά που όλο διευρύνεται .

δ. την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας. Οι φάρμες εκτροφής γουνοφόρων ζώων μπορούν να μετατραπούν σε μονάδες παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας. με την υβριδική χρήση της γεωργικής γης για την καλλιέρ- γεια και την παραγωγή ενέργειας, δηλαδή την καλλιέργεια ορισμένων γεωργικών προϊόντων κάτω από φωτο- βολταικά. Με αυτόν τον τρόπο, η γεωργία και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές δεν ανταγωνίζονται για τη γη αλλά αλληλοϋποστηρίζονται.

ε. Μία άλλη δυνατότητα είναι η παραγωγή ενέργειας μέσω φωτοβολταικών εγκατεστημένων στις στέγες των κτισμάτων των εκτροφείων που χρησιμοποιούνται για μη κτηνοτροφικές δραστηριότητες.

Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε αδιανόητη τη χρηματοδότηση ενός κλάδου που συντηρείται μόνο με κρατικές ενισχύσεις. που θέτει σε κίνδυνο την υγεία και των ίδιων των παραγωγών και των εργαζομένων αλλά και της ευρύτερης περιοχής , που είναι περιβαλλοντικά επικίνδυνα επιβαρυντικός, οικονομικά και κοινωνικά προκλη- τικός και ηθικά απαράδεκτος και σαφώς ξεπερασμένος σε έναν κόσμο που στρέφεται σε οικολογικά προϊ- όντα.

Ζητάμε την άμεση κατάργηση της δραστηριότητας και τη δίκαιη, οικολογική και ηθική μετάβαση σε πα- ραγωγικούς κλάδους όπως προτείνονται παραπάνω.

Αναμένουμε εκ νέου συνάντηση με την ηγεσία του υπουργείου προκειμένου να ενημερωθούμε για το σχε - διασμό της μετάβασης αυτής και είμαστε στη διάθεση σας για διευκρινήσεις.

Συζητήσεις στην Ολομέλεια Ευρωπαϊκή επιτροπή

Οι ευρωβουλευτές από όλες τις πολιτικές ομάδες ζήτησαν την πλήρη απαγόρευση των εκτροφείων γούνας και της διάθεσης προϊόντων εκτροφής γούνας στην ευρωπαϊκή αγορά στη σημερινή Ολο- μέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

Ένας μεγάλος αριθμός ευρωβουλευτών από όλο το πολιτικό φάσμα κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτρο- πή (EC) να σεβαστεί τα αιτήματα των ευρωπαίων πολιτών από την πρωτοβουλία Fur Free Europe European Citizens’ Initiative (ECI) και να τερματίσει αυτήν την περιττή, ανήθικη και απαρχαιωμένη πρακτική.

Επίσημη απάντηση στην ECI αναμένεται από την ΕΚ μέχρι το τέλος του έτους.

23 ευρωβουλευτές ζήτησαν ευθέως την απαγόρευση των εκτροφείων γουναρικών, τονίζοντας την τεράστια ταλαιπωρία των ζώων: 37 εκατομμύρια ζώα σκοτώνονται στην Ευρώπη κάθε χρόνο με μοναδικό σκοπό την παραγωγή γούνας, την οποία χαρακτήρισαν «περιττή».

Η συντριπτική πλειοψηφία των βουλευτών του ΕΚ τόνισε ότι το ΕΚ απλά δεν μπορεί να αγνοήσει το δημοκρατικό κάλεσμα των πολιτών, υποστηρίζοντας ότι η ώρα να τερματιστεί αυτή η πρακτική είναι τώρα και ότι η ΕΕ δεν μπορεί να παραμείνει σιωπηλή και να συνεχίσει να αγνοεί τη σκληρότητα των εκτροφείων γουναρικών.

https://multimedia.europarl.europa.eu/el/webstreaming/agri-imco-peti_20231012-0900-COMMITTEE-AGRI- IMCO-PETI

Plenary session | European Parliament Multimedia Centre

Σας ευχαριστούμε για τη προσοχή σας και περιμένουμε την απάντηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ επί των ανωτέρω.

Φωτογραφία αρχείου από ekina1 via vista.create