Aνδρουλάκης: Η οικονομική πολιτική της ΝΔ είναι η χαρά των ολιγοπωλίων

Συνέντευξη παραχώρησε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, στην «Καθημερινή». 

Όπως ανέφερε:

Σήμερα ολοκληρώνεται στη Βουλή η συζήτηση και ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό του 2025. Πως αξιολογείτε την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης;

Η οικονομική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας είναι η χαρά των ολιγοπωλίων στα τρόφιμα, την ενέργεια, την ιδιωτική υγεία και τις τράπεζες. Το αποτέλεσμα είναι να διευρύνονται συνεχώς οι ανισότητες και η ελληνική κοινωνία να ζει με μειωμένες προσδοκίες σε ένα καθεστώς οικονομικής ανασφάλειας. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: οι πολίτες έχουν τη δεύτερη χειρότερη αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη των 27 -μόλις πάνω από τη Βουλγαρία- και πληρώνουν τις δεύτερες υψηλότερες δαπάνες υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κέρδη των επιχειρήσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι τα τρίτα υψηλότερα στην ΕΕ, την ώρα που οι μισθοί ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι προτελευταίοι. Το real estate και οι εξαγορές ελληνικών επιχειρήσεων από funds κυριαρχούν στις άμεσες ξένες επενδύσεις και η ανάπτυξη στηρίζεται στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης κάνοντας δυσοίωνες τις προβλέψεις για το τι θα συμβεί μετά την ολοκλήρωση του.

Το ΠΑΣΟΚ, μεταξύ άλλων, έχει προτείνει τη μείωση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά. Έχετε καταλήξει στη φόρμουλα εφαρμογής του μέτρου; Ποιο θα είναι το κόστος;

Από την έναρξη των πληθωριστικών πιέσεων καταθέσαμε πολλές προτάσεις για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια. Όπως την ίδρυση της Ενιαίας Αρχής Καταναλωτή ώστε να ενισχυθεί το καταναλωτικό κίνημα, την ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών της ΔΙΜΕΑ και της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ώστε να εγγυηθούμε την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς αλλά και τη μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά για όσο διαρκεί η κρίση.

Οι προτάσεις μας είναι πάντοτε ρεαλιστικές και σέβονται τα δημοσιονομικά όρια της χώρας. Η μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά είναι ένα μέτρο, το οποίο εφάρμοσε η κυβέρνηση των Σοσιαλιστών στην Ισπανία και την επιτυχία του αναγνώρισε ακόμα και το Λαϊκό Κόμμα. Ξέρει καλύτερα ο κ. Μητσοτάκης από τους πολιτικούς ομοτράπεζους του; Στην Ισπανία με τεσσερισήμισι φορές μεγαλύτερο πληθυσμό η παρέμβαση κόστισε 2,2 δισεκατομμύρια, συνεπώς δεν μπορεί να κοστίζει το ίδιο στην Ελλάδα, όπως ισχυρίζεται η Νέα Δημοκρατία.

Το πιο αντιφατικό όμως είναι να μας κατηγορεί για λαϊκισμό, όταν ο Πρωθυπουργός πρότεινε την ώρα που η χώρα ήταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας -το 2010- την οριζόντια μείωση του ΦΠΑ και μάλιστα ακοστολόγητα. Κάτι που επανέλαβαν ως πρόταση και το 2019 από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Δεν τάζουμε, λοιπόν, λαγούς με πετραχήλια όπως έκανε ο κ. Μητσοτάκης για να κατακτήσει τη θέση του Πρωθυπουργού. Και για να τελειώνουμε με το παραμύθι της μείωσης των φόρων: η μείωση κάποιων συντελεστών που εφάρμοσε η σημερινή κυβέρνηση, έχει στηριχθεί στα υπερέσοδα από τους έμμεσους φόρους. Κοινώς, βολεύτηκαν με την ακρίβεια εις βάρος των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας.

Ποια είναι τα θέματα στα οποία θεωρείτε ότι απαιτείται άμεσα αλλαγή πολιτικής; Ποια είναι η αιχμή της στρατηγικής σας απέναντι στην κυβέρνηση;

Η χώρα μας βγήκε από μια βαθιά οικονομική και θεσμική κρίση καταβάλλοντας μια πολύ μεγάλη και επίπονη προσπάθεια. Προσδοκούσε , λοιπόν, ο ελληνικός λαός από τη σημερινή κυβέρνηση πολιτικές που θα βελτίωναν σημαντικά το βιοτικό του επίπεδο, θα ενίσχυαν τους θεσμούς κάνοντας πιο ανθεκτική την οικονομία μας στις διεθνείς αναταράξεις. Αντ’ αυτού η Νέα Δημοκρατία όχι μόνο δεν επούλωσε τα τραύματα στους θεσμούς αλλά άνοιξε νέες πληγές και δεν αξιοποίησε σωστά την ευκαιρία ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

Η Ελλάδα χρειάζεται άμεσα μεταρρυθμίσεις που θα στοχεύουν στη θεσμική, κοινωνική και οικονομική ανασυγκρότηση της πατρίδας μας. Απαιτούνται πολιτικές που θα προστατεύουν το εισόδημα των πολιτών, θα ενισχύουν τα εργασιακά τους δικαιώματα και θα μειώνουν τις ανισότητες. Κορυφαία ζητήματα είναι η δημόσια υγεία και η δημόσια παιδεία που φθίνουν χρόνο με το χρόνο, η περιφερειακή ανάπτυξη, το δημογραφικό αλλά και η μείωση του κόστους παραγωγής που σχετίζεται με την ενέργεια και τους υδάτινους πόρους. Ο λανθασμένος σχεδιασμός της κυβέρνησης για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας πιθανώς να μας οδηγήσει σε νέες οικονομικές περιπέτειες. Δεν έδωσαν βάρος στις ενεργειακές κοινότητες ούτε στην προτεραιότητα όρων σύνδεσης σε παραγωγούς και μεταποιητές αλλά χρησιμοποίησαν και αυτή την ευκαιρία της για τη διευθέτηση συμφερόντων.

Πρόσφατα καταθέσατε τροπολογία για τις τραπεζικές χρεώσεις και τα επιτόκια των δανείων. Η Νέα Δημοκρατία υποστηρίζει ότι έχετε σκοπό να επαναφέρετε το διοικητικό καθορισμό των επιτοκίων. Τι απαντάτε;

Δεν μιλήσαμε ποτέ για διοικητικό καθορισμό επιτοκίων. Είναι άλλη μια στρεψοδικία της Νέας Δημοκρατίας για να δικαιολογήσει την απραξία της τα τελευταία χρόνια απέναντι σε άδικες πρακτικές των τραπεζών.

Η κυβέρνηση έχει να απαντήσει σε ένα μόνο ερώτημα: Επιτρέπεται οι τράπεζες να αυξάνουν τα επιτόκια δανείων όταν ανεβαίνουν τα Euribor ή τα επιτόκια της ΕΚΤ και να μην αποδίδουν τη μείωση στο επιτόκιο του δανειολήπτη όταν τα Euribor ή τα επιτόκια της ΕΚΤ έχουν αντίστοιχα καθοδική πορεία; Η κυβέρνηση έδωσε την απάντηση: Οι τράπεζες μπορούν να συνεχίζουν να εφαρμόζουν τέτοιους καταχρηστικούς όρους, να μην αποδίδουν τη μείωση, να αυξάνουν έτσι τα περιθώρια κέρδους τους και να κερδοσκοπούν σε βάρος των δανειοληπτών. Την αποκατάσταση της ισορροπίας και της διαφάνειας την αντιμετωπίζει η κυβέρνηση ως διοικητικό καθορισμό των επιτοκίων. Ο Άρειος Πάγος, μάλιστα, με την απόφαση 168/2024 έχει κρίνει αυτή την καταχρηστική πρακτική.

Ανοίγει η συζήτηση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Ποιες αλλαγές θα προτείνει το ΠΑΣΟΚ; Υπάρχει περιθώριο συναίνεσης με την κυβέρνηση πάνω σε συγκεκριμένα θέματα;

Υπάρχει διάχυτη κρίση εμπιστοσύνης στους θεσμούς και τη δικαιοσύνη. Οι δικαστικοί χειρισμοί στην τραγωδία των Τεμπών και το σκάνδαλο των υποκλοπών έχουν πλήξει το κράτος δικαίου στη χώρα μας. Καθίσταται επιτακτική ανάγκη να βάλουμε ως προτεραιότητα την ενίσχυση της διάκρισης των εξουσιών. Για αυτόν τον λόγο, στη Συνταγματική Αναθεώρηση, θα πάρoυμε την πρωτοβουλία να αλλάξει ο τρόπος επιλογής της ηγεσίας της δικαιοσύνης. Προτείνουμε ως βάση διαλόγου, η επιλογή να γίνεται από τη Βουλή με αυξημένη πλειοψηφία ώστε να πάψει να έχει μονοκομματικά χαρακτηριστικά. Επιπλέον, καλώ την κυβέρνηση να επανεξετάσει την κοινοβουλευτική μας πρωτοβουλία οι δικαστικοί να μην μπορούν να πάρουν δημόσιες θέσεις ευθύνης για μια τετραετία μετά την αφυπηρέτησή τους. Αυτό είναι ένα πεδίο στο οποίο ζητάμε συναίνεση από την κυβέρνηση και τα υπόλοιπα κόμματα.

Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας είναι το επόμενο ορόσημο στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ποια πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά του υποψηφίου; Πρέπει να προταθεί εκ νέου η κ. Σακελλαροπούλου; Το ΠΑΣΟΚ θα ψήφιζε πρόταση για ανανέωση της θητείας της;

Σεβόμαστε τις θεσμικές διαδικασίες και τις αντιμετωπίζουμε με τη δέουσα υπευθυνότητα και σοβαρότητα. Γι’ αυτό και δεν θα συμμετάσχουμε σε μια ακατάσχετη ονοματολογία. Σεβόμαστε την κα. Σακελλαροπούλου, αλλά η συζήτηση που άνοιξε, είναι πρόωρη.

Η πρόταση που έχει ήδη κατατεθεί αφορά την υποψηφιότητα του κ. Χρήστου Ράμμου. Θα τη στηρίξετε, θα τον ψηφίζατε; Ή μήπως θα στηρίζατε πιθανή υποψηφιότητα του Ευάγγελου Βενιζέλου;

Τιμώ απεριόριστα τον κ. Ράμμο, επειδή με τη θεσμική του στάση κράτησε όρθια την αξιοπιστία των Ανεξάρτητων Αρχών, και τον Ευάγγελο Βενιζέλο που ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αγωνίστηκε κάτω από δύσκολες συνθήκες για το συμφέρον της χώρας. Όπως όμως σας είπα, το ΠΑΣΟΚ θα τοποθετηθεί όταν έρθει η ώρα. Επαναλαμβάνω ότι αυτή η συζήτηση είναι πρόωρη.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια επαναλαμβανόμενη, επίμονη εικόνα κατακερματισμένου πολιτικού τοπίου, απαγορευτικού για σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης. Ποια είναι, κατά την εκτίμησή σας η διέξοδος σε αυτό;

Αυτή τη στιγμή το πολιτικό μας σύστημα και η ελληνική κοινωνία βρίσκονται σε μια φάση μετάβασης. Η μεταβατική αυτή περίοδος έρχεται ως αποτέλεσμα της αλλαγής του συσχετισμού δυνάμεων μέσα στην κοινωνία μας. Η ηγεμονία που απολάμβανε, αλλά λόγω αλαζονείας δεν αξιοποίησε εποικοδομητικά, η Νέα Δημοκρατία έχει λήξει.

Το ΠΑΣΟΚ ασκώντας υπεύθυνη, αξιόπιστη και αποτελεσματική προγραμματική αντιπολίτευση ισχυροποιεί διαρκώς τη θέση του και εισέρχεται πλέον σε κυβερνητική τροχιά. Πιστεύω ότι η προγραμματική σύγκριση των προτάσεων της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ θα βοηθήσει τους πολίτες να αντιληφθούν τα ουσιώδη στοιχεία της Πολιτικής και θα ανασυγκροτήσει το σημερινό κατακερματισμένο τοπίο. Γιατί, ανάμεσα σε άλλα, είναι η κυριαρχία της " φτηνής " επικοινωνίας σε βάρος του πολιτικού περιεχομένου - μια κυριαρχία για την οποία φέρει ευθύνη και η Κυβέρνηση- που τροφοδοτεί τον κατακερματισμό του κομματικού μας συστήματος.

Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ πληθαίνουν οι φωνές υπέρ μιας συνεργασίας απέναντι στην κυβέρνηση. Αφορά το ΠΑΣΟΚ αυτή η συζήτηση;

Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στη Νέα Δημοκρατία ηττήθηκε δύο φορές και κρίθηκε ως αποτυχημένη τόσο από τη θέση της αντιπολίτευσης όσο και από τη θέση της κυβέρνησης. Τώρα θα κριθεί και η δική μας στρατηγική. 

Είναι ανοιχτές οι πόρτες του κόμματός σας για στελέχη προερχόμενα από τον ΣΥΡΙΖΑ;

Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα ανοιχτό στην κοινωνία και συμμετοχικό ως προς τις εσωτερικές του λειτουργίες, συνομιλεί με κάθε προοδευτικό πολίτη με τον οποίο μοιράζεται κοινές αγωνίες και ελπίδες με στόχο την αμφίπλευρη διεύρυνση.

Οι πόρτες του κόμματος μας είναι ανοιχτές για καθέναν και καθεμία που αισθάνεται ότι πρέπει να μπει ο τόπος σε μια νέα πολιτική σελίδα και συμφωνεί με τις προγραμματικές μας θέσεις.

Δεν πρόκειται όμως να δεχθούμε ανθρώπους που πλήγωσαν τη Δημοκρατική Παράταξη και συνέβαλαν στην απαξίωση της πολιτικής στα μάτια των πολιτών.

Υποστηρίζω με όλες μου τις δυνάμεις ότι οι συζητήσεις πρέπει να γίνονται θεσμικά, στο φως του προσκηνίου κι όχι στο σκοτάδι των παρασκηνίων.

Έχουμε καταθέσει οδικό χάρτη επανένωσης της κοινωνικής βάσης της Προοδευτικής Παράταξης. Καλώ όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα προηγούμενης εκλογικής προτίμησης να συμμετάσχουν στα τοπικά και περιφερειακά Συνέδρια μας, τα οποία θα κορυφωθούν σε ένα μεγάλο πολιτικό Συνέδριο. Εκεί θα εκφραστούν πολιτικά όλες οι ζωντανές και δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας των πολιτών, της εργασίας, του πολιτισμού, της Αυτοδιοίκησης, της επιχειρηματικότητας και της νεολαίας.

Πως κρίνετε τις εξελίξεις στη Συρία;

Το ζήτημα της Συρίας είναι κρίσιμο. Αναμφισβήτητα ο Άσαντ ηγείτο ενός βάρβαρου και αιμοσταγούς καθεστώτος, αλλά πρέπει να δούμε και τι έρχεται μετά. Όλοι ευχόμαστε η χώρα να βρει τον δρόμο της με ειρήνη και σταθερότητα. Αλλά δεν είμαι και ιδιαίτερα αισιόδοξος γιατί υπάρχει πιθανότητα να αποκτήσουμε ένα νέο «Αφγανιστάν» στη γειτονιά μας. Πολλά θα κριθούν από το σύνταγμα που θα προταθεί, αν το κράτος θα έχει ομοσπονδιακό χαρακτήρα και πως θα αντιμετωπιστούν οι Κούρδοι της Ροζάβα, οι χριστιανικοί πληθυσμοί και οι υπόλοιπες μειονότητες.

Όσον αφορά, δε, στον ρόλο της Τουρκίας σε αυτές τις εξελίξεις, πρέπει να αναλογιστούμε ότι πριν μερικές δεκαετίες στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική υπήρχαν συστήματα εξουσίας που είχαν ανταγωνιστικές παρά φιλικές σχέσεις μαζί της. Τώρα αυτό αλλάζει. Ένα προϊόν αυτών των αλλαγών ήταν το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο. Γι’ αυτό οφείλουμε να προσαρμόσουμε τη στρατηγική μας και τις προτεραιότητές μας σε αυτά τα νέα δεδομένα. Αυτό βέβαια αφορά και την ΕΕ, η οποία βρέθηκε σε μεγάλη αμηχανία τις τελευταίες μέρες δείχνοντας την έλλειψη σχεδίου.